Spermatogonyum

Spermatogonyum, testislerin seminifer tübüllerinde oluşan^[1] ve mitoz bölünme geçirerek birincil spermatositleri oluşturan sperm ana hücresidir.^[2] Spermatogonyumlar, spermatogenez süreci sonunda sperm hücrelerini oluşturur. Spermatogonyum hücreleri diploit (2n) kromozom yapısına sahiptir.^[3]

Spermatogonyum mitoz geçirerek önce birincil (primer) spermatositi oluşturur. Ardından birincil spermatosit mayoz geçirerek ikincil (sekonder) spermatositi oluşturur. Daha sonra ikincil spermatosit ikinci bir mayoz geçirerek spermatidi oluşturur ve son olarak spermatid spermiyogenez geçirerek spermi oluşturur. Bu sürecin her eril canlı için oluş süresi değişmektedir fakat insan erkek bireylerde yaklaşık 70 gün sürer.^[4]

İnsanlarda spermatogonyumun 2 türü vardır. Fakat A tipi spermatogonyumlar da kendi aralarında ikiye ayrılırlar.

A tipi spermarogonyumlar, kendi aralarında mitoz bölünmeler geçirerek hem kendilerini yeniler hem de farklılaşma yoluna girecek B tipi spermatogonyumları oluştururlar. A tipi spermatogonyumlar kendi aralarında koyu sitoplazmalı ve soluk sitoplazmalı olmak üzere ikiye ayrılır.

Bu hücreler fazla kromatin içerdikleri için koyu sitoplazmaya sahiptirler ve genellikle aktif olarak bölünmezler.^[5] Dinlenme durumundadırlar ve gerektiğinde diğer spermatogonyum tiplerine dönüşebilirler.

Bu hücreler az kromatin içerdikleri için soluk sitoplazmaya sahiptirler ve aktif olarak bölünürler.^[6] Bu spermatogonyumlar bölünerek B tipi spermatogonyumları oluşturur.

B tipi spermatogonyumlar, A tipi spermatogonyumlardan mitoz bölünme yoluyla oluşan hücrelerdir. B tipi spermatogonyumlar, A tipi spermatogonyumlara göre daha koyu ve daha yoğun kromatine sahip çekirdek yapısına sahiplerdir. Bu hücreler mitoz bölünme ile primer spermatositleri oluştururlar.^[7] B tipi spermatogonyum hücreleri, spermatogenez süreci sonucunda sperm hücrelerine dönüşür.

Spermatogonyum hücreleri, 10 ile 15 mikrometre arasında çapa sahip olan, yuvarlak veya oval şekle sahip hücrelerdir. Bu hücreler büyük ve belirgin çekirdekleri ile dikkat çekerler. Spermatogonyumların sitoplazmaları az miktarda bazofilik boyanma gösterir. Çekirdekleri genelde merkezi konumdadır ve kromatin yapıları farklı alt tiplerin ayırt edilmesinde kullanılır.

Spermatogonyumlar, erkek üreme sistemi içerisindeki testislerde yer alır ve bu yapıların içinde bulunan seminifer tübüllerin bazal kısmında yani tübül duvarına en yakın yerde bulunurlar.

Spermatogonyumların bulunduğu bazal bölgede aynı zamanda Sertoli hücreleri de yer alır. Sertoli hücreleri, spermatogonyumlara hem fiziksel destek sağlar hem de farklılaşma ve bölünme süreçlerini düzenleyen besinleri sunar.^[8]

• 
  Spermatogenez süreci şeması
• 
  Yetişkin fare testislerinde seminifer tübüllerin histolojik yapısı
• 
  Seminifer tübüller
• 
  Farklılaşan spermatogonyumların bir ışık mikrografı

• Spermatogenez
• Spermiyogenez
• Sperm