WikiMini

Laterano Antlaşması

Laterano Antlaşması
Antlaşmanın imzalanmasının öncesinde Kutsal Makam ve İtalya Krallığı delegasyonları
Türİkili antlaşma
İmzalanma11 Şubat 1929[1]
İmzacılar Pietro Gasparri
İtalya Krallığı Benito Mussolini
Taraflar Kutsal Makam
İtalya Krallığı İtalya Krallığı
Dilİtalyanca

Laterano Antlaşması, 1929 Laterano Paktı olarak da bilinir, İtalya ile Kutsal Makam arasında imzalanan antlaşmadır. İtalyan hükûmeti adına Benito Mussolini'nin, Kutsal Makam adına da Dışişleri Bakanı Kardinal Pietro Gasparri'nin imzaladığı antlaşma, 1948 İtalyan Anayasası'yla da onaylanmıştır.

Bu antlaşmayla Kutsal Makam, başkenti Roma olan İtalya devletini tanırken, İtalya da Kutsal Makam'ın 44 hektarlık (0,44 km²) bir alan kaplayan Vatikan Şehir Devleti üzerindeki egemenliğini onaylıyor, Papa'nın tam bağımsızlığını güvence altına alıyor ve birçok başka konuda anlaşma sağlıyordu. Örneğin antlaşmanın 1. maddesiyle Roma'ya Katolik dünyasının merkezi ve hac yeri olarak özel bir konum verilmişti. 20. maddeyle de bütün piskoposların devlete bağlılık andı içmeleri koşulu getiriliyor ve piskopos olabilmek için İtalyanca konuşan İtalyan uyruğu olmak zorunlu kılınıyordu.

34. maddeyle ise devlet, Katolik nikâhının geçerliliğini ve kilise yasalarına göre düzenlenmesini kabul etti. Böylece evliliklerin geçersiz kılınması konusunda karar yetkisi dinsel mahkemelere bırakılıyor ve boşanma yasaklanıyordu. 36. maddeyle de devlet ilk ve orta dereceli devlet okullarında din eğitimi verilmesini onaylıyordu. Bu eğitimi verecek öğretmenleri atama, görevden alma ve kullanılacak ders kitaplarını seçme yetkisi de piskoposlara bırakılmıştı.

1985 Konkordatosu'nun imzalanmasıyla Katoliklik, İtalya'nın resmî dini olmaktan çıktı. Bu karar İtalyan toplumunda, başta devlet okullarında zorunlu din eğitiminin kaldırılması olmak üzere bir dizi önemli değişikliğe yol açtı. Yeni konkordatoyla dinsel kurumların vergiden bağımsız tutulması ve Yahudi katakomplarının mülkiyeti gibi çok farklı alanlarda düzenlemelere gidildi.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Laterano Antlaşması metni (İngilizce) 24 Haziran 2021 tarihinde erişilmiştir