Yengeç Dönencesi
Yengeç Dönencesi (Tropic of Cancer), yeryüzünün kuzey yarım küresinde Ekvator'un 23° 27' kuzeyinden geçtiği varsayılan enlemdir. 23° 27' kuzey enlemine Yengeç Dönencesi adı verilir. Yerküre 23° 27' eksen eğikliğine sahip olduğu için oluşur. Yerküre yörüngesinde 21 Haziran konumunda iken, kuzey yarımküre güneşe doğru 23° 27' eğiktir. Bu durumda güneş ışınları Ekvator'dan 23° 27' kuzeye, yani Yengeç Dönencesine dik düşer.
Yengeç Dönencesi, 23°27′ güney enleminde yer alan Oğlak Dönencesinin simetriğidir. Ekvator, Yengeç Dönencesi, Oğlak Dönencesi, Kuzey Kutup Dairesi ve Güney Kutup Dairesi beş önemli enlemdir.
21 Haziran'da Güneş ışınları Yengeç Dönencesine dik açıyla gelmesine bağlı olarak:
- Kuzey yarım kürede yaz mevsimi, güney yarım kürede ise kış mevsimi başlamaktadır.
- Yengeç Dönencesinden kuzeye gidildikçe gündüz süreleri daha fazla uzar. Güneye gidildikçe gece süreleri uzar.
- Dünya üzerinde herhangi bir noktadan, kuzeye doğru gidildikçe gündüzler uzamaya, güneye doğru gidildikçe geceler uzun olmaya başlar.
- Kuzey yarım kürede en uzun gündüz, en kısa gece yaşanır. Bu duruma yaz gündönümü adı verilir. Güney yarım kürede ise bunun tam tersidir.
- Yengeç Dönencesine Güneş ışınları dik açıyla geldiği için gölge boyu sıfırdır.
- Bu tarihten sonra Güneş'in dik açı ile geldiği yerler güneye doğru kaymaya başlar.
- Bu tarihten sonra kuzey yarım kürede gündüzler kısalmaya, geceler ise uzamaya başlar. Fakat 23 Eylül tarihine kadar gündüzler gecelerden uzun olmaya devam eder. 23 Eylül'de gece-gündüz eşitliği (12 saat gündüz-12 saat gece) yaşanır.
- 23 Eylül günü ise Güneş ışınlarının dik açı ile geldiği yer 0° enlemi olan Ekvator'dur.
Yengeç Dönencesinin üzerinden geçtiği ülkeler, batıdan doğuya (harita üzerinde) sırasıyla; Meksika, Bahamalar, Batı Sahra, Moritanya, Mali, Cezayir, Nijer, Libya, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Hindistan, Bangladeş, Miyanmar, Çin ve Tayvan'dır.
Adı
Dönenceler tespit edildiği 2000 yıl önce Dünya 21 Haziran'da Cancer (Yengeç) Takımyıldızı karşısındaydı. Tropic of Cancer adı buradan geliyordu. Fakat Dünya'nın Yörüngesel salınım hareketi dolayısı ile 21 Haziranda artık Taurus (Boğa) Takımyıldızı karşısındadır.
Koordinat | Ülke, bölge veya deniz | Not |
---|---|---|
23°26′K 0°0′D / 23.433°K 0.000°D / 23.433; 0.000 (Prime Meridian) | Cezayir | |
23°26′K 11°51′D / 23.433°K 11.850°D / 23.433; 11.850 (Niger) | Nijer | |
23°26′K 12°17′D / 23.433°K 12.283°D / 23.433; 12.283 (Libya) | Libya | Çad kuzeyinden geçer 23°26′K 15°59′D / 23.433°K 15.983°D / 23.433; 15.983 (Northernmost point of Chad) |
23°26′K 25°0′D / 23.433°K 25.000°D / 23.433; 25.000 (Egypt) | Mısır | Nasır Gölü'den geçer. |
23°26′K 35°30′D / 23.433°K 35.500°D / 23.433; 35.500 (Red Sea) | Kızıl Deniz | |
23°26′K 38°38′D / 23.433°K 38.633°D / 23.433; 38.633 (Saudi Arabia) | Suudi Arabistan | |
23°26′K 52°10′D / 23.433°K 52.167°D / 23.433; 52.167 (United Arab Emirates) | Birleşik Arap Emirlikleri | Abu Dabi Emirliği |
23°26′K 55°24′D / 23.433°K 55.400°D / 23.433; 55.400 (Oman) | Umman | |
23°26′K 58°46′D / 23.433°K 58.767°D / 23.433; 58.767 (Indian Ocean) | Hint Okyanusu | Umman Denizi |
23°26′K 68°23′D / 23.433°K 68.383°D / 23.433; 68.383 (India) | Hindistan | Gucerat, Racastan, Madhya Pradeş, Çatisgarh, Carkhand Batı Bengal |
23°26′K 88°47′D / 23.433°K 88.783°D / 23.433; 88.783 (Bangladesh) | Bangladeş | Khulna, Dakka, Chittagong Divisions |
23°26′K 91°14′D / 23.433°K 91.233°D / 23.433; 91.233 (India) | Hindistan | Tripura |
23°26′K 91°56′D / 23.433°K 91.933°D / 23.433; 91.933 (Bangladesh) | Bangladeş | Chittagong |
23°26′K 92°19′D / 23.433°K 92.317°D / 23.433; 92.317 (India) | Hindistan | State of Mizoram |
23°26′K 93°23′D / 23.433°K 93.383°D / 23.433; 93.383 (Myanmar) | Myanmar | Chin Eyaleti, Sagaing Division, Mandalay Division, Shan Eyaleti |
23°26′K 98°54′D / 23.433°K 98.900°D / 23.433; 98.900 (China) | Çin | Yünnan, Guangxi, Guangdong |
23°26′K 117°8′D / 23.433°K 117.133°D / 23.433; 117.133 (Taiwan Strait) | Taiwan Boğazı | |
23°26′K 120°8′D / 23.433°K 120.133°D / 23.433; 120.133 (Taiwan) | Tayvan | Chiayi County, Hualien |
23°26′K 121°29′D / 23.433°K 121.483°D / 23.433; 121.483 (Philippine Sea) | Filipin Denizi | |
23°26′K 142°00′D / 23.433°K 142.000°D / 23.433; 142.000 (Pacific Ocean) | Büyük okyanus | Necker Island, Hawaii, ABD güneyinden geçer. |
23°26′K 110°15′B / 23.433°K 110.250°B / 23.433; -110.250 (Mexico) | Meksika | Güney Aşağı Kaliforniya |
23°26′K 109°24′B / 23.433°K 109.400°B / 23.433; -109.400 (Gulf of California) | Kaliforniya Körfezi | |
23°26′K 106°35′B / 23.433°K 106.583°B / 23.433; -106.583 (Mexico) | Meksika | Sinaloa, Durango, Zacatecas, San Luis Potosí, Nuevo León, Tamaulipas |
23°26′K 97°45′B / 23.433°K 97.750°B / 23.433; -97.750 (Gulf of Mexico) | Meksika Körfezi | |
23°26′K 83°0′B / 23.433°K 83.000°B / 23.433; -83.000 (Atlantic Ocean) | Atlas Okyanusu | Florida Boğazı, Nicholas Channel Anguilla Cays ( Bahamalar) hemen güneyinden geçer. Santaren Channel |
23°26′K 76°0′B / 23.433°K 76.000°B / 23.433; -76.000 (Bahamas) | Bahamalar | Exuma Adası ve Long Adası |
23°26′K 75°10′B / 23.433°K 75.167°B / 23.433; -75.167 (Atlantic Ocean) | Atlas Okyanusu | |
23°26′K 15°57′B / 23.433°K 15.950°B / 23.433; -15.950 (Western Sahara) | Batı Sahra | Fas veya Batı Sahra |
23°26′K 12°0′B / 23.433°K 12.000°B / 23.433; -12.000 (Mauritania) | Moritanya | |
23°26′K 6°23′B / 23.433°K 6.383°B / 23.433; -6.383 (Mali) | Mali | |
23°26′K 2°23′B / 23.433°K 2.383°B / 23.433; -2.383 (Algeria) | Cezayir |