Makale serilerinden |
Demir Baba Tekkesi, Bulgaristan'ın kuzeydoğusundaki Deliorman bolgesindeki Razgrad ili, Kemaller belediyesine bağlı Sveshtari köyü yakınlarında bulunan 16. yüzyıldan kalma bir Bektaşi-Alevi türbesidir.[1] Sboryanovo tarihi ve arkeolojik koruma alanının bir parçası olan Demir Baba Tekkesi, Bulgaristan'ın 100 turistik yerinden biridir.

Türbenin, 16. yüzyılda yaşamış bir Alevi evliyası olan Demir Baba'nın mezarı olduğu düşünülmektedir. Türbe, yerel kumtaşından yapılmış yedigen bir yapıdır. Daha alçak, dikdörtgen bir ön odaya sahip olan türbenin üzeri, 11 metre yüksekliğinde yarım küre bir kubbeyle örtülüdür. Demir Baba'nın mezarı, yedigen iç mekanın ortasında yer almaktadır. Tuğla ve ahşaptan inşa edilen lahit, 3,74 metre uzunluğundadır ve evliyanın başı güneybatıya bakacak şekilde yerleştirilmiştir.[2] Lahit genellikle tamamen hediyelerle kaplıdır ve nadiren Alevi ziyaretçilere gösterilir.
Türbenin, muhtemelen MÖ 4. yüzyıldan kalma eski bir Trak kutsal alanı olan bir yerde, 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir. Türbenin etrafında zamanla kompleks bir tekke yapısı ortaya çıkmıştır. Bu kompleks, bir ayazma, 18. ve 19. yüzyıllarda gezginler tarafından bahsedilen ancak daha sonra yıkılan bir cami ve 1976'da kötü durumu nedeniyle yıkılan ahşap bir imaretten oluşmaktadır. Günümüze kadar ayakta kalan tekke yapıları arasında türbe, ayazma, bir konut yapısı ve kompleksi çevreleyen alçak bir taş çit duvarı bulunmaktadır. Konut binasındaki küçük bir sergi, Alevilerin ve Demir Baba'nın hikayesini anlatmaktadır.[3]
Demir Baba Tekkesi, 1970 yılında dönemin Bulgaristan Halk Cumhuriyeti hükümeti tarafından yerel öneme sahip bir kültür anıtı ilan edildi. Türbe, 1991-1994 yılları arasında yenilendi; çürüyen ahşap zemin yenisiyle değiştirildi ve binanın iç dekorasyon unsurları (19. yüzyıl duvar resimleri dahil) yeniden inşa edildi.
-
19. yüzyılda
-
Giriş
-
Ön kapısı
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "DEMİR BABA TEKKESİ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2025.
- ^ Миков, Любомир (2007). Култова архитектура и изкуство на хетеродоксните мюсюлмани в България (XVI-XX век) (Bulgarca). София: Академично издателство „Проф. Марин Дринов“. ss. 63-74, 120-125, 152-155. ISBN 978-954-322-197-4.
- ^ Angelova, Maria. "Demir Baba Teke - a holy place in Bulgaria for 3,000 years". 203Challenges (İngilizce). 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2018.