WikiMini

Bornova Anadolu Lisesi

Bornova Anadolu Lisesi
Harita
SloganGeleceğin aydınlık sesi
Bornova Anadolu Lisesi
Kuruluş26 Mart 1953
ÜlkeTürkiye
Şehirİzmir
İlçeBornova
TürüAnadolu Lisesi
MüdürAydın Doğmuş
Eğitim diliTürkçe
Yabancı dil(ler)İngilizce, Almanca, Fransızca
Öğrenci sayısı1533 (2024 itibarıyla)
Öğretmen sayısı104 (2024 itibarıyla)
Derslik Sayısı55 (2024 itibarıyla)
AdresiMevlana, Ord. Prof. Dr. Muhiddin Erel Cd., 35050 Bornova/İzmir
Resmî sitesii̇zmirbal.meb.k12.tr
Koordinat38°26′51″K 27°13′16″D / 38.44750°K 27.22111°D / 38.44750; 27.22111

Bornova Anadolu Lisesi (BAL), Bornova, İzmir'de bulunan, üç dil eğitim yapan bir anadolu lisesidir. İlk olarak Ege Koleji adıyla kurulan okul, bir Maarif Bakanlığı Koleji'ne dönüştürülmesi üzerine ilk mezunlarını İzmir Maarif Koleji adı altında verdi.[1] Maarif Bakanlığı Kolejleri'nin Anadolu Lisesi olarak sınıflandırılmaya başlanması üzerine 1975-76 eğitim-öğretim yılına mahsus olmak üzere İzmir Anadolu Lisesi olarak anılan okul, bir sonraki yıldan itibaren bugünkü adını almıştır.[2]

Okul yerleşkesinde eğitimin başlangıcı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Okulun bugün tesislerinin bulunduğu alan 1950'lere kadar, Fransız asıllı varlıklı bir levanten olan Edmond Giraud'nun İzmir'in Bornova kazasına 2 kilometre uzaklıktaki 220 dönümlük çiftliğiydi.[3]

Okul arazisinin önceki sahibi ve Özel Ege Koleji'nin hissedarlarından biri olan Edmond H. Giraud, Mart 1934

1950'li yılların başında, İzmirli 50 dolayında tanınmış iş adamı, İzmir'de eksikliği hissedilen yabancı dil ile eğitim veren yatılı bir okulu şehirlerine kazandırmak amacı ile bir araya geldiler. Görüşmeler sonunda Giraud, arazisini içindeki tarihi köşkü, korusu ve güvercinliğiyle birlikte, bir okul yapılması koşuluyla, 26 Mart 1953 tarihinde sembolik bir bedelle Ege Koleji T.A.Ş.'e devretti ve kendisi de şirket ortağı oldu. Arazi üzerine, zengin bitki örtüsü korunarak derslikler, yatakhaneler, yemekhane ve konferans salonu inşa edildi. Böylece, 1953-1954 öğretim yılında "Bornova Anadolu Lisesi" eğitim ve öğretime başladı. Okula ilk yıl 38 yatılı erkek öğrenci kaydoldu.

İzmir Koleji dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1954 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'nca yurt çapında yabancı dille öğretim yapacak olan Maarif Bakanlığı Kolejleri'nin (sonraları kısaca "Maarif Koleji" olarak anılmışlardır) kurulması kararlaştırılınca[4] İzmir'deki Maarif Bakanlığı Koleji için uygun nitelikte bir yer aranmaya başlandı.

Zamanın başbakanı Adnan Menderes ve Millî Eğitim bakanı Celal Yardımcı'nın, Ege Üniversitesi'nin temelini atmak üzere Bornova'ya geldiklerinde ziyaret ettikleri Özel Ege Koleji, Adnan Menderes'in tercihi doğrultusunda İzmir Koleji (İK) için uygun görüldü. Millî Eğitim Bakanlığı, araziyi ve okulu Özel Ege Koleji T.A.Ş.'den satın aldı ve Özel Ege Koleji, İzmir Koleji'ne dönüştürülmüş oldu.

İzmir Koleji; Diyarbakır, Eskişehir, İstanbul/Kadıköy, Konya ve Samsun Kolejleri ile birlikte Türkiye'nin ilk altı Maarif Bakanlığı Koleji arasında 22 Ekim 1955'te öğretime başlamıştır.

Okulun eğitimci kadrosunda İngilizce-Türkçe ağırlıklı verilen eğitimin gereği olarak Türk öğretmenlerinin yanı sıra çok sayıda yabancı uyruklu (İngiliz, Amerikalı vb.) öğretmen yer almıştır. 1957 yılında ABD ile yapılan ikili kültür anlaşması gereği çok sayıda yabancı uzman ve barış gönüllüsü de 1970'lı yıllarına başlarına dek öğretmen olarak çalışmıştır.

Karma eğitime geçiş ve gündüzlüler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk 10 yıl sadece yatılı erkek kabul eden İzmir Koleji, 1964-1965 öğretim yılından itibaren Orta Öğretim Genel Müdürlüğü kararı ile kızları da kabul eden karma öğretime başladı. Bu yıldan başlamak üzere gündüzlü kız ve erkek öğrenciler de okula kabul edilmeye başladı.

1975 yılında Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı kararı gereğince yurt çapındaki Maarif Bakanlığı Kolejleri'nin adlarının "Anadolu Lisesi"ne dönüştürülmesi üzerine okulun adı "İzmir Anadolu Lisesi" (İAL) olarak değiştirildi. 1976-1977 öğretim yılında ise, İzmir'de başka Anadolu Liseleri açılması üzerine, "Bornova Anadolu Lisesi" (BAL) adını aldı.[5]

Özel Ege Koleji'nin kuruluşundan itibaren, Türk edebiyatı dersleri dışındaki tüm derslerin öğretim dili İngilizce olarak belirlenmiştir. Bu uygulama, Maarif Koleji ve Anadolu Lisesi dönemlerini de kapsayacak şekilde yaklaşık 50 yıl boyunca sürdürülmüştür. Bu sistem doğrultusunda, özellikle Maarif Koleji yıllarında derslerin önemli bir bölümü yabancı uyruklu öğretmenler tarafından verilmiştir. Ortaokul ve lisenin üçer yıl sürdüğü bu dönemde, bir yıl süren İngilizce hazırlık sınıfıyla birlikte eğitim toplam sekiz yılda tamamlanmaktaydı.[6]

1979–1980 öğretim yılı başında, o zamana kadar İzmir İnönü Lisesi binalarında Almanca eğitim alan Anadolu Lisesi öğrencileri de Bornova Anadolu Lisesi'nde öğrenime başlamıştır. Böylece okul, İngilizce ve Almanca eğitim alan öğrenciler olmak üzere iki bölüme ayrılmıştır. Aynı dönemde, Almanca Bölümü'ndeki bazı kız öğrenciler yatılı olarak kabul edilmiştir. Yatakhane kapasitelerinin dolmaya başlaması üzerine, aileleri İzmir’de yaşayan yatılı öğrenciler gündüzlü statüsüne geçirilmiştir.

1997–1998 öğretim yılında Fransızca Bölümü'nün de açılmasıyla birlikte, Bornova Anadolu Lisesi üç yabancı dilde (İngilizce, Almanca ve Fransızca) eğitim veren ilk ve tek Anadolu Lisesi konumuna gelmiştir.[7]

2000'li yıllardan itibaren yaklaşık yirmi yıl boyunca temel eğitim dili Türkçe olarak uygulanmış, yabancı diller yalnızca birinci yabancı dil kapsamında öğretilmiştir. 2022 yılı itibarıyla hazırlık sınıfının yeniden açılmasıyla birlikte beş yıllık eğitim sistemine geçilmiş ve İngilizce dilinde öğretim yeniden başlamıştır.[8]

Okulun sosyal ortamı ve kültürel gelenekleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bornova Anadolu Lisesi'nin renkleri

Okulun görece şehirden uzak ve kapalı yerleşkesi, kendine özgü ortamıyla yatılılık, hazırlık-orta-lise sürekliliğiyle kesintisiz uzunca bir eğitim süresi özel bir sosyal ortam oluşmasına katkıda bulunmuştur.

Her sene eğitim yılı sonunda düzenlenen Ayran Günü, okulun geleneksel şenliğidir.

Okulun tarihinde çeşitli spor dallarında yer alan çok sayıda başarı arasında şunlar sayılabilir:[9]

Takım/öğrenci Yarışma/karşılaşma Skor/derece Tarih
Voleybol Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası 1. 1983
Voleybol Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası 1. 1984
Voleybol Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası 4. 1985
Voleybol Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası 1. 1986
Voleybol Liselerarası Dünya Voleybol Şampiyonası 5. 1986
Voleybol Liselerarası Türkiye Voleybol Şampiyonası 2. 1987
Voleybol Ortaokullar Türkiye Voleybol Şampiyonası 1. 1987
Erkek Voleybol MEB İzmir İl Turnuvası 1. 2011
Erkek Voleybol İzmir Anadolu Liseleri Voleybol Şampiyonası 1. 2011
Erkek Voleybol İzmir Anadolu Liseleri Voleybol Şampiyonası 1. 2012
Kız Voleybol MEB İzmir İl Turnuvası 3. 2012
Erkek Masa Tenisi İzmir İl Birinciliği 1. 2020
Erkek Masa Tenisi Türkiye Şampiyonası Grup Maçları 4. 2020
Erkek Futsal Liselerarası İzmir Futsal Şampiyonası 1. 2024

Bornova Anadolu Lisesi Türkiye'de Ultimate Frizbi takımına sahip tek lisedir, bu yüzden turnuvalarda takım üyeleri üniversite öğrencileriyle maç yapmaktadırlar.

Lise öğrencilerinin yanı sıra okulun mezunları tarafından 2004 yılında kurulmuş Bornova Anadolu Lisesi Spor Kulübü (kısaca BALspor) isimli, profesyonel dalış da dahil olmak üzere 12 branşta faaliyet gösteren bir takımı da bulunmaktadır.[10]

Müzik yarışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Okulun müzik grubu 1967'de "Milliyet Liselerarası Hafif Batı Müziği Yarışması" adıyla başlayıp daha sonra kapsamı genişleyerek Milliyet Türkiye Liselerarası Müzik ve Halk Oyunları Yarışması adını alan yarışmalarda çeşitli dereceler aldı:

  • 1969'da beste dalında İzmir Koleji dördüncü oldu. Yarışmada dereceye giren parçalar Sayan Plak tarafından basılıyordu (bu uygulama 1970'te terkedildi). O yıl basılan 45'liğin bir yüzünde İzmir Koleji, diğer yüzünde icra dördüncüsü Ankara Fen Lisesi vardı.[11][12]
  • 1969'da Hesitation ile icra dalında birinci oldu.
  • 1970 yılında İzmir Koleji icra dalında birinci, beste dalında ikinci oldu. İleride 21. Peron grubunu kuracak olan Andreas Wildermann'ın (klavye) başını çektiği grupta Ömür Şölendil (solist), Alper Özmen (solo gitar), Faik Günvar (ritm gitar), Faik Gürsu (bas gitar), Mustafa Polat (flüt-trompet), Hulki Davas (bateri) yer alıyordu.

Sonuncusu 1999 yılında düzenlenen bu yarışmanın dışında, daha sonraki dönemde şu etkinlikler gerçekleşti:

  • 2008 yılında İzmir Amerikan Kolejinin düzenlediği 1. Liselerarası Müzik Yarışması'nda Zafer Sernikli, Berk Sivrikaya, Birant Göçeli, Alp Alptekin, Çeral Efe Aracı ve Cemre Mavioğlu'nun yer aldığı Xenon adlı grupla temsil edilen BAL, beste dalında ikinci olurken, Çeral Efe Aracı en iyi bas gitarist ödülünü aldı. Aynı yarışmanın ikinci kez düzenlendiği 2010 yılında ise Cemre Mavioğlu en iyi kadın vokal ödülünü kazandı.
  • 2011 Genç Nota Liselerarası Müzik Yarışması'nda okulu Vintage isimli grup temsil etti.
İzmir Koleji (Bornova Anadolu Lisesi) marşı.

Okulun müzik öğretmeni Naci Önöz sözleri de kendisine ait olan okul marşını 1965'te bestelemiştir. Okulun isim değişikliği uyarınca güncellenmiş sözleri şöyledir:

Selam Bornova Anadolu Lisesi
Yürekten saygı sana
Durmadan bıkmadan
Işık tuttun sen bana (x2)

Göklere değer başımız
Dillerde marşımız
Geriliğe saldıralım
Aydınlığa varalım (x2)

Selam Bornova Anadolu Lisesi
Yürekten saygı sana
Durmadan bıkmadan
Işık tuttun sen bana

İzmir Koleji ve Bornova Anadolu Lisesi mezunları kurdukları dernek (BALMED) ve vakıfla (BALEV) hem kendi aralarındaki dayanışmayı sürdürmekte hem de okullarının gelişmesini desteklemektedirler.

Notlar ve Kaynaklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Resmi Gazete (27.10.1976). Sayı: 15747.
  2. ^ Emiroğlu, İbrahim (1995). "Resmi Kolejlerin (Anadolu Liselerinin) Yasal Dayanakları ve İlk Uygulamaları". Bornova Anadolu Lisesi: 40. Yıl Anısına (1. bas.). İzmir. s. 27. ISBN 975-95118-0-0.
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2025. 
  4. ^ Eğitim Reformu Sonrası Anadolu Liselerinde Yabancı Dil Öğretimi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20: 51-56, 2001 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 1954 yılında alınan bu kararla önce dört ilde yabancı dille eğitim yapacak dört adet okulun açılması benimsendi. Bunlar Eskişehir, İstanbul, İzmir ve Konya olacaktı. T.B.M.M. 23 Şubat 1955 tarih ve 47. toplantısının 2. oturumunda kabul edilen bütçe yasasıyla Diyarbakır ve Samsun'a da birer adet okul açılması kararlaştırılarak bu çekirdek okulların sayısı altıya çıkartıldı.
  5. ^ Emiroğlu, İbrahim (1995). "Resmi Kolejlerin (Anadolu Liselerinin) Yasal Dayanakları ve İlk Uygulamaları". Bornova Anadolu Lisesi: 40. Yıl Anısına (1. bas.). İzmir. s. 27. ISBN 975-95118-0-0. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2025. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2025. 
  8. ^ https://izmirbal.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/35/06/164773/dosyalar/2023_09/13155735_29232612_2023-2024-hazirlik-sinavi-yonergesi.pdf
  9. ^ Temelkuran, Ece; Evin, Salih; Coral, Mehmet; Wilderman, Andreas; Mavitan, Bihrat; Uluğ, Yiğiter; Yazgan, Yankı; Eroğlu, Mehmet; Atilla, A.Nedim; Sert, Selehattin (2004). BAL'ın 50 Yılı "İpekli Kuyu Höyüğünden Bornova Anadolu Lisesine". Stil Matbaası - İstanbul: Bornova Anadolu Lisesi Eğitim Vakfı - BALEV. ss. 119-132. ISBN 975-98817-0-5. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2025. 
  11. ^ Münir Tireli. Bir Metamorfoz Hikâyesi - Türkiye'de grup müziği: 1957-1980. İstanbul: Arka plan Yayınları, 2005.
  12. ^ Milliyet Liselerarası Müzik Yarışması Yarışma Hikayesi 1967-1970. Kaynak: Münir Tireli (Bir Metaformoz Hikayesi). Katkıda bulunan: Hilmi Yavaş. Derleyen: Ercan Demirel. http://www.anadolupop.com/web/milliyet/index.htm 26 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]