Sacike (Gürcüce: საჯიქე), tarihî Samtshe bölgesinin Türkiye'de kalan kesiminde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesinde Söğütlükaya (Hunamisi) köyünün yakınlarında ortadan kalkmış bir köydür.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Gürcüce bir yer adı olan Sacike (საჯიქე), “ciki” (ჯიქი) kelimesinden türemiş olup “leopar yurdu” anlamına gelir.[2]
Sacike köyünün bulunduğu tarihî Samtshe bölgesi, bir kısmı hariç bugün de Gürcistan sınırları içindedir. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 1578 yılında tamamen ele geçirmiştir.
Sacike köyü, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde de Sacike (ساجیكە) şeklinde geçer. Bu sırada bu yerleşim Gürcistan Vilayeti içinde, Poshov livasının Kuzey nahiyesine bağlıydı. Köy boş olarak kaydedilmiş, bununla birlikte 2.000 akçe vergi öngörülmüştü.[1][3]
Sacike köyü, Çıldır Eyaleti'nin 1694-1732 dönemini kapsayan Osmanlı cebe defterinde de Sacike (ساجیكە) adıyla aynı idarî konuma sahipti. Hicri 1134 (1721/1722) tarihinde köy Hasan adına birine tahsis edilmişti ve 2.000 akçe vergi belirlenmişti.[4]
Osmanlı mufassal defterini yayımlayan Gürcü Türkolog Sergi Cikia, Sacike köyünün Rusça kaynaklarda Sacike (Саджике) şeklinde geçtiğini belirtmiştir.[1] Ancak 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Ardahan sancağının Poshov kazasında bir köy olarak yer almamış olması, Sacike'nin bu tarihten önce köy olmaktan çıktığını göstermektedir.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: გამოკვლევა: წიგნი III), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 464". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "ჯიქი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 9 Temmuz 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი : თარგმანი : წიგნი II), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 323". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (ჩილდირის ვილაიეთის ჯაბა დავთარი : 1694-1732 წწ.), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, 168, 275". 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 348-402". 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2025.