WikiMini

Ermenistan'daki Dünya Mirasları listesi

Ermenistan'daki Dünya Mirasları'nın konumları

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı.[1][2] Doğal özellikler (fiziksel ve biyolojik oluşumlardan oluşur), jeolojik ve fizyografik oluşumlar (tehdit altındaki hayvan ve bitki türlerinin yaşam alanları dahil) ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır.[3] Ermenistan'ın, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 5 Eylül 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.[4]

Ermenistan'daki üç alan Dünya Mirası listesinde, beş alan ise ise geçici listede bulunur.[4] Listeye eklenen ilk yer 1996'da Dünya Miras Komitesi'nin 16. oturumunda kayıt altına alınan Hağpat Manastırı'ydı.[5] En son olarak 2000'de Hağpat Manastırı'nın parçası olarak Sanahin Manastırı ile Geğard Manastırı ve yukarı Azat Vadisi'nden oluşan bir grupla birlikte, Eçmiyazin'deki katedral ve kiliseler ile Zvartnots arkeolojik sit alanından oluşan ikinci bir grup daha listeye dahil edildi.[4]

Dünya Mirasları listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

UNESCO, alanları on kritere göre listeler ve her alanın en az bir kriteri karşılaması gerekir. i'den vi'ye kadar olan kriterler kültüreldir ve vii'den x'e kadar olan kriterler doğaldır.[6]

Ad Fotoğraf İl Seçildiği yıl UNESCO verileri Kaynak
Hağpat Manastırı ve Sanahin Manastırı Lori 1996 777; ii, iv
(kültürel) 		[7][8]
Geğard Manastırı ve yukarı Azat Vadisi Kotayk 2000 960; ii
(kültürel) 		[9]
Eçmiyazin'deki katedraller ve kiliseler ve Zvartnots arkeolojik sit alanı Armavir 2000 1011; ii, iii
(kültürel) 		[10]

Geçici liste

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Mirası listesinde yer alan alanlara ek olarak, üye devletler aday göstermeyi düşünebilecekleri geçici alanların bir listesini de tutabilirler. Dünya Mirası listesine aday göstermeler, yalnızca alanın daha önce geçici listede yer alması durumunda kabul edilir.[11] Ermenistan, 2024 itibarıyla geçici listesine yedi alan kaydetti.[12]

Ad Fotoğraf İl Seçildiği yıl UNESCO kriterleri Kaynak
Divin şehri arkeolojik sit alanı Ararat 1995 ii, iii, vi
(kültürel) 		[13][14]
Yereruyk arkeolojik sit alanı ve Yereruyk bazilikası Şirak 1995 iii, iv, vi
(kültürel) 		[15]
Noravank Manastırı ve yukarı Amağu Vadisi Vayots Dzor 1995 i, iii, vi, vii, ix
(karma) 		[16]
Tatevi Anapat, Tatev Manastırı ve Vorotan Nehri civarındaki bölgeler Sünik 1995 i, ii, iv, vi, vii, ix
(karma) 		[17]
Vişaplar ve Tirinkatar kültürel peyzajı Aragatsotn 2024 ii, iii, vi
(kültürel) 		[18]
Garni arkeolojik kompleksi ve Garni Gorge A reconstructed Hellenistic temple in a snow-covered landscape Kotayk 2025 iii, iv, vii, viii (karma) [19]
Erivan'ın Urartu mirası Remains of ancient fortress walls Erivan 2025 ii, iii, iv (kültürel) [20]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "The World Heritage Convention". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  2. ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  3. ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2021. 
  4. ^ a b c "Armenia". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  5. ^ "20th session of the World Heritage Committee". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  6. ^ "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024. 
  7. ^ "Monasteries of Haghpat and Sanahin". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  8. ^ "Monasteries of Haghpat and Sanahin (Documents)". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  9. ^ "Monastery of Geghard and the Upper Azat Valley". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  10. ^ "Cathedral and Churches of Echmiatsin and the Archaeological Site of Zvartnots". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  11. ^ "UNESCO World Heritage Centre – Tentative Lists". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024. 
  12. ^ "UNESCO World Heritage Centre – Tentative Lists: Armenia". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 21 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024. 
  13. ^ "The archaeological site of the city of Dvin". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  14. ^ Kettenhofen, Erich (2 Aralık 2011). "Dvin". Encyclopædia Iranica. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2021. 
  15. ^ "The basilica and archaeological site of Yererouk" (İngilizce). UNESCO Dünya Miras Merkezi. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  16. ^ "The monastery of Noravank and the upper Amaghou Valley" (İngilizce). UNESCO Dünya Miras Merkezi. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  17. ^ "The monasteries of Tatev and Tatevi Anapat and the adjacent areas of the Vorotan Valley" (İngilizce). UNESCO Dünya Miras Merkezi. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2021. 
  18. ^ "The Vishaps and the Cultural Landscape of Tirinkatar" (İngilizce). UNESCO Dünya Miras Merkezi. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  19. ^ "The Archaeological Complex of Garni and the 'Basalt Organ' Columnar Joint - UNESCO World Heritage Centre" (İngilizce). UNESCO Dünya Mirası Merkezi. 16 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2025. 
  20. ^ "The Urartian Heritage of Yerevan" (İngilizce). UNESCO Dünya Mirası Merkezi. 2 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2025. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Ermenistan'daki Dünya Mirasları listesi ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.