Phân loại họ Đại kích

Phân loại họ Đại kích
Lá cây cao su (Hevea brasiliensis)
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Plantae
(không phân hạng)Angiospermae
(không phân hạng)Eudicots
(không phân hạng)Rosids
Bộ (ordo)Malpighiales
Họ (familia)Euphorbiaceae
Juss., 1789
Chi điển hình
Euphorbia
L., 1753
Các phân họ

Bài này đưa ra phân loại đầy đủ nhất của họ Đại kích (Euphorbiaceae), phù hợp với các nghiên cứu di truyền ở mức phân tử mới nhất.

Quá khứ

Họ phức tạp này trước đây bao gồm 5 phân họ: Acalyphoideae, Crotonoideae, Euphorbioideae, Oldfieldioideae và Phyllanthoideae.[1] Ba phân họ đầu tiên là các phân họ đơn noãn (một noãn) trong khi hai phân họ sau là đôi noãn (hai noãn).[1]

Hiện nay, họ Euphorbiaceae cũ đã bị tách ra thành 5 họ như sau:

Dưới đây là phân loại của họ Euphorbiaceae theo nghĩa mới (nghĩa hẹp).

Phân họ Acalyphoideae

  • Tông Acalypheae: Có 12 phân tông và 32 chi
    • Phân tông Acalyphinae: Có 1 chi
      • Acalypha (gồm cả Acalyphes, Acalyphopsis, Calyptrospatha, Caturus, Corythea, Cupameni, Galurus, Gymnalypha, Linostachys, Mercuriastrum, Odonteilema, Paracelsea, Ricinocarpus, Schizogyne, Usteria)
    • Phân tông Adrianinae: Có 1-2 chi
      • Adriana (gồm cả Meialisa, Trachycaryon)
    • Phân tông Claoxylinae: Có 5 chi
    • Phân tông Cleidiinae: Có 3 chi
    • Phân tông Dysopsidinae: Có 1 chi
      • Dysopsis (gồm cả Mirabellia, Molina)
    • Phân tông Lasiococcinae: Có 4 chi
    • Phân tông Lobaniliinae: Có 1 chi
    • Phân tông Macaranginae: Có 1 chi
      • Macaranga (gồm cả Adenoceras, Mappa, Mecostylis, Pachystemon, Panopia, Phocea, Tanarius)
    • Phân tông Mareyinae: Có 2 chi
    • Phân tông Mercurialinae: Có 3 chi
    • Phân tông Ricininae: Có 1 chi
    • Phân tông Rottlerinae: Có 9 chi
      • Avellanita
      • Coccoceras
      • Cordemoya (gồm cả Boutonia)
      • Deuteromallotus
      • Mallotus (gồm cả Aconceveibum, Axenfeldia, Coelodiscus, Diplochlamys, Echinocroton, Echinus, Hancea, Lasipana, Plagianthera, Rottlera,Stylanthus)-chi Ba soi
      • Neotrewia
      • Octospermum
      • Rockinghamia
      • Trewia (gồm cả Canschi, Trevia)
  • Tông Adelieae: Có 5 chi
  • Tông Agrostistachydeae: Có 4 chi.
  • Tông Alchorneae: Có 2 phân tông và 7 chi
    • Phân tông Alchorneinae: Có 4 chi
    • Phân tông Conceveibinae: Có 3 chi
      • Conceveiba (gồm cả Conceveibastrum, Conceveibum, Veconcibea)
      • Gavarretia
      • Polyandra
  • Tông Ampereae: Có 2 chi
    • Amperea (gồm cả Leptomeria)
    • Monotaxis (gồm cả Hippocrepandra, Reissipa)
  • Tông Bernardieae: Có 6 chi
  • Tông Caryodendreae: Có 3 chi
  • Tông Chaetocarpeae: Có 2 chi
  • Tông Chrozophoreae: Có 4 phân tông và 12 chi
    • Phân tông Chrozophorinae: Có 1 chi
      • Chrozophora (gồm cả Crossophora, Crozophora, Ricinoides, Tournesol, Tournesolia)
    • Phân tông Ditaxinae: Có 5 chi
      • Argythamnia (gồm cả Argithamnia, Argothamnia, Argyrothamnia, Argytamnia, Odotalon, Serophyton)
      • Caperonia (gồm cả Acanthopyxis, Androphoranthus, Cavanilla, Lepidococea, Meterana)
      • Chiropetalum (gồm cả Aonikena, Desfontaena, Desfontaina, Desfontainea)
      • Ditaxis (gồm cả Aphora, Paxiuscula, Stenonia)
      • Philyra (gồm cả Phyllera)
    • Phân tông Doryxylinae: Có 4 chi
    • Phân tông Speranskiinae
Mercurialis annua
  • Tông Clutieae: Có 2 chi
    • Clutia (gồm cả Altora, Cluytia, Clytia)
    • Kleinodendron
  • Tông Dicoelieae: Có 1 chi
    • Dicoelia
  • Tông Epiprineae: Có 2 phân tông và 9 chi
  • Tông Erismantheae: Có 3 chi
  • Tông Omphaleae: Có 1 chi
    • Omphalea (gồm cả Duchola, Hebecocca, Hecatea, Neomphalea, Omphalandria, Ronnowia)
  • Tông Pereae: Có 1 chi
  • Tông Plukenetieae: Có 3 phân tông và 13 chi
    • Phân tông Dalechampiinae: Có 1 chi
      • Dalechampia (gồm cả Cremophyllum, Dalechampsia, Megalostylis, Rhopalostylis)
    • Phân tông Plukenetiinae: Có 5 chi
      • Angostylis (gồm cả Angostyles)
      • Astrococcus
      • Plukenetia (gồm cả Accia, Angostylidium, Apopandra, Botryanthe, Ceratococcus, Elaeophora, Eleutherostigma, Fragariopsis, Hedraiostylus, Pseudotragia, Pterococcus, Sajorium, Tetracarpidium, Vigia)
      • Haematostemon
      • Romanoa (gồm cả Anabaena, Anabaenella)
    • Phân tông Tragiinae: Có 7 chi
  • Tông Pogonophoreae: Có 1 chi
  • Tông Pycnocomeae: Có 2 phân tông và 7 chi
  • Tông Sphyranthereae: Có 1 chi

Phân họ Crotonoideae

  • Tông Adenoclineae: Có 2 phân tông và 6 chi
  • Tông Aleuritideae: Có 6 phân tông và 16 chi
  • Tông Codiaeae: Có 15 chi
  • Tông Crotoneae: Có 5 chi
    • Brasiliocroton
    • Croton (gồm cả Agelandra, Aldinia, Angelandra, Anisepta, Anisophyllum, Argyra, Argyrodendron, Astraea, Astrogyne, Aubertia, Banalia, Barhamia, Brachystachys, Calypteriopetalon, Cascarilla, Centrandra, Cieca, Cleodora, Codonocalyx, Comatocroton, Crotonanthus, Crotonopsis, Cyclostigma, Decarinium, Drepadenium, Eluteria, Engelmannia, Eremocarpus, Eutrophia, Friesia, Furcaria, Geiseleria, Gynamblosis, Halecus, Hendecandas, Heptallon, Heterochlamys, Heterocroton, Julocroton, Klotzschiphytum, Kurkas, Lasiogyne, Leptemon, Leucadenia, Luntia, Macrocroton, Medea, Merleta, Monguia, Myriogomphus, Ocalia, Oxydectes, Palanostigma, Penteca, Pilinophyton, Piscaria, Pleopadium, Podostachys, Saipania, Schradera, Semilta, Tiglium, Timandra, Tridesmis, Triplandra, Vandera)
    • Mildbraedia (gồm cả Neojatropha, Plesiatropha)
    • Moacroton (gồm cả Cubacroton)
    • Paracroton (gồm cả Desmostemon, Fahrenheitia)
  • Tông Elateriospermeae: Có 1 chi
  • Tông Gelonieae: Có 2 chi
  • Tông Jatropheae: Có 8 chi
  • Tông Manihoteae: Có 2 chi
    • Cnidoscolus (gồm cả Bivonea, Jussieuia, Mandioca, Victorinia)
    • Manihot (gồm cả Hotnima, Janipha, Manihotoides) - sắn
  • Tông Micrandreae: Có 2 phân tông và 4 chi
    • Phân tông Heveinae: Có 1 chi
      • Hevea (gồm cả Caoutchoua, Micrandra, Siphonanthus, Siphonia) - cao su
    • Phân tông Micrandrinae: Có 3 chi
  • Tông Ricinocarpeae: Có 2 phân tông và 7 chi
  • Tông Ricinodendreae: Có 2 chi
  • Tông Trigonostemoneae: Có 1 chi
    • Trigonostemon (gồm cả Actephilopsis, Athroisma, Enchidium, Kurziodendron, Neotrigonostemon, Nepenthandra, Poilaniella, Prosartema, Silvaea, Telogyne, Tritaxis, Tylosepalum)

Phân họ Euphorbioideae

  • Tông Euphorbieae: Có 3 phân tông và 12 chi
    • Phân tông Anthosteminae: Có 2 chi
    • Phân tông Euphorbiinae: Có 7 chi
      • Euphorbia (gồm cả Ademo, Adenopetalum, Adenorima, Agaloma, Aklema, Alectoroctonum, Allobia, Anisophyllum, Anthacantha, Aplarina, Arthrothamnus, Bojeria, Ceraselma, Chamaesyce, Characias, Chylogala, Ctenadena, Cyathophora, Cystidospermum, Dactylanthes, Dematra, Desmonema, Dichrophyllum, Dichylium, Diplocyathium, Ditritra, Endoisila, Epurga, Esula, Euforbia, Eumecanthus, Euphorbiastrum, Euphorbiodendron, Euphorbiopsis, Euphorbium, Galarhoeus, Kanopikon, Kobiosis, Lacanthis, Lathyris, Lepadena, Leptopus, Lophobios, Lyciopsis, Medusea, Nisomenes, Ossifraga, Peccana, Petalandra, Pleuradena, Poinsettia, Pythius, Sclerocyathium, Sterigmanthe, Tithymalopsis, Tithymalus, Torfasadis, Treisia, Tricherostigma, Trichosterigma, Tumalis, Vallaris, Xamesike, Zalitea, Zygophyllidium)
      • Cubanthus - Có thể gộp trong Euphorbia.
      • Elaeophorbia - Có thể gộp trong Euphorbia.
      • Endadenium - Có thể gộp trong Euphorbia.
      • Monadenium (gồm cả Lortia, Stenadenium) - Có thể gộp trong Euphorbia.
      • Pedilanthus (gồm cả Crepidaria, Diadenaria, Hexadenia, Tithymaloides, Ventenatia) - Có thể gộp trong Euphorbia.
      • Synadenium - Có thể gộp trong Euphorbia.
    • Phân tông Neoguillauminiinae: Có 2 chi
  • Tông Hippomaneae: Có 2 phân tông và 33 chi
  • Tông Hureae: Có 4 chi
  • Tông Pachystromateae: Có 1 chi
  • Tông Stomatocalyceae: Có 2 phân tông và 4 chi

Phân họ Cheilosoideae

Trước đây là tông Cheiloseae của phân họ Acalyphoideae: Có 2 chi

Xem thêm

  • Phân loại họ Phyllanthaceae
  • Phân loại họ Picrodendraceae

Chú thích

  1. ^ a b c d e f Wurdack K. J., Hoffmann P. & Chase M. W. 2005. Molecular phylogenetic analysis of uniovulate Euphorbiaceae (Euphorbiaceae sensu stricto) using plastid rbcL and trnL-F DNA sequences. American J. Bot. 92(8): 1397-1420. doi:10.3732/ajb.92.8.1397

Tham khảo