Ziya Payzın

Ziya Payzın
Kişisel bilgiler
Doğum1 Temmuz 1918(1918-07-01)
Ankara, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm10 Eylül 2015 (97 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Eğitimiİstanbul Teknik Üniversitesi
EvlilikSevim Payzın
Çalışma ve başarıları
Çalıştığı şehirAnkara
Mimarlık tarzıUlusal mimari
Ünlü yapıtlarıIII. TBMM Meclis binası
Ödül(leri)İTÜ 70. Meslek Yılı ödülü

Cafer Ziyaeddin Payzın (1 Temmuz 1918, Ankara - 10 Eylül 2015, İstanbul), Türk mimar.

Avusturyalı mimar Prof. Clemens Holzmeister'ın yönetiminde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin üçüncü ve günümüzde kullanılan binasının mimarıdır.[1] 1948 yılında Holzmeister'in tüm yetkilerini kendisine bırakarak ülkesine dönmesinin ardından meclis yapısını tamamlamış, 1961-1966 yılları arasında Kocatepe Camii inşaat müdürlüğünde görev almıştır.

Yaşamı

Doğum adı Cafer Ziyaeddin Payzın'dır.[2] Rumelili bir ailenin çocuğu olarak 1918 yılında Ankara'da doğdu. Çocukluğu Ankara ve İzmir'de geçti.[3]

Yükseköğrenim için gittiği İstanbul'da Yüksek Mühendis Mektebini, günümüzdeki adıyla İstanbul Teknik Üniversitesini 1943 yılında tamamladı. Bu okulda, daha sonra birlikte de çalışacağı Clemens Holzmeister'ın öğrencisi oldu.

Mesleki hayatı

TBMM ana binasının cepheden görünümü

Mezuniyetinden sonra Toprak Ofis'te kısa bir süre çalıştı ve yedek subay olarak askerlik görevini demiryolu bölümünde yaptı.[3] Bu sırada Gelibolu Ordu Evi'ni tasarladı.[3] 22 Nisan 1945'te Holzmeister'ın davetiyle Meclis binası projesinde çalışmaya başladı.[4] 1948 yılında Holzmeister'ın ülkesine dönmesi sonrası projenin bitirilmesi ve binanın tamamlanması görevlerini üstlendi.[4]

1961-1966 yılları arasında Kocatepe Camii inşaat müdürlüğünde görev aldı.[5]

1967-1971 yılları arasında Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümünde proje dersleri verdi. Çeşitli bürokratik mevkilerde görev alan Payzın'ın üzerinde çalıştığı projeler arasında Adnan Menderes Evi, İzmir Sasalı Faruk Somer Evi, İstinye Ortaklar Apartmanı, Ankara Otosan İşhanı, Ankara Gazi Orman Çiftliği Kız Yetiştirme Yurdu Varto Pavyonu, Gaziantep Kervansaray Otel bulunur.[6]

Türkiye Büyük Millet Meclisi Kocatepe Camii ve Etkinlikleri adında bir kitabı 2007 yılında yayımlandı. 2012 yılında meslekteki 70. yılı münasebetiyle kendisine mezun olduğu İTÜ'lü mimarlar adına Doğan Kuban ve Hande Suher tarafından bir ödül takdim edildi.[7][8]

10 Eylül 2015 tarihinde öldü, cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.[3]

Şirin Payzın'ın amcasıdır.[9][10]

Kaynakça

  1. ^ "İnşaat Mühendisleri Odası - 50 Yılda 50 Eser - TBMM" (PDF). 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  2. ^ Donat, Yavuz. "Anıtkabir...Meclis...Kocatepe". www.sabah.com.tr. Sabah gazetesi, 15 Kasım 2011. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  3. ^ a b c d Alpagut, Leyla. "Y. Mimar Ziya Payzın'ın Ardından". www.mimarlikdergisi.com. Mimarlik Dergisi, Sayı 386, Kasım-Aralık 2015. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  4. ^ a b Yılmaz, Nida. "Yüksek Mimar Ziya Payzın: "Türkiye Büyük Millet Meclisi Şu Anda Bir Müzedir"" (PDF). www.tbmm.gov.tr. Meclis Bülteni. 14 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2016. 
  5. ^ "Darbeciler "Biz de Müslüman'ız" Demek için Kocatepe'yi Bitirdiler". www.yapi.com.tr. Zaman Pazar, 31 Temmuz 2011. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  6. ^ "Y. Mimar Ziya Payzın'ın Ardından - Mimarlık, Sayı 386, Kasım-Aralık 2015". 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  7. ^ "Kuşaktan Kuşağa Geleneksel Mimarlık Buluşması". www.cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet gazetesi, 6 Ekim 2012. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  8. ^ "Cumhuriyet - Kuşaktan Kuşağa Geleneksel Mimarlık Buluşması". 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  9. ^ "12 Eylül 2015 Hürriyet Gazetesinde Yayınlanmış Vefat İlanları Sayfası". 29 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ @siring (20 Mayıs 2020). "TRT amcam Ziya Payzın'ın TBMM 'nin nasıl inşaa edildiğini anlattığı belgeseli tekrar yayınlıyor.Amcam çekimler bittikten kısa süre sonra vefat etti.Bina çocuğu gibiydi.Uygulama mimarı olarak Meclis'in her bir köşesini, yapım hikayesini 98 yaşında bile çok net hatırlıyordu" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.