Bezirk Skole

Powiat Skole

Bezirk Skole

powiat
1854–1867
Państwo	Cesarstwo Austrii
Kraj związkowy	Królestwo Galicji i Lodomerii
Powiat	cyrkuł stryjski
Siedziba	Skole
Data powstania	1854
Data likwidacji	1867
Powierzchnia	14,8 mil²
Populacja (1854) • liczba ludności	28.322
Języki urzędowe	niemiecki
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin katastralnych (1854)	45 (w tym 1 miasteczko)
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Bezirk Skole – dawny powiat (Bezirk) kraju koronnego Królestwo Galicji i Lodomerii, funkcjonujący w latach 1854–1867. Siedzibą starostwa było miasteczko Skole.

Bezirk Skole utworzono w ramach reformy uwłaszczeniowej z okresu Wiosny Ludów (1848–1849), która likwidowała jurysdykcję właściciela ziemskiego nad poddanymi. W Galicji, dominium – jako podstawowa jednostka administracyjna i filar systemu feudalnego straciło rację bytu. Konieczne stało się zatem wprowadzenie nowego systemu administracyjnego, którego zręby powstały w latach 1851–1855. Nowy trójstopniowy podział administracyjny objął 21 cyrkułów (niem. Kreise), 179 małych powiatów (niem. Bezirke) i ponad 6000 gmin (niem. Gemeinde)^[1].

Bezirk Skole objął obszar o wielkości 14,8 mil², zamieszkany przez 28.322 ludzi i podzielony na 45 gmin katastralnych, w tym jedno miasteczko (Skole). Wszedł w skład cyrkułu stryjskiego, jako jeden z jego dziewięciu powiatów^[2]. Był to region górski, graniczący na południu z Zalitawią.

Po nadaniu Galicji autonomii oraz powołaniu samorządu gminnego i powiatowego w 1865 zlikwidowano cyrkuły (Kreise). Dotychczasowe małe powiaty (Bezirke) w liczbie 179, utrzymały się do 1867 roku, kiedy to w następstwie kolejnej reformy administracyjnej (23 stycznia 1867) zostały zastąpione przez 74 większych powiatów^[1][3]. Obszar zniesionego Bezirk Skole wszedł wtedy w całości w skład nowego powiatu stryjskiego^[4][5]. 1 stycznia 1911 wszystkie te gminy weszły w skład nowo utworzonego powiatu skolskiego^[6]. 12 stycznia 1902 zniesiono gminę Skole Wieś, włączając ja do miasta Skole^[7]. 1 kwietnia 1932 powiat skolski został zniesiony, a jego obszar włączony do powiatu stryjskiego^[8].

Podział administracyjny Bezirk Skole w 1854 roku^[2]

Lp.	Gmina jednostkowa	Powierzchnia	Ludność	Powiat w 1867 po zniesieniu
1	Skole (m)	71000	1953	stryjski[9][10][11]
2	Skole Dorf		883	stryjski[9][10]
3	Sławsko		1156	stryjski[9][11]
4	Tarnawka		478	stryjski[9][11]
5	Tuchla, Perenicze i Puhar		789	stryjski[9][11]
6	Tucholka		431	stryjski[9][11]
7	Tysowiec		102	stryjski[9][11]
8	Wołosianka		913	stryjski[9][11]
9	Chaszczowanie		168	stryjski[9][11]
10	Grabowiec		193	stryjski[9][11]
11	Hołowiecko		732	stryjski[9][11]
12	Hrebenów		202	stryjski[9][11]
13	Hutar		593	stryjski[9][11]
14	Jelenkowate		382	stryjski[9][11]
15	Kalne		301	stryjski[9][11]
16	Korostów i Huta		519	stryjski[9][11]
17	Koziowa		628	stryjski[9][11]
18	Ławoczne		520	stryjski[9][11]
19	Libochora		554	stryjski[9][11]
20	Oporzec		465	stryjski[9][11]
21	Orawa		422	stryjski[9][11]
22	Orawczyk		781	stryjski[9][11]
23	Pławie		993	stryjski[9][11]
24	Pohar		403	stryjski[9][11]
25	Rożanka Niżna		407	stryjski[9][11]
26	Rożanka Wyżna		573	stryjski[9][11]
27	Ryków		224	stryjski[9][11]
28	Klimiec		506	stryjski[9][11]
29	Smorze Dolne, Smorze Górne, Annaberg, Karlsdorf i Felizienthal	11500	779	stryjski[9][11]
30	Wyżłów	7500	541	stryjski[9][11]
31	Żupanie		576	stryjski[9][11]
32	Międzybrody	25500	134	stryjski[9][11]
33	Pobuk		350	stryjski[9][11]
34	Stynawa Niżna		832	stryjski[9][11]
35	Stynawa Wyżna		820	stryjski[9][11]
36	Synowódzko Niżne		745	stryjski[9][11]
37	Synowódzko Wyżne		1484	stryjski[9][11]
38	Truchanów		675	stryjski[9][11]
39	Tyszownica		198	stryjski[9][11]
40	Korczyn	4500	997	stryjski[9][11]
41	Podhorodce	16500	1280	stryjski[9][11]
42	Jamielnica		512	stryjski[9][11]
43	Sopot		415	stryjski[9][11]
44	Urycz		529	stryjski[9][11]
45	Kruszelnica	4500	1159	stryjski[9][11]

Objaśnienie:

(M) = miasto; (m) = miasteczko

• Handbuch des Lemberger Statthelterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858. Lemberg, 1858. (niem.)
• Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim.