Zamek w Chrzelicach

Zamek w Chrzelicach
Symbol zabytku nr rej. 548/59 z 20.02.1959[1]
Ilustracja
Pozostałości barokowego pałacu z lotu ptaka od północnej strony
Państwo

 Polska

Miejscowość

Chrzelice

Styl architektoniczny

gotyk, barok

Rozpoczęcie budowy

XIV w.

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Zamek w Chrzelicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zamek w Chrzelicach”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Chrzelicach”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Chrzelicach”
Ziemia50°27′55″N 17°44′13″E/50,465278 17,736944
Multimedia w Wikimedia Commons

Zamek w Chrzelicach – zamek książąt opolskich we wsi Chrzelice, w powiecie prudnickim, województwie opolskim. Obecnie w stanie czytelnej ruiny.

Historia

Pierwsza wzmianka o zamku murowanym pochodzi z 1380 r. przy okazji transakcji między Henrykiem Niemodlińskim a Peterem Heidenreichem dotyczącej ziemi w pobliżu kościoła w Starym Mieście koło Białej. Pierwszym i najbardziej dominującym elementem założenia była cylindryczna wieża wzniesiona w pierwszej połowie XIV w. W 1532 roku przeszedł z rąk książąt opolskich w posiadanie śląskich rodów rycerskich, w 1559 został własnością Wenzla Posadowskiego, a następnie należał do rodu Pruszkowskich (von Proskau). W roku 1605 powstał projekt przebudowy fortyfikacji wokół zamku autorstwa Hansa Schneider von Lindau, ale nie został on zrealizowany. W XVII w. przeszedł on przebudowę na barokowy pałac. Od 1769 roku majątek wszedł w posiadanie państwa pruskiego, a w XIX w. dzierżawiła go rodzina Hellerów. Do 1945 roku był własnością Tiele-Wincklerów z Mosznej.

Architektura

Zamek wzniesiono z cegły na kępie otoczonej mokradłami. Założono go na planie nieregularnego trapezu, z krótką kurtyną północno-wschodnią. Mury obwodowe opięte zostały skarpami. W zachodniej części dziedzińca znajdował się wolno stojący stołp, zniszczony na początku XVII w. Wewnątrz murów powstały dwa czworoboczne domy, umieszczone w narożniku południowym i wschodnim. W południowo-wschodniej kurtynie znajdowała się brama.

Widok ruin od strony południowej

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-04-01] .

Bibliografia

  • L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2012, s. 131. ISBN 978-83-213-4158-3.
  • Bohdan Guerquin: Zamki śląskie. Warszawa: Wydawnictwo Budownictwo i Architektura, 1957, s. 43.
  • Legendziewicz A., Od Średniowiecznej warowni do barokowej rezydencji – historia powstania i przekształceń zamku w Chrzelicach, [w:] Opolski Informator Konserwatorski, Opole 2013, s. 87-100;
  • Sękowski R., Koniec średniowiecza i kształtowanie się podstaw ustrojowych księstw opolskiego i raciborskiego, Opole 2011, s. 29.
  • p
  • d
  • e
Zamki i pałace na Górnym Śląsku
Istniejące
Nieistniejące

  • p
  • d
  • e
powiat brzeski
pałace
zamki
powiat głubczycki
pałace
  • Klisino
  • Nasiedle
  • Pomorzowice
  • Szczyty
  • Wysoka
zamki
  • Grobniki
  • Kietrz
powiat kędzierzyńsko-kozielski
pałace
zamki
powiat kluczborski
dwory
  • Gosław
pałace
powiat krapkowicki
pałace
zamki
powiat namysłowski
pałace
zamki
powiat nyski
dwory
pałace
zamki
powiat oleski
pałace
powiat opolski
dwory
pałace
zamki
powiat prudnicki
dwory
  • Czyżowice
  • Skrzypiec
  • Wierzbiec
pałace
zamki
powiat strzelecki
pałace
zamki