Ziyârîler

Ziyariler ya da Zeyariler (Farsça: آل زیار), Hazar Denizi'nin güneyinde, 927-1090 yılları arasında hüküm süren Gilek kökenli bir hanedandır.^[1]^[2]

Hanedan, kökeni Gilan hükümdarı olan ve İran'ın Keyânî kralı Keyhüsrev döneminde yaşamış efsanevi kral Arguş Ferhadan'a dayanan Şehansahvand kabilesinin lideri Vardanşah'tan gelmektedir.^[3]

Bu çağda yetişen bilim insanı El-Birûni devrin hükümdarı Kâbus tarafından desteklenmiş, 1000'li yıllarda ay tutulmaları hakkında önemli araştırmalarda bulunmuştur. Ayrıca Kabûs Kümbeti bu dönemde İslam öncesi İran mimarîsi tarzında yapılmış, ayakta olan az sayıda yapıdan biridir.

Ziyarî Hanedanlığı emirleri listesi

Merdâvîc 928-934
Vuşmgîr 934-967
Behsatun 967-976
Şemsü'l-Meâlî Kabûs bin Vuşmgîr 976-1012
Felekü'l-Meâlî Kabûs bin Menuçehr 1012-1031
Anûşirvan Menuçehr 1031-1043

Kaynakça

Özel

^ Bosworth, C. E. (1968). "The Political and Dynastic History of the Iranian World (A.D. 1000–1217)". In Frye, R. N. (ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 5: The Saljuq and Mongol periods. Cambridge: Cambridge University Press. s. 100–202.
^ Öztuna, Yılmaz, Devletler ve Hanedanlar, Cilt: I, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, s. 750
^ Madelung 1975, s. 212.

Genel

Madelung, W. (1975). "The Minor Dynasties of Northern Iran". Frye, Richard N. (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ss. 198–249. ISBN 0-521-20093-8.