Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Nisan 2016) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Prag Baharı | |
---|---|
![]() Çekoslovaklar ulusal bayraklarını Prag'da yanan bir Sovyet tankının yanından taşıyor. | |
Orijinal adı | Pražské jaro |
Tarih | 5 Ocak-21 Ağustos 1968 (7 ay, 2 hafta ve 2 gün) |
Konum | ![]() |
Katılanlar | Çekoslovakya halkı ve Hükümeti Varşova Paktı |
Sonuç | Çekoslovakya'nın normalleşmesi |
Prag Baharı, (Çekçe: Pražské jaro, Slovakça: Pražská jar) 5 Ocak 1968 tarihinde başlayan ve Çekoslovakya'nın politik olarak liberalleşmeye çalıştığı bir dönemdir. Alexander Dubček'in iktidara gelmesi ile başlayıp aynı yıl 20-21 Ağustos gecesi Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin (Romanya hariç) ülkeyi işgal etmesi ile sona ermiştir.
1960'ların başından başlayarak Çekoslovakya ekonomik olarak dar boğaza girmeye başlamıştı. 1968 başında Çekoslovakya Komünist Partisinin başına Antonín Novotný yerine Slovakya Komünist Partisi lideri Alexander Dubček geçti. 22 Mart 1968 tarihinde Novotný Cumhurbaşkanlığından istifa edip yerini Ludvík Svoboda 'ya bıraktı. Svoboda başlangıçta reformlardan yana bir politika izledi.
Nisan ayında Dubček, liberalleşme politikasının ilk adımlarını attı. Bu politika basının özgürleştirilmesi, tüketim maddelerine önem verilmesi, hatta daha demokratik ve çok partili bir hükûmet kurulması gibi değişik ve önemli düzenlemeler içeriyordu. Bu çerçevede federal bir anayasa yazılarak Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti'nin eşit iki ulusa bölünmesi de tasarlanmıştı.
Ancak tüm bu olan bitenler özellikle Sovyetler Birliği'ni rahatsız etmişti. Prag baharının diğer doğu bloku ülkelerine yayılmasını istemiyordu. Haziran sonlarına doğru başlayan Sovyet ve Varşova Paktı'na bağlı müttefik devlet askerlerinin Çekoslovakya'ya girme hareketleri, Ağustos ayında yapılan müzakerelerden bir sonuç alınamayınca 20-21 Ağustos gecesi Çekoslovakya'nın işgal edilmesi ile sona erdi. İşgal sırasında 5.000 - 7.000 civarında tank ve sayısı 200.000 - 600.000 arasında değişen asker Çekoslovakya'ya girdi. Prag'da halk tankların ilerleyişini engellemeye çalıştı fakat başarılı olamadılar. Yer yer siviller ve Varşova Paktı'na bağlı askerler arasında çatışmalar yaşandı. Çatışmalar sırasında 72 Çekoslovakyalı öldü ve yüzlercesi de yaralandı. İşgalin sonucu olarak yaklaşık 300.000 civarında insan Batı ülkelerine göç etmek zorunda kaldı. Dubçek tutuklandı ve 1970'te Ankara'ya sürüldü.[kaynak belirtilmeli]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'ya müdahalesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]![]() | Avrupa tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
{{Dolaşım |ad = Doğu Bloku |gövdesınıfı = hlist |başlık = Doğu Bloku |durum = autocollapse
|resim =

|üst =
|grup1 = Oluşum |liste1 =
- Molotov-Ribbentrop Paktı Gizli protokolü
- Sovyetler Birliği'nin Polonya'yı işgali
- Sovyet askerî işgalleri
- Yalta Konferansı
|grup2 = SSCler ve
ilhak edilen yerler
|liste2 =
|grup3 = Uydu devletler |liste3 =
- Macaristan Halk Cumhuriyeti
- Polonya Halk Cumhuriyeti
- Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti
- Romanya Halk Cumhuriyeti/Romanya Sosyalist Cumhuriyeti
- Doğu Almanya
- Arnavutluk Halk Cumhuriyeti (1961'e kadar)
- Bulgaristan Halk Cumhuriyeti
- Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti (1948'e kadar)
|grup4 = SSC ilhakları |liste4 =
|grup5 = Organizasyonlar |liste5 =
- Kominform
- COMECON
- Varşova Paktı
- Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu (WFTU)
- Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu (WFDY)
- Uluslararası Demokratik Kadın Federasyonu {{Küçük
|grup6 = İsyanlar ve muhalefet |liste6 =
- Welles Bildirgesi
- Goryani Hareketi
- Orman Kardeşleri
- Ukrayna İsyan Ordusu
- Jungle Operasyonu
- Baltık devlet sürekliliği
- Baltık Temsilcilikleri (1940-1991)
- Lanetli askerler
- 1950 Cazin İsyanı
- 1953 Plzeň Ayaklanması
- 1953 Doğu Alman Ayaklanması
- 1956 Gürcistan gösterileri
- Poznań Ayaklanması
- 1956 Macar Devrimi
- Novoçerkassk katliamı
- 1965 Erivan gösterileri
- Prag Baharı / Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı İşgali
- Brejnev Doktrini
- 1968 Kızıl Meydan gösterisi
- Belgrad ve Kosova'da 1968 öğrenci gösterileri
- 1970 Polonya protestoları
- Hırvat Baharı
- Haziran 1976 protestoları
- Solidarność / Sovyet tepkisi / Sıkıyönetim
- 1981 Kosova protestoları
- Reagan Doktrini
- Jeltoksan Olayları
- Karabağ hareketi
- 9 Nisan trajedisi
- 1989 Romanya Devrimi
- Kara Ocak
|grup7 = Soğuk Savaş olayları |liste7 =
- Marshall Planı
- Berlin Ablukası
- Tito-Stalin ayrılığı
- 1948 Çekoslovakya darbesi
- 1961 Berlin Duvarı krizi
|grup8 = Şartlar |liste8 =
- Göç ve iltica (Doğu Bloku'ndan Batı'ya iltica eden kişiler listesi)
- Baltık ülkeleri'nin sovyetleştirilmesi
- Bilgi yayımı
- Siyaset
- Ekonomi
- Telefon dinlemeleri
|grup9 = Çöküş |liste9 =
- 1989 Devrimleri
- Berlin Duvarı'nın çöküşü
- Arnavutluk'ta komünizmin çöküşü
- Şarkı Devrimi
- Sovyetler Birliği'nin dağılması
- Çekoslovakya'nın dağılması
- Litvanya'daki Ocak 1991 olayları
- Letonya'daki Ocak 1991 olayları
}}