Mezoproterozoik
PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q | |||
Tabela stratygraficzna | |||
|
Mezoproterozoik
W sensie geochronologicznym: druga era proterozoiku, trwająca od 1,6 do 1,0 mld lat temu. Dzieli się na 3 okresy: kalim, ektas i sten.
W sensie chronostratygraficznym: środkowy eratem proterozoiku, dzielący się na trzy systemy: kalim, ektas i sten.
Podział ten opiera się na datowaniu izotopowym wieku skał.
Środowisko
Zapis kopalny wskazuje na długotrwałą stabilność środowiska w tej erze. Paleoproterozoiczny wzrost stężenia tlenu w atmosferze wyhamował, a warunki w oceanach ponownie stały się redukujące, nie utleniające, jak obecnie. Organizmy żywe reprezentowały głównie bakterie. Eukarionty, które pojawiły się w poprzedniej erze i przypuszczalnie utworzyły po raz pierwszy organizmy wielokomórkowe, w mezoproterozoiku stanowiły mniejszość w biosferze i nie pozostawiły wyraźnych, makroskopowych skamieniałości (możliwymi wyjątkami są Grypania spiralis i Horodyskia).
Geologia
W mezoproterozoiku wystąpiły intensywne ruchy górotwórcze określane jako orogeneza grenwilska, związane z formowaniem superkontynentu Rodinii. Ok. 1 mld lat temu powstały złoża miedzi, kobaltu oraz uranu w dzisiejszej Zambii i Demokratycznej Republice Konga. W Polsce natomiast, na Suwalszczyźnie tworzyły się rudy żelaza i tytanu[1].
Przypisy
- ↑ Witold Mizerski, Jan Żukowski: Tablice geograficzne. Warszawa: Adamantan, 2008, s. 65. ISBN 978-83-7350-121-8.
Linki zewnętrzne
Zobacz hasło mezoproterozoik w Wikisłowniku |
- Tabela stratygraficzna opublikowana przez International Commission on Stratigraphy (2013) (ang.)
- p
- d
- e
| |
Hadeik (4,567 – 4,0 mld lat temu) | |
---|---|
Archaik (4,0 – 2,5 mld lat temu) |
|
Proterozoik (2,5 mld lat temu – 538,8 mln lat temu) |
|
- Poziomo zaznaczono ery; W lewych kolumnach znajdują się okresy; prawa kolumna: pogrubionym tekstem zaznaczone są epoki; zwykłym tekstem zaznaczone są wieki
Kambr (538,8 – 485,4 mln lat temu) |
|
---|---|
Ordowik (485,4 – 443,8 mln lat temu) |
|
Sylur (443,8 – 419,2 mln lat temu) |
|
Dewon (419,2 – 358,9 mln lat temu) |
|
Karbon (358,9 – 298,9 mln lat temu) |
|
Perm (298,9 – 251,9 mln lat temu) |
|
Trias (251,9 – 201,3 mln lat temu) |
|
---|---|
Jura (201,4 – 145,0 mln lat temu) |
|
Kreda (145,0 – 66 mln lat temu) |
|
Paleogen (66 – 23,03 mln lat temu) |
|
---|---|
Neogen (23,03 – 2,58 mln lat temu) |
|
Czwartorzęd (2,58 mln lat temu – dziś) |
|
- Źródło: International Stratigraphic Chart, Międzynarodowa Komisja Stratygrafii, dostęp 22 maja 2023.
- GND: 4337561-3
- Britannica: science/Mesoproterozoic-Era