WikiMini

Spiro Koleka

Spiro Koleka
Spiro Koleka
Arnavutluk Halk Cumhuriyeti Sanayi ve İnşaat Bakanı
Görev süresi
24 Temmuz 1953 - 23 Temmuz 1954
Yerine geldiği Adil Çarçani
Yerine gelen Xhafer Spahiu
Arnavutluk Halk Cumhuriyeti İletişim Bakanı
Görevde
Makama geliş
Ekim 1948
Arnavutluk Halk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı
Görev süresi
1 Kasım 1949 - 24 Eylül 1953
Görev süresi
4 Temmuz 1956 - 18 Mart 1966
Görev süresi
1 Kasım 1968 - 13 Kasım 1976
Kişisel bilgiler
Doğum 7 Temmuz 1908(1908-07-07)
Vuno, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 22 Ağustos 2001 (93 yaşında)
Tiran
Partisi Arnavutluk Emek Partisi
Evlilik(ler) Lica Koleka
Bitirdiği okul Pisa Üniversitesi
İmzası

Spiro Koleka (d. 7 Temmuz 1908; Vuno - ö. 22 Ağustos 2001; Tiran) Arnavut politikacı, inşaat mühendisi. 15 Temmuz 1954 ile 14 Kasım 1956 tarihleri arasında Arnavutluk Halk Cumhuriyeti hükümetinde üst düzey görevlerde bulundu. II. Dünya Savaşı sırasında yüksek rütbeli bir askerdi. 1944'ten 1990'a kadar tüm yasama organlarında parlamento üyesi olarak görev yaptı.[1] 1948'den 1981'e kadar Arnavutluk Emek Partisi Politbürosu üyesiydi. Ayrıca Devlet Planlama Komisyonu Başkanı, İletişim Bakanı, Arnavutluk Sanayi ve İnşaat Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak da görev yaptı.

Hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Spiro Koleka Vuno'da doğdu. Aile kökeninin Himara'ya bağlı olması sebebiyle etnik kökeninin Yunan olduğunu belirten kaynaklar mevcuttur.[2][3][4][5] Orta öğrenimini İtalya'nın Cosenza eyaletindeki San Demetrio Corone İtalyan-Arnavut kolejinde tamamladıktan sonra yüksek öğrenimine 1930-34 yılları arasında Pisa Üniversitesi'nde devam etti ve burada inşaat mühendisi olarak mezun oldu.[6] Arnavutluk'a döndükten sonra Zogu karşıtı ve İtalyan karşıtı faaliyetlerde bulundu.[7] 1935'te Zogu karşıtı Fier isyanına katıldı ve bu nedenle tutuklandı.[6]

1937–39 yılları arasında İtalya'nın Arnavutluk'u işgaline karşı direnişte aktif rol alırken aynı zamanda İtalya'da seyahatler yaptı.[6] İtalyan işgali üzerine 7 Nisan 1939'da üzerine Yugoslavya Krallığı'na kaçtı, ancak Aralık 1939'da Arnavutluk'a geri döndü.[7] 1940-41 yılları arasında yeraltı komünist direnişiyle işbirliği yapmaya başladı. Bu süreçte mesleğini de yapmaya devam etti ve Mani ve Koleka Mühendislik Şirketi'ni kurdu.[6] 1943'teki Labinot Konferansı'nda Arnavutluk Emek Partisi'nin önceki adı olan Arnavutluk Komünist Partisi Genel Konseyi üyeliğine seçildi. [7]Mayıs 1944'te Enver Hoca'nın ilk hükümetlerinin bir parçası olarak resmi olarak Ekim ayında Pennet Konferansı'nda Bayındırlık Bakanı olarak atandı.[7] Ekim 1948'de İletişim Bakanı oldu ve ardından Kasım 1948'de Devlet Planlama Komisyonu Başkanı görevine atandı. Aynı zamanda Arnavutluk Emek Partisi Politbüro üyesiydi. 1949'da Sovyetler Birliği'ni ziyaret ederek Moskova'da iki ülke arasındaki ticaret konusunu görüştü. Kasım 1949'da Başbakan Yardımcısı oldu.[7] 1952'de Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı olarak konomi için ilk Beş Yıllık Planı sundu.[8] 1956'da Arnavutluk'u ziyaret eden Kore İşçi Partisi genel sekreteri ve Kuzey Kore başbakanı Kim İl-sung ile görüşmeler gerçekleştirdi.[9]

1966 yılında tekrar Devlet Planlama Komisyonu başkanlığına atandı.[10]

Koleka, Arnavutluk'taki Yunan azınlık grupları tarafından, vatandaşlarının zorla yerinden edilmesindeki rolü nedeniyle sık sık suçlanmıştır[11]

Koleka'nın teknokrat geçmişi ve iş deneyimi nedeniyle Sovyetler Birliği de dahil olmak üzere birçok Doğu Avrupa ülkesine o dönemde çok sayıda ekonomik ve politik heyete liderlik etti. Ulusal ve uluslararası basın tarafından II. Dünya Savaşı'ndan sonra Arnavutluk Emek Partisi'nin programının omurgasını oluşturan Arnavutluk endüstriyel gelişiminin baş mimarı olarak anılmıştır.[12]

22 Ağustos 2001 günü Tiran'da öldü.

Ödüller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Ligjvenesit Shqiptare" (PDF). 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2012. 
  2. ^ Pettifer, James (2001). The South Slav Journal. 22-23. Dositey Obradovich Circle. Some important Albanian communist leaders were wholly or partly Greek, like long-serving Politburo member Spiro Koleka, who came from the predominantly ethnic Greek town of Himara. 
  3. ^ Miranda Vickers; James Pettifer (1997). Albania: From Anarchy to a Balkan Identity. C. Hurst & Co. Publishers. ss. 189-. ISBN 978-1-85065-279-3. Greek minority ... Hoxha ... few favoured members of the minority ... Spiro Koleka 
  4. ^ Pettifer, James (1994). The Southeastern European Yearbook. ELIAMEP. But there has always been a Greek presence in Albania, despite this general trend. ... integrated into the communist system in Albania, with one member of the minority, Spiro Koleka, a native of Himara, being a close associate of Enver Hoxha ... 
  5. ^ Pettifer, James (23 Temmuz 2019). The Politics of National Minority Participation in Post-communist Societies: State-building, Democracy and Ethnic Mobilization: State-building, Democracy and Ethnic Mobilization (İngilizce). Routledge. s. 42. ISBN 978-1-317-45529-5. Some important Albanian communist leaders were wholly or pardy Greek, like long-serving Politburo member Spiro Koleka 
  6. ^ a b c d J. F. Brown (1961). "Background Notes to Albania's Party Congress". ss. 46-47. 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2025. 
  7. ^ a b c d e Paul Preston; Michael Partridge; Denis Smyth (1999). British documents on foreign affairs: reports and papers from the Foreign Office confidential print. From 1945 through 1950. Europe / editor, Denis Smyth. University Publications of America. s. 449. ISBN 978-1-55655-769-9. Koleka, Spiro Born 1908 near Himara. Member of small family of landowners. Son of King Zog's Minister of Public Works. Educated at Cosenza. in Italy, and at Pisa University as a civil engineer. On his return to Albania he took part in anti-Zogist and anti-Italian activities. On the Italian occupation he escaped to Yugoslavia. He returned in December 1939, and in 1941 got in touch with resistance movement. The Labinot Conference (1943) elected him a member of the F.N.C. General Council and of the General Staff. In May 1944. at the Pennet Conference, he was placed in charge of Public Works and in October became Minister of Public Works in the first Hoxha Government. Minister of Communications from October 1948. and president of the State Planning Commission from November 1948. A member of the Politburo. Visited Moscow with the Trade Delegation 1949. Deputy Prime Minister November 1949. Said to be a good organiser. 
  8. ^ Koleka, Spiro (5 Temmuz 1952). "Albania's first five-year plan, S.Koleka, 1952". Current Digest of the Post-Soviet Press. Dlib.eastview.com. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2025. 
  9. ^ Harrison, Michael (2022). Mission of Friendship: Enver Hoxha and Kim Il Sung (PDF) (İngilizce). Ottawa: The November 8th Publishing House. ISBN 978-1-387-60468-5. 21 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mayıs 2025. 
  10. ^ The Economist. 220. Economist Newspaper Limited. 1966. s. 906. 
  11. ^ Dimitropoulos, Kontsantinos-Fotios (2011). The Social and Political Structure of Hellenism in Albania in the Post-Hotza Era. www.didaktorika.gr (Doctoral Dissertation). Panteion University. ss. 210–211. doi:10.12681/eadd/23044. hdl:10442/hedi/23044. 2 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2025.  " Οι Βόρειοι Υπεριώτες πρόσφυγες της Ελλάδας, συχνά κατηγορούν συμπατριώτες τους ως υπαίτιους για τους εκτοπισμούς. Ο Γιώργος (Γκόγκος) Νούσης από τον Βουνό της Χημιάρς και ο επίσης Χιμαραίος Σπύρος Κολέκας, κατηγορούνται την εμπλοκή τους σε πολλές αποφάσεις εκτοπισμών, συμπατριωτών τους. Οι εξόριστοι γράφονται στα δημοτολόγια τον νέων τόπων όπου υποχρεούνται να διαμείνουν, ως αυτόχθονες Αλβανοί, τους επιβάλλεται η απαγόρευση της ομιλίας στην ηθική τους γλώσσα κ.α."
  12. ^ "High-Level Albanian Economic Delegation to Peking, RADIO FREE EUROPE Research, 1967". Erişim tarihi: 7 Haziran 2025. 
  13. ^ "DEKRET PËR AKORDIM DEKORATE, PRESIDIUMI I KUVENDIT POPULLOR, 1958". 
  14. ^ J.F. Brown. "Background Notes to Albania's Party Congress, 1958". RFE EVALUATION AND ANALYSIS DEPARTMENT. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2025.