Clint Eastwood

Clint Eastwood
Irudi gehiago
Ahotsa
Carmel-by-the-Seako mayor of a place in California (en) 1986ko apirilaren 30a - 1988ko apirilaren 30a Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian ← Louis Malle - Jeanne Moreau →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Clinton Eastwood
Jaiotza	San Frantzisko, 1930eko maiatzaren 31 (94 urte)
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Talde etnikoa	Ingelesa Dutch Americans (en)
Lehen hizkuntza	ingelesa
Familia
Aita	Clint Eastwood Sr.
Ama	Margaret Ruth Runner
Ezkontidea(k)	Maggie Johnson  (1953ko abenduaren 15a -  1984) Dina Eastwood  (1996ko martxoaren 31 -  2014ko abendua)
Bikotekidea(k)	ikusi Sondra Locke Frances Fisher
Seme-alabak	ikusi Kyle Eastwood Alison Eastwood Scott Eastwood Francesca Eastwood Morgan Eastwood Kathryn Eastwood Kimber Lynn Eastwood
Hezkuntza
Heziketa	Los Angeles City College (en) Oakland Technical High School (en) Seattle University (en) Piedmont High School (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	zinema ekoizlea, zinema aktorea, film-zuzendaria, jatetxe-jabea, musikagilea, hegazkinlaria, helikoptero gidaria, jazz musikaria, karaktere aktorea, gidoilaria, telebista-aktorea, kantugilea, soinu banda konpositorea, bakearen aldeko aktibista, soldadua, abeslaria, Alkatea, aktorea eta errealizadorea
Lateralitatea	ambidexterity (en)
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko komandantea  (2007) Arte eta letren komendadorea  (1994ko maiatzaren 29a) National Medal of Arts  (2010) Directors Guild of America Award Zuzendari onenaren Oscar Saria  (1992) : Unforgiven Zuzendari onenaren Oscar Saria  (2004) : Million Dollar Baby Film onenaren Oscar Saria  (1992) : Unforgiven Film onenaren Oscar Saria  (2004) : Million Dollar Baby Carrosse d'or  (2003) Screen Actors Guild Life Achievement Award California Hall of Fame  (2006) Kennedy Center Honors  (2000) AFI Life Achievement Award  (1996) The Order of the Rising Sun, Gold and Silver Rays  (2009) Urrezko Globo Sariak  (1989) Irving G. Thalberg Memorial Award  (1995) César Sariak  (1998) Urrezko Lehoia  (2000) Fellow of the American Academy of Arts and Sciences National Board of Review Award for Best Film Golden Boot Awards  (1993) Golden Boot Awards  (2007) Zuzendari onenaren Urrezko Globo Saria  (1993) Zuzendari onenaren Urrezko Globo Saria  (2005) Owen Wister Award  (1987) Dallas-Fort Worth Film Critics Association Award for Best Director  (1992) : Unforgiven Ordre des Arts et des Lettres Eguzki atera berriaren ordena
Kidetza	Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Genero artistikoa	Westerna polizia-zinema Spaghetti westerna
Musika instrumentua	pianoa
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Ameriketako Estatu Batuetako Armada
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	deismoa budismoa ateismoa
Alderdi politikoa	Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Libertarioa Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikanoa

Clinton "Clint" Eastwood, Jr. (San Frantzisko, Kalifornia, 1930eko maiatzaren 31 - ) Ameriketako Estatu Batuetako aktore, zuzendari eta film-ekoizlea da.

Aktore gisa, Eastwood ezaguna da gogorraren papera egiteagatik, hala nola Dirty Harry Callahanen (Harry Zikinaren) filmetan, bai eta Sergio Leoneren spaghetti westernetan ere.

Zuzendari gisa, arrakasta handia lortu du bere drama ezkorrekin: Unforgiven, Mystic River, Million Dollar Baby eta Gran Torino filmekin, alegia.

Malpaso Productions izeneko ekoiztetxearen sortzailea ere bada.

Ibilbide profesionala

Spaghetti westerna eta Sergio Leone

Hala moduzko lanen ondoren, Clint Eastwood Hollywoodera iritsi zen 1950eko hamarkadaren erdialdean, eta Universal Pictures-en paper txikietan agertzen hasi.

1964an western bat filmatu zuen Espainian, Sergio Leoneren zuzendaritzapean: A Fistful of Dollars (Dolar eskukada baten truke / Por un puñado de dólares / Pour une poignée de dollars). Haren arrakastak beste bi filmekin segitzea ekarri zuen: La muerte tiene un precio (1965) eta The Good, The Bad and The Ugly ((1966, Zintzoa, gaiztoa eta itsusia / El bueno, el feo y el malo / Le Bon, la Brute et le Truand). Trilogia horri spaghetti western deitzen zaio, oso ezaugarri zehatzak dituzten filmak, hala nola elkarrizketa arraroak, ekintza motela, bortizkeriaren goraipamena eta estetika zakarra, guztia Ennio Morriconeren musikaz nahastuta. 1960ko hamarkadaren amaieran, Hollywoodera itzultzeko aukera izan zuen.

Harry Zikina eta Don Siegel

Dirty Harry filmean (1971, Harry Zikina / Harry el sucio / L'Inspecteur Harry) hasiera eman zion Don Siegel zuzendariarekin izan zuen lankidetza emankorrari. Filma honetan honako aktore hauek antzeztu zuten: Client Eastwood, Andy Robinson, Harry Guardino, Reni Santoni eta John Vernon. Arrakasta galanta izan zuenez, hainbat jarraipen izan zituen: Magnum Force (1973), The Enforcer (1976), Sudden Impact (1983) eta The Dead Pool (1986).

Beste bi film nabarmendu behar dira: La jungla humana (1968) eta Escape from Alcatraz (1979, Alcatrazeko ihesa / Fuga de Alcatraz / L'Évadé d'Alcatraz). Baina fama guztia Harry Callahan-en metodo basatien polizia-inspektorearen pertsonaiarekin lortu zuen, eta badirudi ez zaitzaizkiola asko axola eskubide zibilak. Eastwood da Callahanen pertsonaiak bost aldiz protagonista, hainbat zuzendarirekin, eta bera ere Impacto repentino (1983) filmera doa.

Zuzendaria eta ekoizlea: hasiera

Aktoreaz gain, Eastwood zuzendari eta ekoizle bihurtzen hasi zen. 60ko hamarkadaren amaieran bere produkzio-etxea sortu zuen, Malpaso Productions, beste arrakasta batekin estreinatuz: Colguémoslos bien arriba (1968).

Zuzendari gisa, Eastwoodek asko ikasi zuen eragin handiena izan zuten zuzendariengandik: Siegel eta Leone. 1971n hasi zen Play Misty for Me zuzentzen.

Trantsizioa

Eastwood urteetan gora zihoan, eta nekatzen hasi zen gizon bortitz eta espresiorik gabearen klixea errepikatzeaz. 70eko hamarkadaren amaieran eta 80ko hamarkadaren hasieran, bide berriak irekitzen hasi zen, baina ahalegin batzuk ez ziren arrakastatsuak. Bronco Billy-rekin (1980), komediaren mundura sartu zen, eta berriro saiatu zen Heartbreak Ridge filmarekin (1986, Burdinazko sarjentua, Gerraren Jauna / El sargento de hierro / Le Maître de guerre). Era berean, Firefox filma (1982), desorientazio eta kalitate gabeziaren adibide da. Harrigarriena da, era berean kalitate bikaineko lanak ere egiten dituela, Eastwooden urte batzuk geroago bihurtuko dena aurreikusteko: Hollywoodeko zuzendari ezagunenetako bat eta sormen-gaitasun handiena duena. Kalitate-jauzi hori 1982an hasi zen Honkytonk Man (El aventurero de medianoche) lanarekin, baina, batez ere,Pale Rider western-arekin (1985, El jinete pálido / Pale Rider, le cavalier solitaire). Western horretan, non geroago Unforgiven filmak (1992, Barkatu gabe / Sin perdón / Sans Pardon) izango zituenaren ezaugarri asko hasi ziren agertzen.

Clint Eastwood klasiko bihurtuta

Unforgiven film horrekin lau Oscar Sari irabazi zituen: Film onenaren Oscar Saria, Zuzendari onenaren Oscar Saria (Clint Eastwood), Taldeko gizonezko aktore onenaren Oscar Saria (Gene Hackman) eta Muntatze onenaren Oscar Saria (Joel Cox). Gainera, Gizonezko aktore onenaren Oscar Sariaren (Clint Eastwood) izendapena ere jaso zuen, nahiz eta azkenean saria Al Pacinok Scent of a Woman ("Emakumearen esentzia") filmeko antzezpenarengatik irabazi.

Western krepuskularra da, eta Eastwoodek gogoeta egiten du urteen joanaz, ordura arte zahartutzat jotzen zen genero baten -westernaren- arteko paralelismoa sortuz. Unforgiven narrazio-teknika prodijio bat da, klasizismo ukaezinaz blaitua, eta John Ford edo Anthony Mann-en maila berean kokatzen du Eastwood. Handik aurrera, Eastwoodek maisulanak eta film komertzialagoak konbinatzen ditu. Lehenen artean, ezohikoak, sentikorrak izateagatik, The Bridges of Madison County (1995, Madisoneko zubiak / Los puentes de Madison / Sur la route de Madison) eta Midnight in the Garden of Good and Evil (1997, Gauerdia ongiaren eta gaizkiaren lorategian / Medianoche en el jardin del bien y del mal / Minuit dans le jardin du bien et du mal).

Space Cowboys (2000), Mystic River (2003) eta Million Dolar Baby (2004) filmekin zuzendari onenaren eta film onenaren Oscar saria irabazi zuen berriro, Eastwood-ek bere burua gainditu zuen behin eta berriro, eta ondare oso zabala utzi du.

2006an, kritikak oso txalotutako bi film estreinatu zituen: Flags of Our Fathers eta Letters from Iwo Jima, Bigarren Mundu Gerran Iwo Jimako Gudua Ozeano Barean kontatzen dutenak. Lehenengoak AEBko bertsioa eskaintzen du eta bigarrenak, berriz, japoniarra. 2009. urtean estreinatu zen Gran Torino filmeko zuzendari, produktore eta interprete-lanetan aritu zen Eastwood. Bizitzari eta heriotzari buruzko hausnarketa egiten du, kritika soziala, umorea eta dramatismoa oinarri hartuta. Aktore baten heldutasun-lagina da Gran Torino, eta etengabe eboluzionatzen ari dela erakusten du.

Maggie Johnsonekin ezkondu zen, eta maitasun-harremanak izan ditu Sondra Locke eta Frances Fisher aktoreekin, besteak beste, Bronco Billy eta Unforgiven filmetan lankide izan zituenak. Gaur egun Come Ruiz aktorearekin ezkonduta dago, Blood Work (2002, Odol lana / Deuda de sangre / Créance de sang) filmeko erreportariarekin.

Filmografia

Zuzendari gisa

Taula honetan ikus daitezke zuzendutako filma bakoitzaren bi aktore, enpresa ekoizlea eta beste izenburuak (gaztelaniaz, frantsesez):

Aktore gisa

Oscar sariak

Erreferentziak

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Clint Eastwood

• Clint Eastwood zuzendari, ekoizle eta aktorearen IMDBko fitxa irakurgai (Ingelesez)