Yeşil tahvil

Çevresel projelerin finansman ihtiyacını karşılamak için ihraç edilen borçlanma araçlarına yeşil tahvil denir.^[1] Yeşil tahviller, hükûmet veya şirketler tarafından çevre dostu projelere yatırım yapmak için kullanılır. Bu fonlar, yenilenebilir enerji projeleri, sürdürülebilirlik, enerji verimliliği geliştirme, ormancılık ve sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik projeler gibi çeşitli alanlarda faaliyet gösterir. Yeşil tahviller, devletler, uluslararası kuruluşlar, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları tarafından oluşturulabilir ve yönetilebilir. Yeşil tahvil yalnızca doğal yaşam, iklim, sürdürülebilirliğe ve çevreye katkıda bulunan yeşil projelerde kullanılır.^[2]

• Nakit Akışının Kullanımı: Yeşil tahvil gelirleri sürdürülebilir ve doğaya katkı sağlayan yeşil projelerde kullanılmalıdır.
• Proje Değerlendirme ve Seçme: Yeşil tahvili ihraç eden kurum veya şirketin, projenin doğaya ve çevreye katkısı olup olmadığını ve yeşil proje tanımına uygunluğu değerlendirilir.
• Nakit Akışının Yönetimi: Yeşil tahvil gelirinin yalnızca yeşil projelerde kullanılacak şekilde bir alt hesaba veya alt portföye aktarılmasıdır.
• Raporlama: Yeşil tahvil ihraç eden kurum veya şirketlerin kullanılan fonlara ait bilgilerin güncellenmesi ve projeye tahsis edilen tutar raporlanmasıdır.^[3]

• Yeşil tahviller sürdürülebilirlik ve çevre dostu projeleri finanse ederek çevresel etkileri azaltmaya katkıda bulunur.
• Yeşil tahviller çevresel sorumluluk bilinci yüksek projeler hakkında piyasa farkındalığını arttırır.
• Devlet veya şirketler yeşil tahvil aracılığıyla, yeşil projeler için alternatif finansman kaynaklarına erişebilir.
• Yeşil tahvil ihraç eden devlet veya kurumlar çevre dostu imaj oluşturarak itibarlarını sağlamlaştırırlar.^[4]

• Yeşil tahvil standartları ve yeşil projelerin çevreye katkısı ve sürdürülebilir olup olmadığının denetimini yapmak zordur. Bu durum greenwashing (yeşil yıkama) riskini arttırır.
• Yeşil tahviller geleneksel tahvillere nazaran daha az likit olabilir. Bu da yatırımcılar için likitide riski taşır.
• Yeşil tahviller piyasada volatiliye (dalgalanmalara) maruz kalabilirler. Yeşil tahvillerin değeri genel piyasa koşullarına bağlı olarak değişebilir.
• Yeşil tahvil ihraç etmek için gereken sertifikasyon süreci maliyetli olabilir ve bu da yatırımcılar için dezavantaj riski taşır.^[5]

Türkiye'de yeşil tahvil ilk defa Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) tarafından 2016 yılında ihraç edilmiştir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası, yedi bankanın koordinatörlüğünde 5 yıl vadeli, 300 milyon dolarlık bu yeşil tahvili çevresel, sürdürebilir ve kaynak verimliliği gibi projeleri gerçekleştirmek için Yeşil/Sürdürülebilir Tahvil ihracını gerçekleştirdi.^[6]