Mikail Müşfik

Mikail Müşfik
DoğumMikail Abdulkadir oğlu İsmayılzade
5 Haziran 1908(1908-06-05)
Bakü, Rus İmparatorluğu
Ölüm6 Ocak 1938 (29 yaşında)
DilAzerbaycanca
MilliyetAzerbaycanlı
AkrabalarMirza Abdülkadir Vüsaqi

Mikail Müşfik (Azerice: Mikayıl Əbdülqadir oğlu İsmayılzadə) (5 Haziran 1908, Bakü – 06 Ocak 1939, Bakü) 1930'larda etkin olan Azerbaycanlı şair, çevirmen ve pedagog.

İlk öğrenimini Rus-Tatar mektebinde, Bakü Öğretmen okulunda ve 12 numaralı II dereceli mektepte yapmış daha sonra Azerbaycan Devlet Darülfünun'da, Dil ve Edebiyat Fakültesi'ni bitirmiştir. Pedagogluk, öğretmenlik ve çevirmenlik yapmıştır. Eşi Dilber Ahunzade'ye yazdığı "Yenə O Bağ Olaydı" isimli şiiri ile tanınır. 23 Mayıs 1956 tarihinde SSCB Yüksek Mahkemesi Askeri Kurulu'nun kararıyla ölümünden sonra beraat etmiştir.

1937 yılında Müşfik "devlet düşmanı" olarak ihanetle suçlanıp tutuklandı ve Bakü yakınlarındaki Bayıl cezaevinde 1938 yılında idam edildi.[1]

1910-cu yılda Mikail Müşfik

Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun 7 Mayıs 2019 tarihli, 211 numaralı Kararı ile Mikail Müşfik Azerbaycan Cumhuriyeti'nde eserleri devlet malı ilan edilen yazarlar listesine dahil edilmiştir.[2]

Hayatı

Mikail Mirza Abdülkadir oğlu İsmayılzade (Mikail Müşfik) 5 Haziran 1908 tarihinde Bakü şehrinde aydın bir ailede doğmuştur.[3] Babası Mirza Abdülkadir İsmayılzade (Vüsaki) dönemin tanınmış aydınlarındandı.[4]

O, öğretmenlik faaliyetinin yanı sıra, yaratıcılıkla da uğraşmış, şiirler yazmıştır.[4] Çocukken ebeveynlerini kaybeden Müşfik, yakın akrabalarının himayesinde büyümüştür[4][5].Ağır ve üzücü çocukluk yılları geçiren şair, hayatının o yıllarını hatırlayarak şöyle yazmıştır:

“ '"Hala babamın sağlığında hayatımız zor geçerken, çok küçükken annem ve babam vefat etti. Ben bir yetim olarak taşkesen amcam ve halamın yanında kaldım. Aç, yoksul ve çıplak bir çocukluk geçirdim".[4] ”

O yılların acılarını, annesizliği şair "Anne" (1927) şiirinde yürek sızısıyla kaleme almıştır:

Anne dedim, yüreğime yanan odlar saçıldı,

Anne dedim, bir ürperti oluştu canımda, Anne dedim, karşımda bir güzel sahne açıldı,

Anne dedim, fakat onu yanımda göremez oldum.

"Anne", Mikail Müşfik.[4]

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.

Mirza Abdülkadir Vüsaki

Müşfik'in büyüyüp yetişmesinde, şair olarak yetişmesinde ninesi Kızkayıt hanımın büyük emeği olmuştur.[4] Ninesinin anlattığı masallar, atasözleri, bayatılar, geleceğin şairinin zengin halk yaratıcılığı ile tanış olmasında önemli rol oynamıştır.[4]

İlk eğitimini Rus-Azerbaycan okulunda alan Müşfik, beşeri bilimlere büyük ilgi göstermiş ve Rusça'yı da mükemmel öğrenmiştir.[4][6] 1920–1927 yıllarında önce Bakü öğretmen okulunda, sonra 12 numaralı II. dereceli okulda eğitim almış, 1927–1931 yıllarında Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nin (şimdiki Bakü Devlet Üniversitesi) dil ve edebiyat fakültesini bitirerek Bakü okullarında öğretmenlik yapmıştır.[4]

1930'lu yıllarda Azerneshr'de editör olarak çalışmıştır.[7] Onun öğrencilerinden biri Mikail Müşfik'i şöyle hatırlar:

“ "Müşfik öğretmen ders anlatırken zil sesini duymazdık. Ders sırasında öğrencilere şiir okumayı öğrettiğinde diğer öğretmenlerimiz de gelip bizim sıralarda otururdu. Çoğumuza 'kızım', 'oğlum' diye hitap ederdi. Aslında bu ifade onun yaşına uygun değildi. Ancak samimi olduğu kadar mütevazı olan Müşfik öğretmene bu sözler çok yakışırdı…[7] ”


Yaratıcılık faaliyeti

Öğrencilik yıllarında Mikail Müşfik (son sırada soldan dördüncü). 1927 yılı

Müşfik, çok genç yaşlardan itibaren yaratıcı dünyaya adım atmış, hayatını, kaderini şiire bağlamış ve ömrünün sonuna kadar ondan ayrılmamıştır.[4]

O, şiir yazmaya 1926 yılında "Genç İşçi" gazetesinde yayımladığı "Bugün" şiiri ile başlamış ve sonraki yıllarda süreli yayınlarda düzenli olarak yer almıştır.[4] 1927'den itibaren "Maarif ve Medeniyet" ve "Komsomol" dergilerinde ve "Genç İşçi" gazetesinde yayımlanmıştır.[4] 1930 yılında şairin ilk "Rüzgarlar" adlı şiir kitabı yayımlanmıştır.[4] Kitapta yazarın elli üç şiiri ve iki çevirisi toplanmıştır.[4]

1932 yılı Müşfik'in hayatında verimli bir yıl olmuş, "Günün Sesleri", "Çatışmalar", "Pamuk", "Kuyular Arasında" kitapları, daha sonra ardı ardına "Şiirler", "Çoban", "Benim Dostum", "Sabah", "Kırılan Saz", "Özgürlük Destanı", "Kuyu Adamı" eserleri yayımlanmıştır.[4] 1934 yılında Azerbaycan Yazarlar Birliği'ne üye seçilmiştir.[8]

Gerçek bir öğretmen ve vatansever olan Müşfik, yaratıcılığında çocuklar için de yer ayırmış, birbirinden güzel eserler yaratmıştır.[4] "Şengül, Şüngül, Məngül", "Köylü ve Yılan" manzum masalları, "Çatışmalar", "Kaya" poemaları, "Coğrafya", "Öğrenci Şarkısı", "Zehra İçin" ve diğer şiirleri çocuklar arasında şaire büyük sevgi kazandırmıştır.[4]

Mikail Müşfik'in yaratıcılığında edebi çeviri faaliyeti de özel bir yer tutmuştur.[4] 1930-1937 yıllarında onun çevirdiği Aleksandr Puşkin'in "Çingeneler" (Ş. Abbasov ile birlikte), Taras Şevçenko'nun "Kobzar" (Ahmet Cavad ile birlikte), Yeğişe Çarents'in "Şiirler", Samuil Marşak'ın "Huşsuza Bak, Huşsuza", Mirza Fethali Ahundov'un "A. S. Puşkin'in Ölümüne Doğu Poeması" eserleri yayımlanmıştır.[4] Bunun dışında Müşfik, Mihail Lermontov'un "Demon" poemasını (Resul Rıza ile birlikte), "Kafkas" (Mikail Refili ile birlikte), "Şairin Ölümüne", "Yalnız Yelken Ağarıyor" şiirlerini, A. S. Puşkin'in "Yevgeni Onegin" manzum romanından "Tatyana'nın Onegin'e Mektubu"nu (R. Rıza ile birlikte), "Poltava" eserinden bir parçayı, "Mahkum" şiirini, Ömer Hayyam'ın rubailerinin çoğunu, Firdevsi'nin "Şehname"sinden bazı parçaları (Mirmehdi Seyidzade ile birlikte) çevirmiş ve güzel bir mütercim olarak okuyucuların beğenisini kazanmıştır.[4]

1936 yılında Mikail Müşfik'in "Sabah" poeması, Azerbaycan'da Sovyet hakimiyetinin kurulmasının 15. yılı münasebetiyle düzenlenen yarışmada "Yedi İyi Edebi Eser" ödülüne layık görülmüştür.[8] 1937 yılında yayına hazırladığı "Çağlayan" kitabına şair, on bir yıllık yaratıcılığı boyunca yazmış olduğu en değerli eserlerini, o cümleden "Sabah", "Özgürlük Destanı", "Kırılan Saz", "Sonsuzluk Şarkısı", "Şiirim", "Yine O Bağ Olsaydı", "Duygu Yaprakları", "Tertarhes Şarkıları", "Mingeçevir Özlemi" ve diğer şiir ve poemalarını dahil etmiştir, ancak kitabı yayımlamak şaire kısmet olmamıştır.[4][9]

Mikail Müşfik'in Azerbaycan şiirinin nadir incilerinden sayılan "Oku, Tar, Oku Tar", "Kal, Sana Kurban", "Senin Gülüşlerin", "Maralım", "Anne", "Rüzgarlar", "Yine O Bağ Olsaydı" ve diğer şiirlerine bestelenen şarkılar dinleyici beğenisini, takdirini kazanmış sanat eserleridir.[4][10]

Eleştirilmesi

1934 yılında Müşfik'in hayatına sevinç getiren Yalçın adlı çocuğun ani ölümü onu çok sarsıtmıştı.[11] Kalem arkadaşları sık sık yanına gelir, ona teselli vererek acısını, kederini unutturmaya çalışırlardı.[11] O yılın yazında M. Müşfik ile Mirmehdi Seyidzade ailece Mardakan bahçelerinde ev tutup birlikte dinleniyorlardı.[11] O yaz günlerinde Resul Rıza, Enver Elibeyli, Enver Memmedkhanlı yakındaki bahçelerde dinlendikleri için hemen hemen her gün birlikte oluyorlardı. Buralara satirik şiirleri ve meyhanaları ile halkın kalbine yol bulan Eliaga Vahid de teşrif eder, Muhammed Fuzuli'den, Buzovnalı Azer'den, Türk şiirinin önde gelen şairlerinden bahseder, onlardan şiirler okur, bazen de yazıp herkesten gizlediği gazellerini bu mecliste okurdu. Bu küçük mecliste Müşfik ve yanındakiler Vahid'in gazellerinden özel bir zevk alırlardı. Etraf sakinleştikten sonra Müşfik, Vahid ile bir kenara çekilir, Ömer Hayyam'dan yeni çevirdiği rubaileri ona okurdu.[11]

Bağdan taşındıktan sonra Müşfik'in evinde şenlikler sürüyordu.[11] Kahkaha ve alkış sesleri, ardı ardına gelen şiirler meclise özel bir neşe getiriyordu. Kadehlerin çınlaması, alkışların sesi şiir okuyanları daha da ilhamlandırıyordu.[11] Bakü Sovyeti'nden Müşfik'in ailesine tahsis edilen evin tebrikine yakın akrabaları ile birlikte kalem arkadaşları da gelmişti. Herkes gülüp konuşuyor, sevinç içinde ev sahibine iyi dileklerini sunuyor, ona evin uğurlu olmasını diliyorlardı.[11]] Gece yarısı konuklar dağıldıktan sonra sevgili öğretmeni Abdulla Şaiq ayağa kalkar, elini Müşfik'in omzuna koyup dışarı çıkmayı teklif eder.[11] Kısa bir sohbetten sonra bu karışık dönemde dikkatli olmasını tavsiye eder ve Hüseyin Cavid'in aşağıdaki beytini hatırlatır ve bu mısraları unutmamasını öğütler:

Göz, kulak – görmek, işitmek aleti. Daima aldatmış insanlığı.

Hüseyin Cavid.[11]

O görüşlerden bir süre sonra Yazarlar Birliği'nin plenumunda, dönemin basınında Müşfik'e karşı keskin, kasıtlı ve hatta aşırı derecede sert eleştiriler düzenleniyordu.[11] Bu eleştiriler bazen hakaretlere de dönüşüyordu.[12] Haksız saldırılara maruz kalan saf kalpli, geniş yürekli, doğuştan yetenekli Müşfik, bu tür sert eleştirilere karşı karamsarlığa kapılsa da kendini toparlamaya çalışırdı.[11] Azerbaycan Yazarlar Birliği'nin toplantılarının birinde Seyfulla Şamilov, Müşfik'i sert bir şekilde eleştirdi:

“ Müşfik neden Simurg gibi efsanevi bir kuşla ilgileniyor da bizim Sovyet düzenimizle ilgilenmiyor, Sovyet kahramanlarıyla ilgilenmiyor? Bu Simurg fikrinize nereden geldi? Biz demiyoruz ki senin falanca kişi akraban. Belki demişiz ki, senin akraban müsavatın akrabasıdır. Ancak sen kendi yaratıcılığın hakkında konuşmalısın. Bugün Sovyet edebiyatını ifşa etmeye çalışmıyorsan bu Simurg'u neden yazdın, kim seni bunu yazmaya zorladı.[11] ”

Yazarlar Birliği'nin başka bir plenumunda Feyruz adlı bir şair, birkaç şairin adresine keskin ifadeler kullandıktan sonra Müşfik'i "Ahmed Cavad'ın kanadı altında yaşayan genç şair" olarak adlandırdı.[11] Plenumun sabahki oturumunda söz verilen şair Mikail Rzaguluzade, Müşfik'in Stalin'e ithaf ettiği şiir üzerinde durdu.[11] Stalin'in olumlu yönlerinden kısaca bahsettikten sonra dolaylı yolla esere ve şahsen Müşfik'e açık saldırıya geçmeye karar verdi.[11] Müşfik'i Rusça bilmemekle, eski kitapları okumakla ve onlardan faydalanmakla suçladı.[11] Bazı uzmanlara göre, Rzaguluzade, Müşfik'i eleştirerek yaklaşan baskılardan kendini korumak istiyordu.[11] Yazar Hacıbaba Nezerli de Müşfik'i "eski kitapları" okumakla suçluyordu.[11]

Plenumlarda ilk kez Hükümet Sultanova tarafından savunulmuş ve "Müşfiki küçük burjuva olarak tanımlamak—sadece onu lekeleyip bizden ayırmak demektir. Bu ise başarılı bir iş değil. Müşfik her zaman bizimleydi ve bizimle olmaya devam edecek." demiştir. Bu konuşmadan sonra diğer kişiler de Müşfiki savunmuştur. Sultanova'nın bu konuşması "Kommunist" gazetesinde yayımlanmıştır.[13]

Olaydan bir ay geçmeden Edebiyat gazetesinde Mikail Müşfik'e adanmış "Kontrrevolüsyoner, kaçakçı, hırsız…" başlıklı yazı yayımlanmıştır. Bu yazıda, ölene kadar genç kalem sahiplerine faizle para veren, karışık milliyetten olan bir ailenin başkanı olan şairin yazısı yer almaktadır.[11] Şair ve dramaturg Memmed Rahim, yazısında savcı rolünü üstlenerek Müşfiki, "görünüşte Sovyet, ama iç yapısı itibarıyla acımasız kontrrevolüsyon ruhu ile dolu eserlerin yazarı olarak; Müşfik'in dili ve şiirlerinde kaçak yollarla getirdiği fikirler açısından—proletaryaya sadık bir şair olmadığını kanıtlamak olarak; Müşfik'in sınıf kardeşi Çobanzade'den de hırsızlık yaptığı" iddialarıyla suçlamıştır.[11] Rahim, Müşfik'in "Şiirler" kitabından "Bulutlar"ı çalarak "Rüzgarlar" kitapçığına aktardığını iddia etmektedir.[11]

Haqqında yazılan kitablar

  • Mikail Müşfig Azerbaycan şiir zirvesi [metin] : metodik kılavuz /azerb. Resp. Kültür Bakanlığı, Azerb. Milli Kütüphane'nin derleyicisi; L. Akhmedov'un derleyicisi; bilimsel yayın. K. M. Tahirov ; ed. G. Safaralieva. Bakü: Azerbaycan Millî Kütüphanesi, 2018.28, [1] S.: portrait., 21 cm.[14]
  • 20. yüzyıl Azerbaycan edebiyatının soruları /Nana, Nizami ad. Edebiyatın içinde ; eserlerin ve yayınların başkanı. Ş. Alişanlı. Kitap 3. M. Mushfig 1920'lerde ve 30'larda yeni şiirsel düşüncenin mirası ve oluşum süreci. - Bakü: Bilim, 2010.- 324 s.[15]
  • Açık edebiyat: 37: toplanan makaleler/ comp., Önsöz. yazar. G. Hasımova.- Bakü: Kanun, 2013. - 88 s.[16]
  • Yavuz Ahundov. Edebi Portreler /Y. Ahundlu; tarth. H. Eyvazlı, N. Sadıgzadeh; bilimsel ed., Önsöz. yazar. K. Aliyev. - [17]
  • Dilbar Ahundzade. Tüfek Günlerim: Anılar / D. Ahundzade.- Bakü: Gence, 2005. - 274 s.[18]
  • Memmed Arif. Seçilmiş eserler [metin]: 3 ciltte /A. Memmed ; tarth. ed. M. A. A. Akhundova; ed. N. A. Mirachmedov; AzSSR, edebiyat ve dilde AN.Altlar. Cilt I.- Bakü: ABC. Azerbaycan SSR Bilimler Akademisi Yayınevi, Bakü: AzSSR Bilimler Akademisi, 1967.-619, [1] s.[19]
  • Mikail Mushfig / Azerbaycan Sovyet Edebiyatı. - Bakü, 1966.- S. 234 [20]
  • Azerbaycan Çocuk Edebiyatı Antolojisi [metin] : 3 cilt /tart'ta. ed. Q. M. V. Lomonosova. T. Akhmedov.- Bakü: Lider, 2004.-20. yüzyılın çocuk şiiri, cilt 2-264 S.: 22 cm.[21]
  • Azerbaycan Sovyet Edebiyatı Tarihi [metin] : iki ciltte /azerb. SSCB Bilimler Akademisi olağan isimdir. Edebiyat ve dilde ; ed. M. Arif ; ed. H. Babayev, G. Hasımzade, B. A. Nabiyev.-Bakü: AZSSR Bilimler Akademisi, 1967.1 cilt.-636, 4 S.: portre., 22 cm.[22]
  • Demircinin Zarar Görmeden Kayalık Uçurumu. Rock metin: Şiirler ve Şiirler / Z. Demirci; ed. A. Halafli, S. Ahmedli.- Bakü: UniPrint, 2008.-359, 1 s.: portre., 21 cm.[23]
  • Alekberli, N. Üç şube: Ahmed Cevad, Mikail Mushfig, Almas Yıldırım/ N. Alekberli; ed. A. Bagirov, R. Kerimova. - Bakü: Şirvannaşr, 2007. - 224 s.[24]
  • Gülhüseyn Hüseynoğlu. Mikhail Mushfig [metin] : fotoğraf albümü /Hüseynoğlu.- Bakü: ışık, 1999.-152 S.[25]
  • Cafer Handan. Edebi Notlar / s. Kanawa; tart. ed. R. Handan zekası. - Bakü: Azerneshr, 1966. - 192 s.[26]
  • Kenan, Aslan. Yüzyılda bastırılanlar Metin /A. Kenan; ed. ve önsözün yazarı. N. Şemsizade; sanatçı. O. Bahçelievler.- Bakü: Azerneshr, 2011.299, 1 S.: fotoğraf., portr., 21 cm.[27]
  • Firudin Gurbansoy. Cennetin koyu mavi Eteklerinde: Belgesel Anlatım-Kolaj /F. H. Gurbansoy; ed. V. Garadağlı; Azerb. Resp. Kültür ve Turizm Bakanlığı. - Bakü: Kənfil MMC, 2008. - 204 s.[28]
  • Memmedzade, Vusale. Mushfig'in kültürel mirası ve yeniliği [metin] : monografi / V. Memmedzade; bilimsel ed., N. Şemsizade'nin [önsözü].- Bakü: [s.] n. , 2017.138, 5 s.: portre., fotoğraf, faks., 20 cm.[29]
  • Kamran Memmedov. Azerbaycanlı yazarların hayatından dakikalar [metin] / K. Memmedov ; ed. Ş. Sadık ; yayıncı M. Khan; tasarım ve grafikler T. Hipotez.- [Bakü]: Hedef Baskılar, [2013.] -252, [4]S.: portre., ill., 16 cm.[30]
  • Modern Azerbaycan Edebiyatı [metin] : ders kitabı /bilimsel Ed.: C. Abdullayev, T. Hüseynoğlu, V. Sultanlı; Hakem H. Hasımov, T. Akhmedov; BSU.- Bakü: Bakü Üniversitesi, 2007.Cilt I.- Fiziksel Özellikler 503 S.: portrait., 20 cm.[31]
  • Abbasgulu Necefzade. Mushfig'in duygularının yaprakları [metin]: [şairin şiirlerine şarkılar] /A. I. Necefzade; ed. V. Garadağlı; Danışman. G. Hüseynoğlu; [Çev. S. Memmedzade, Yu. Filler, V. Gafarov]; Azerb. Resp. Kültür ve Turizm Bakanlığı.- Bakü: Aydınlanma, 2009.127, 1 S.: portre., notlar, 21 cm.[32]
  • Şamil Süleymanlı. Dünya yayınında Yayıncılık ve Azerbaycan edebiyatı: Avesta'dan Hüseyin Cevid'e: Ders kitabı / Ş. Süleymanlı; bilimsel ed. X. Ali-ev; ed. R. Cemilgizi; görüş.: N. Muradaliyeva, M. Timirli, A. Rustamlı. - Bakü: Aydınlanma, 2007. - 258 s.[33]
  • Kemal Talibzade. Eleştiri ve Eleştirmenler [metin] /Kemal Talıbzade; yorumcu. Ş.Salmanov.- Bakü: Yazar, 1989.-489, [2] s.: 1 portre., 21 cm.[34]
  • Resul Rza. Seçilmiş eserleri [metin]: 5 ciltte /Resul Rıza; tarth.ed. Nar; ed. A.Amrahoğlu cilt IV.- B.: Lider, 2005.- 336 s.[35]
  • Halil Rıza Ulutürk. Hayat, hayat [metin] derken titreyen ruh /Halil Rıza Ulutürk ; tart. ed. F. Ulutürk ; ed. ve önsöz. A. Askerli.-Bakü: Çınar-çap, 2009.291, 1 S.: portre., 21 cm.[36]
  • Rafiq Yusifoğlu. Çocuk edebiyatı [metin] : Yüksek ve orta dereceli özel eğitim kurumlarındaki öğrenciler için ders kitabı /R. Yusifoğlu; bilimsel ed. Z. Halil; hakemler M. Hasımlı, Ş. Memmedov.- Bakü: Şirvannaşr, 2006.-268 s.: 20 cm.[37]
  • Azerbaycan Şiiri [Metin]: Klasik Modern geleneksel /düzenlenmiş M. İbrahimov; derleyen O. Saribelli; tasarım ve çizimler.N. Babayeva. Moskova: İlerleme Yayıncıları, 1971. 662, [2]s.: hasta., 22 cm.
  • Azerbaycan'ın şiiri [metin]: a drop in the Ocean /com. & edt. E. Madatlı.- İslamabad: Yaprak Yayınları, 2010.: 22 cm.[38]
  • Azerbaycan Modern şiirinin antolojisi [metin] /hazır. Z. Makas; kapak. Y. Sarıaslan; Kültür Kulübesi.- Ankara: Kultür Bakanlıq, 1992, 436 S.: harita,24 cm.[39]
  • Bin Yılın'ın yüz şairi [metin]: Azerbaycan şiirinin antolojisi /HAZ. Anar, Y. Akpınar; Şapak. E. Hakan.- Ankara: Kultur Bakanlıq Yayını Ver. BSHK., 2000.XXX, 305 s.: 28 cm[40]
  • Falter & Flamme [metin] : ein Jahrtausend Aserbaidschanische Liebeslyrik /transl. N. Ateski, J. Weinert. Berlin: Matthes & Seitz Berlin, 2008.207, [1] s.: 21 bkz.[41]
  • Arif, Memmed Dadaşzade. Mushfig'in Şiirleri / M. Aritmetik. Seçilmiş eserler. Üç cilt halinde. Cilt I.- Bakü: ABC. SSCB Bilimler Akademisi Yayınevi, 1967.- Sayfa 44-50.[42]
  • Alimirzayev, Halid. M. Mushfig / H. Alimirzaev'in eserlerinde romantizm. Klasiklerimizin ideal ve şiirsel sanatının dünyası. İki cilt halinde. Cilt II. - Bakü: Bilim ve Eğitim, 2009. - Sayfa 467 - 482.[42]
  • Handan, Cafer. Edebi Notlar / s. Kanawa; tart. ed. R. Handan zekası. - Bakü: Azerneshr, 1966. - 192 s.[43]
  • Handan, Cafer. Mikayil Mushfig / C. Handan; Bakü: Azerbaycan Üniversitesi Yayınları, 1956.-45 saniye.[44]
  • Rafiq Zeka. Muşfig'in incelikleri: Mikayil Muşfig / R. Zek'in doğumunun 70. yıldönümünde; Azerbaycan SSC'NİN "Bilgi" toplumu. - Bakü, 1978. - 88 s.[45]
  • Guliyeva, Safura. Mushfig'in Sanat Dünyası / S.Guliyeva-Bakü: yazar, 1988, 184 s.[46]
  • Mikail Mushfig / Azerbaycan Sovyet Ansiklopedisi. - Bakü: Ase Bash ed., 1983. - S. 141.[47]
  • Mikail Mushfig / Azerbaycan Edebiyatı Tarihi. Üç cilt halinde. Cilt III.- Bakü, 1967. - C.[48]
  • Mikail Mushfig / Modern Azerbaycan edebiyatı: Üniversiteler için ders kitabı.- Bakü: Bakü Üniversitesi Yayınları, 2007. - S.192-211.[49]
  • Nabiyev, Bekir Ahmed oğlu. Yaşam kervanı yağmalandı / B. Nabiyev. Herkesin kendi yolu vardır... : makalelerin toplanması / B. A. Nabiyev ; ed. N. M. Jabbarlı; Nizami NANA Edebiyat Enstitüsü. -Bakü : Çınar-Çap, 2008. - S.240-254.
  • Nabiyev, Bekir Ahmed oğlu. Mikhail Mushfig / B. Nabiyev. Kendimizle başlayalım. - Bakü: Bilim, 1990. - S.144-159.
  • Necefzade, Abbasgulu. Mushfig'in Duygusal Yaprakları / A. Necefzadeh; ed. V.Garadağlı. - Bakü: Aydınlanma, 2009. - 128 s.[50]
  • Rıza, Resul. Altın gül olmazdı... / R. Rza; şek. A. Memmedov; ed. S. Esad. - Bakü: Gence, 1968. - 64 s.[51]
  • Süleymanlı, Şamil. Dünya yayınında Yayıncılık ve Azerbaycan edebiyatı: Avesta'dan Hüseyin Cevid'e: Ders kitabı / Ş. Süleymanlı; bilimsel ed. X. Aliyev; ed. R. Cemilgizi; görüş.: N. Muradaliyeva, M. Timirli, A. Rustamlı. - Bakü: Aydınlanma, 2007. - 258 s.[52][53]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2016. 
  2. ^ """Əsərlərin dövlət varidatı elan edilməsi Qaydaları"nın və "Əsərləri dövlət varidatı elan edilən müəlliflərin və dövlət varidatı elan edilən filmlərin Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 7 may 2019-cu il tarixli, 211 nömrəli Qərarı" (Azerice). nk.gov.az. 11 Mayıs 2019. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  3. ^ Abbaslı, Tahir. Ulu poeziyamızın ƏBƏDİGƏNCİ [Mətn]: Düşmən qələmi ömrünü yarımçıq kəssə də, sözü bütöv, irsi əbədi Mikayıl Müşfiq… /T. Abbaslı //Mədəniyyət.-2018.- 22 iyun.- S.12.
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v "Azərbaycan poeziyasının Mikayıl Müşfiq zirvəsi" (PDF). Azərbaycan Milli Kitabxanası. 23 Ekim 2018. s. 29. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  5. ^ Əliyeva, Aynurə. Azərbaycan poeziyasında Müşfiq zirvəsi [Mətn]: I yazı /A. Əliyeva//Türküstan.-2018.- 28 may-4 iyun.- S.10.
  6. ^ Qaraoğlu, Fazil. Tarixdə iz buraxanlar: Mikayıl Müşfiq [ Mətn] /F. Qaraoğlu//Bakı xəbər 2017.- 15 dekabr.- S.13..-
  7. ^ a b "Tarixdə iz buraxanlar: Mikayıl Müşfiq". www.anl.az. www.anl.az. 23 Ekim 2018. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ a b "Mushfig chronology". anl.az. anl.az. 24 Ekim 2018. 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ Hüseynov, Əmrah. "Qələmim deyir ki…" [Mətn] /Ə. Hüseynov//Mədəniyyət.-2018.- 25 iyul.- S. 13.
  10. ^ Kənan. "Bir daha şairlər güllələnməsin" [Mətn]: Mikayıl Müşfiqin əziz ruhuna /K. Hacı.//Ədəbiyyat qəzet.-2018.- 9 iyun.- S.5.
  11. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Kənan, Aslan (2011). XX əsrdə repressiyaya məruz qalanlar (PDF). Bakı. s. 296. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2018. 
  12. ^ Alakbarli, Farid. "Poet Mikayil Mushfig (1908-1939)". www.azer.com. www.azer.com. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2018. 
  13. ^ Axundzadə, Dilbər (2015). Müşfiqli Günlər. Birinci nəşr (Azərbaycan dili). Bakı: Xan Nəşriyyatı. ss. səh 158. KB1 bakım: Tanımlanamayan dil (link)
  14. ^ "Azərbaycan poeziyasının Mikayıl Müşfiq zirvəsi" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  15. ^ "XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  16. ^ "Açıq ədəbiyyat" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  17. ^ Bakü: AGPU, 2008. -379 S.Ədəbi portretlər (kitab, 2013) 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  18. ^ Dilbər Axundzadə. Müşfiqli günlərim
  19. ^ Məmməd Arif. Seçilmiş əsərləri
  20. ^ "SOVET DÖVRÜ ƏDƏBİYYATI". 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  21. ^ "Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı antologiyası" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  22. ^ Azərbaycan Sovet ədəbiyyatı tarixi : iki cilddə
  23. ^ "Zərəngiz Dəmirçi Qayalı Şeirlər" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  24. ^ "Ələkbərli, N. Üç budaq: Əhməd Cavad, Mikayıl Müşfiq, Almas İldırım". 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  25. ^ "MİKAYIL MÜŞFİQ (Mikayıl Mirzə Əbdülqadir oğlu İsmayılzadə) Biblioqrafiya" (PDF). 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  26. ^ "Cəfər Xəndan. Ədəbi qeydlər / C. Xəndan". 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  27. ^ Aslan Kənan XX əsrdə repressiyaya məruz qalanlar
  28. ^ "Göylərin lacivǝrd ətəklərində. Redaktor: Vüqar Qaradağlı. Kompyuter tərtibatı: Aynurə Əliyeva. Kompyuterdə yığan: Hökumə Ağayeva. Q-89. Hacı Firudin Qurbansoy" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  29. ^ 14 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20240814072352/https://anl.az/el/emb/M.Musfiq/pdf/haqqinda/2017-257.pdf arşivlendi. Resp. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. - Bakı: Qərənfil MMC, 2008. - 204 s. Məmmədzadə, Vüsalə. Mədəni irs və Müşfiq novatorluğu [Mətn]]
  30. ^ "Mətn tərtibatı: Rüfət Əhmədzadə. Kamran Məmmədov. Azərbaycan yazıçılarının həyatından dəqiqələr. ISBN 978-9952-464-76-4. Hədəf Nəşrləri / 2013" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  31. ^ ""Sovet dövrü Azərbaycan ədəbiyyatı" və ya "Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı" anlayışları "Azərbaycan sovet ədəbiyyatı" anlayışı" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  32. ^ N60 Müşfiqin duyğu yarpaqları. Bakı, «Təhsil», 2009, 128 sən. 4702060204 ... mus: Abbasqulu Nəcəfzadə, ifa olunmayıb.
  33. ^ "ƏDƏBİYYATI. DUNYA NOSRİNDƏ. Page 2. 241134. ŞAMİL SÜLEYMANLI. 4617. 599. NƏŞRİYYAT İŞİ və. AZƏRBAYCAN. ƏDƏBİYYATI DÜNYA. NƏŞRİNDƏ" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  34. ^ "TƏRANƏ RƏHİMLİ ƏDƏBİYYAT VƏ TƏNQİDİN YARADICILIQ PROBLEMLƏRİ (Akademik Kamal Talıbzadənin elmi-nəzəri irsi əsasında)" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  35. ^ Rəsul Rza. Seçilmiş əsərləri. Beş cilddə. V cild. Bakı, "Öndər nəşriyyat", 2005
  36. ^ HƏYAT DEYƏ. ÇIRPINAN KÖNÜL. "ÇİNAR-ÇAP". BAKI 2009. Page 3. Tərtib edəni ... Bax: Osgari Xəlil Rza Ulutürk va Okram Cafər. Bakı: Çinar - Cap, 2005
  37. ^ 14 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20240814072906/https://anl.az/el/emb/M.Musfiq/pdf/haqqinda/240175.pdf arşivlendi. Yusifoğlu, Rafiq. Uşaq ədəbiyyatı [Mətn] : ali və orta ixtisas məktəblərinin tələbələri üçün dərslik /R. Yusifoğlu ; elmi red. Z. Xəlil ; rəyçilər M. Qasımlı]
  38. ^ "Poetry of Azerbaijan A Drop in the Ocean Compiled & edited by Dr. Eynulla Madatli 2010 Copy right". 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  39. ^ 14 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20240814072457/https://anl.az/el/emb/M.Musfiq/pdf/14928.pdf arşivlendi. Azerbaycan çağdaş şiir antolojisi [Metn] /hazır. Z. Makas; kapak. Ü. Sarıaslan ; Kültür Bakanlığı.-Ankara: Kültür Bakanlığı, 1992.436 s]
  40. ^ "Bin yılın yüz şairi Azerbaycan şiiri antoloji- si Hazırlayanlar: Anar, Yavuz Akpınar. Ankara Kültür Bakanlığı, 2000. : XXX, 305 s.; 28 cm" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  41. ^ "Falter und Flamme. Ein Jahrtausend aserbaidschanischer Liebeslyrik. 208 Seiten, gebunden mit Schutzumschlag. Übersetzung: Nourida Ateshi, Jan Weinert". 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  42. ^ a b "Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri MİKAYIL MÜŞFİQ (Mikayıl Mirzə Əbdülqadir oğlu İsmayılzadə) Biblioqrafiya" (PDF). 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  43. ^ "Ədəbi qeydlər. Xəndan, Cəfər. (Hacıyev Cəfər Zeynal oğlu) şair, tənqidçi, ədəbiyyatşünas, filol. e. d-ru, prof. 1910-1961. İlk vərəq". 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  44. ^ "Mikayıl Müşfiqin həyat və yaradıcılığı haqqında. Kitablar. 1956. 331. Xəndan, C. Mikayıl Müşfiq / Cəfər Xəndan; red. A.İs- mayılov" (PDF). 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  45. ^ "Zəka, R. Müşfiq incəlikləri: (Mikayıl Müşfiqin anadan olmasının 70 illiyi münasibətilə) / Rəfiq Zəka.- Bakı: Azərb. SSR. "Bilik" cəm-i, 1978" (PDF). 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  46. ^ 30 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20230530132041/http://anl.az/down/m.mushfiq.pdf arşivlendi. Quliyeva, S. Müşfiqin sənət aləmi / Safurə Quliyeva; red. Musa Axundov.- Bakı: Yazıçı, 1988.- 182, [2] s.]
  47. ^ Müşfiq (Mikayıl Mirzə Əbdülqadir oğlu İsmayılzadə. 5.6.1908, Bakı-12.3.1939): Ensiklopedik məlumat // Azərbaycan. Sovet Ensiklopediyası
  48. ^ Mikayıl Müşfiq // Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası.- Cild 1: ... XX əsr Azərbaycan Ədəbiyyatı Tarixi
  49. ^ "ikayıl Müşfiq (1908-1939) /. Gülhüseyin Hüseynoğlu // Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı.- Cild. 1.- Bakı, 2007.- S.192-210. 814" (PDF). 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  50. ^ "N60 Müşfiqin duyğu yarpaqları. Bakı, «Təhsil», 2009, 128 sən. 4702060204 ... mus: Abbasqulu Nəcəfzadə, ifa olunmayıb" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  51. ^ "Rəsul Rzanın "Qızılgül olmayaydı" poemasının təhlili inşası haqqında ətraflı aşağıdan oxuya bilərsiniz". 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
  52. ^ T.M.Məmmədova. ""Könüllərdə yaşayan şair:biblioqrafik göstərici (M.Müşfiq-110)"" (PDF) (Azerice). 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2018. 
  53. ^ "ƏDƏBİYYATI. DUNYA NOSRİNDƏ. Page 2. 241134. ŞAMİL SÜLEYMANLI. 4617. 599. NƏŞRİYYAT İŞİ və. AZƏRBAYCAN. ƏDƏBİYYATI DÜNYA. NƏŞRİNDƏ" (PDF). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024. 
Azerbaycan Bir Azeri şair ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin