Başkurdistan

Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. Maddeyi geliştirerek ya da konuyla ilgili tartışmaya katılarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Başkurdistan Cumhuriyeti Республика Башкортостан Башҡортостан Республикаhы Башкортостан
Bayrak Arma
Milli Marş: Başkurdistan Cumhuriyeti Devlet Marşı
Konum
Başkurdistan
Yönetim
Ülke:	Rusya
Federâl Bölge:	Volga
Ekonomik Bölge:	Ural[1]
Başkent:	Ufa
Cumhurbaşkanı:	Radiy Habirov[2][3]
Yasama organı:	Başkurdistan Cumhuriyeti Devlet Meclisi-Kurultay[4]
Anayasa:	Başkurdistan Cumhuriyeti Anayasası[5]
Genel bilgiler
Yüzölçüm:	143.600 km² (55.444 sq mi)
- Rusya içinde:	30.
Nüfus:	4.071.181 (08/2010)
- Rusya içinde:	35.
- Yoğunluk:	28 /km² (73 /sq mi)
Diğer bilgiler
Dili:	Rusça, Tatarca, Başkurtça
Kuruluş tarihi:	20,03,1919[6][7]/11.10.1990[8]
Kodu:	02, 102
Resmî İnternet sayfası:	www.bashkortostan.ru

Başkurdistan Cumhuriyeti (Başkurtça: Башҡортостан Республикаһы, romanize: Başkortostan Respublikahı, Rusça: Республика Башкортостан, romanize: Respublika Başkortostan, Tatarca: Башкортостан, romanize: Başkortostan, Rusya'ya bağlı federal bir cumhuriyettir. İdil Nehri ile Ural Dağları arasında yer alır. Başkenti Ufa şehridir. 2010 nüfus sayımı itibarıyla 4.072.292 nüfusa sahip Başkurdistan, Rusya'nın en kalabalık cumhuriyetlerinden biridir.^[9] Başkurdistan'da 2010'da yapılan nüfus sayımına göre 1.584.554 Başkurt yaşamaktadır.

Rusya'daki ilk etnik özerk cumhuriyet olarak Başkurdistan, 28 Kasım 1917 tarihinde kurulmuştur.^[10][11][12] 20 Mart 1919'da Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki ilk özerk sovyet sosyalist cumhuriyeti olan Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürülmüştür.^[13]

Başkurdistan Anayasası ve Rusya Federasyonu Anayasası uyarınca; Başkurdistan, Rusya Federasyonu içerisinde bir devlettir.^[14][15] 11 Ekim 1990'da Başkurdistan Devlet Egemenlik Bildirgesi'ni kabul etmiş ve bağımsızlık ilan edilmiştir. Ancak daha sonra bu kabul geri alınmıştır. 11 Ekim, Başkurdistan'da Cumhuriyet Bayramı olarak kutlanır.

Ülke, Asya ile Avrupa'nın birleştiği bölgede bulunmaktadır.

Başkurdistan Özerk Cumhuriyeti Güney Urallardan batıya doğru, Ağizel ve Kama Nehirlerine kadar uzanır. Başkurdistan Cumhuriyeti, federasyon içinde Sverdlovsk Oblastı, Perm Krayı (kuzey); Udmurtya Cumhuriyeti (kuzeybatı); Tataristan Cumhuriyeti (batı); Orenburg Oblastı (güney/güneybatı), Çelyabinsk Oblastı (doğu) bölge ve cumhuriyetleriyle komşudur. Güney yönünde Kazakistan ile Başkurdistan arasında Orenburg Oblastı yer almaktadır. Başkurdistan'ın yüzölçümü 143.600 km²'dir.

Arap coğrafyacısı İdrisi'nin yazdığı bilgilere göre, 12. yüzyıl Başkurdistan'ında Kastra, Mastra, Karukiya, Gurhan ve Nimcan isimli beş şehir bulunmaktadır. Nimcan şehrinin halkı Hazar Kağanlığı, Orta Asya bölgeleri ve İran ile ticari ilişkilere sahiptir. 1552'de Kazan Hanlığı'nın yıkılmasından sonra Başkurtlar Ruslara karşı birlikte ayaklanmış ancak 18. yüzyılın sonlarında Rus egemenliğine girmişlerdir.

Rus İç Savaşı süresince Başkurt Ulusal Hareketi ortaya çıkmıştır. 28 Kasım 1917'den 23 Mart 1919'a kadar, Beyaz Ordu ile Kızıl Ordu arasında kalmış kısa ömürlü bir Başkurdistan devleti söz konusudur.^[16] 23 Mart 1919'da Başkurdistan ÖSSC kurulmuştur. 11 Ekim 1990 tarihinde Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Yüksek Sovyeti Başkurdistan Devlet Egemenliği Deklarasyonu ilan etmiştir. Devlet egemenliği biçimsel olarak görülmüştür.

2015 yılında Başkurdistan, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatından çıkmıştır.^[17]

Başkurdistan hükûmetinin Başı (1 Ocak 2015'ten önce "Cumhurbaşkanı"),^[18] dört yıllık dönem için halk tarafından seçilir. Cumhuriyet Anayasası'na göre Başkurdistan Cumhuriyeti Başı, ülke halkının ve vatandaşlarının haklarını ve özgürlüklerini garanti altına almakla, Başkurdistan Cumhuriyeti'nin ekonomik ve siyasi çıkarlarını korumak ve kendi toprakları içerisinde meşruiyeti ve düzeni güvence altına almakla yükümlüdür.

19 Temmuz 2010 tarihinde Rüstem Hamitov, Başkurdistan'ın lideri olmuştur. Kendisinden önceki lider, 17 Aralık 1993 tarihinde seçilen Murtaza Rahimov'dur. Seçim yapılmaya başlamadan önce Rahimov, Başkir Cumhuriyeti Yüksek Sovyet Başkanı'ydı. Bu Sovyet Dönemi'nde Başkurdistan'ın en yüksek makamıdır. Aralık 2003'te AGİT tarafından "temel sahtekarlığın unsurlarını" göstermekle suçlanmış bir kamuoyu seçiminde Rahimov yeniden seçilmiştir.

Başkurdistan Cumhuriyeti’nin yasama organı, kısaca Koroltay olarak bilinen Devlet Meclisi’dir. Tek kamaralı bir meclis olan Koroltay, halk tarafından doğrudan seçilen 110 milletvekilinden oluşmaktadır. Milletvekillerinin görev süresi beş yıldır. Cumhuriyet’in parlamenter yapısı, temsil esasına dayalı olup, yasama süreci bu kurum tarafından yürütülmektedir.

Cumhuriyet’in anayasal düzeni, 24 Aralık 1993 tarihinde yürürlüğe giren Anayasa ile belirlenmiştir. Anayasanın 1. maddesinde, Başkurdistan Cumhuriyeti’nin, Rusya Federasyonu içerisinde yer alan egemen bir devlet olduğu açıkça ifade edilmektedir. Bu çerçevede Cumhuriyet, Rusya Federasyonu ile paylaşılan yetki alanlarının dışında kalan devlet otoritelerine sahip bulunmaktadır. Başkurdistan’ın Rusya Federasyonu ile ilişkileri, anayasal düzeyde "eşitlik" ve "karşılıklı anlaşmaya dayalı bağlılık" ilkeleri çerçevesinde tanımlanmıştır. Böylece Cumhuriyet, hem kendi iç egemenliğini koruyan hem de federal yapının bir parçası olan çift yönlü bir siyasal statüye sahiptir.

Başkurdistan Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkiler, çeşitli anayasal ve sözleşmesel temeller üzerine inşa edilmiştir. Bu bağlamda mevcut düzenin temelini; Rusya Federasyonu Anayasası, Başkurdistan Cumhuriyeti Anayasası, Federasyon Anlaşması (yapılan değişikliklerle birlikte) ve ayrıca Başkurdistan Cumhuriyeti’nin devlet organları ile Rusya Federasyonu’nun yetkileri arasındaki ayrım ve karşılıklı yetki paylaşımını düzenleyen özel anlaşmalar oluşturmaktadır. Bu belgeler, Cumhuriyet’in hem federal sistem içerisindeki konumunu hem de kendi iç egemenlik alanını tanımlayan normatif dayanaklardır.

Cumhuriyet’in yargı erki, çok katmanlı bir kurumsal yapı üzerine oturtulmuştur. Yargı organları arasında Anayasa Mahkemesi, Yüce Mahkeme, Temyiz Mahkemesi, yerel mahkemeler ve sulh hâkimlikleri bulunmaktadır. Anayasa Mahkemesi, Cumhuriyet Anayasası’na uygunluk denetimi yaparken; Yüce Mahkeme ve Temyiz Mahkemesi, genel yargı alanında en üst düzeydeki adli otoriteler olarak görev yapmaktadır. Yerel mahkemeler ve sulh hâkimlikleri ise adalet hizmetinin doğrudan halka ulaşmasını sağlayan temel yargı organlarıdır.

Başkurdistan Cumhuriyeti'nin anayasasındaki toprakların içerisindeki yerel yönetimin tanınması; uluslararası hukukun ilkeleri, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı maddeleri ve Rusya ile Başkurdistan Anayasaları tarafından güvence altına alınmıştır.

Başkurdistan Cumhuriyeti, yönetim ve idari yapıya ilişkin tüm sorunları kendi içinde halletmektedir. Yerleşimlerin listesi, belediyelerin kurulması, belediyelerin sınırlarının ve isimlerinin değiştirilmesine ilişkin işlemler, Başkurdistan Cumhuriyeti kanununda yer alır.

Devletin, batısındaki komşusu Tataristan Cumhuriyeti'yle yakın ekonomik ve kültürel bağları mevcuttur.^[19][20][21]

Başkurdistan, idari açıdan üniter bir yapıya sahiptir. Devletin temel işleyişindeki üç güç olan yasama, yürütme ve yargı dikkate alındığında, yerel yönetimlerin hemen hemen herhangi bir gücü yoktur. İllerin ve diğer birimlerin yönetimi, merkezi yönetimden sonra gelir. Yerel yönetimler yalnızca bulundukları yerde hizmet vermek amacıyla kurulmuşlardır. Ülkenin en büyük idari birimleri 54 il, 8 büyükşehir: Ufa, Sterlitamak, Salavat, Neftekamsk, Oktyabrski, Kumertau, Sibay, Ağizel ve 1 kapalı şehir Mejgorye'dir^[15][22][23]. İllerin içinde sadece ilçeler ya da ilçe ve şehir olabilir. 8 büyükşehirden, sadece Ufa şehri 7 ilçeye ayrılmıştır.

İdari bölümler			Haritası
Ebyelil Elşey Arhangel Askın Ağırğazı Baymak Bakalı Baltası Belebey Balakatay Beloret Beşbülek Börö Blagovar Blagoveşen Büzdek Boray Böryen	Ğafuri Deüleken Dıuan Dörtevli Yermekey Eyensura Yılayır İglin İleş İşembay Kaltası Karaizel Kırmıskalı Kıyğı Krasnokama Kügersen Kuşnarenko Köyörğeze	Meleuez Mescitli Mişke Miyeki Nuriman Salavat Sterlebaş Sterletamak Teteşle Tuymazı Öfö Uçalı Födorovka Haybulla Çakmagoş Çeşme Şaran Yanauıl

Başkurdistan, Yekaterinburg zaman dilimindedir (YEKT). UTC'e göre saat farkı +05.00 (YEKT).

Başkurdistan Cumhuriyeti, sahip olduğu güçlü sanayi potansiyeli, gelişmiş ziraat ekonomisi ve zengin doğal kaynaklarıyla Rusya'nın en gelişmiş bölgelerindendir. Cumhuriyet, federal bütçeye ve ülkenin ekonomik gelişmesine büyük bir katkı sağlamaktadır. Gayri safi yurt içi hasılanın yapısı şöyledir:

Sanayi  % 39,5

İnşaat  % 6,2

Ulaştırma  % 7,5

Ticaret  % 11,2

Ziraat  % 10,8

Diğer dallar % 24,8

Başkurdistan gayri safi yurt içi hasılası, hacmi bakımından Rusya Federasyonu bölgeleri arasında ilk on bölgenin içinde yer almaktadır.

Başkurdistan Cumhuriyeti; Rusya Federasyonu'nun petrol üretim ve rafine, kimya ve petrokimya ürünleri, enerji üretimi, petrol, petrol ürünleri ve gaz nakliyesi yapan en büyük işletmelerini içeren gelişmiş yakıt ve enerji komplekslerine sahiptir.

Başkurdistan, Rusya bölgeleri arasında ham petrol işleme ve akaryakıt üretiminde 1. sıradadır.

Başkurdistan'ın petrol rafine fabrikaları, yılda 60 milyon ton petrol işleme kapasitesine sahiptir. Petrolün rafine derinliği %80'den fazladır. Burada çeşitli kalitede benzin, mazot, dizel, mineral yağ, kok kömürü, zift gibi ürünler üretilmektedir. Üretilen ürünler kalite ve doğa dostluğu açısından dünya standartlarına uygundur.

Bazı sanayi sektörlerinde Başkurdistan, Rusya'da ilk sırada yer almaktadır. Cumhuriyetin, Rusya Federasyonu ekonomisindeki payı sektörel bazda şu şekilde detaylandırılabilir (Rusya'daki toplam üretime oranla):

• Kalsiyum soda % 46
• Kauçuk soda % 22
• Polietilen malzemesi % 23
• Petrol % 14
• Otomobil benzini % 17
• Aydınlatma lambaları % 27
• Sentetik yağlı ispirto  % 100
• Zirai kimyasallar % 80
• Sentetik kauçuk  % 23
• Sentetik reçine ve naylon % 19
• Akaryakıt % 13
• Dizel yakıt  % 16
• Metal tezgâhları % 22

Başkurdistan, kimya ve petrokimya sanayinin merkezlerindendir. Cumhuriyet, sentetik reçine ve plastik, butilli ve izobutilli ispirto ve kalsiyumlu soda üretiminde 1. sırada; kaustik soda ve kimyasal tarım ilaçları üretiminde 3. sırada ve polietilen ve sentetik kauçuk üretiminde 4. sırada yer alarak, belli kimyasal ürünleri üretiminde Rusya'nın lideridir.

Buradaki fabrikalarda kalsiyum sodanın, butil ve izobutil ispirtoların yarısı, oto benzininin %20'si, dizel yakıtın %15'i ve sentetik kauçukların, sentetik katranların, plastiklerin %12'si yapılmaktadır. Petrol rafine fabrikalarında kaliteli benzin, dizel ve kerosin üretilmektedir. Petrol rafine ürünleri sadece Rusya pazarında değil, diğer ülkelere de satılmaktadır.

En büyük petro-kimya işletmeleri Bashneftekhim, Ufaorgsintez, AO Kauçuk, AO Kaustik, PO Soda, Salavataneftorgsintez, Limprom ve Minudobreniya'dır.

Makine sanayisinde 300 civarında işletme faaliyet göstermektedir. Bunların büyük kısmı petrol ve gaz çıkarma ve işleme, kimya, petrokimya ve madencilik sanayileri sektöründe hizmet göstermektedir. Elektroteknik sanayisi ve donanım üretimi de gelişmiştir. Uçak motorlarının üretimi kurulup devamlı geliştirilmektedir.

Cumhuriyet, Rusya bölgeleri içinde troleybüs ve helikopter üretiminde ilk üç sırada yer almaktadır. Otobüs üretiminde 5. sıradadır. Başkurdistan, siyah metalurji sanayinin gelişmesi için gereken şartlara sahiptir. Sektörün işletmeleri çelik, pik, dökme demir ve çelik halat üretmektedir. Renkli metalürji sanayi, altın, bakır-pirite maden üretimi ve işlemesini yapan işletmelerle temsil edilmektedir. Başkurdistan'da tıp, tekstil, orman ve kereste sanayisi (kontrplak, sunta, düralit, kibrit, karton) gelişmiştir.

İlaç üreten İmmunopreparat ve vitamin preparatları ile ilaç üreten Ufavita, ilaç sanayisinin önde gelen işletmeleridir.

Çeşitli finansman kaynakları kullanılarak Cumhuriyet sınırlarında işletmeye senede 1500 bin m² üzerinde konut teslim edilmektedir.

Başkurdistan Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu'nda tarımsal üretimde en önde gelen bölgelerden biri olup, toplam zirai hasıla hacmi bakımından ülke genelinde ilk üç arasında yer almaktadır. Cumhuriyet, Rusya'nın tarım yapılan toplam tarlalarının %3,7'sine ve sürülmüş tarım arazilerinin %3,2'sine sahiptir. Toplam zirai gayri safi hasılanın ise yaklaşık %4'ü Başkurdistan tarafından üretilmektedir.^[24]

Tarım sektörü, farklı idari ve mülkiyet şekillerinin geliştiği dinamik bir yapıya sahiptir. Başkurdistan'da binden fazla büyük ve orta ölçekli tarım işletmesi ile yaklaşık 4000 çiftlik aktif olarak faaliyet göstermektedir. Modern mekanizasyon, verimli toprak yönetimi ve ileri tarım uygulamaları sayesinde, bölge buğday ihtiyacının neredeyse tamamını kendi üretimiyle karşılayabilmektedir. Ayrıca, kırsal mağazalarda satılan gıda maddelerinin %60-70'i yerel üretimden sağlanmaktadır.

Tarım ürünlerinin üretiminde; işletmelerin payı %43,8, bireysel çiftçilerin payı ise %54,2 düzeyindedir. Bu oran Başkurdistan'da kooperatifler, özel çiftlikler ve aile işletmeleri arasında dengeli bir üretim ve paylaşım düzeyine işaret etmektedir.

Başkurdistan, sığır eti üretiminde Rusya'da ilk sırada, süt ürünlerinde ise üçüncü sıradadır. Ayrıca ayçiçeği yağı, çavdar, yulaf, darı, keten, şeker pancarı ve patates gibi ürünlerde de önemli bir üretim potansiyeline sahiptir. Öte yandan, at yetiştiriciliği ve kımız üretimi geleneksel olarak yaşatılmakta; koyunculuk ve arıcılık ise bölgenin öne çıkan hayvancılık kollarındandır.^[24]

Bölgede tarıma dayalı sanayi oldukça gelişmiş olup, aşağıdaki sektörlerde modern üretim tesisleri bulunmaktadır:

• Et ve süt ürünleri işleme fabrikaları
• Konserve, ekmek, makarna, yarma (bulgur benzeri ürün), bira, alkollü ve alkolsüz içecekler ile maden suyu üretim tesisleri
• Şeker sanayi: Başkurdistan'da kurulu olan şeker fabrikaları, Rusya'nın en büyük ve modern tesisleri arasında yer almakta; işlenen şeker pancarının %60'ı ihraç edilmektedir.^[25]
• Alkollü içki fabrikaları: Özellikle Başkort bala dayalı likör, bal katkılı ekmek ve şekerleme ürünleriyle bilinir.

Başkort balı, arı yetiştiriciliğinde geleneksel yöntemlerin kullanıldığı bir ürün olup, hem Başkurdistan hem de Rusya'nın diğer bölgelerinde tanınmış bir markadır. Başkort balı, Cumhuriyetin adeta bir kartviziti olarak görülmekte ve yalnızca saf bal değil, bal katkılı ekmek, şekerleme, ilaç, kozmetik ve diğer yenilikçi ürünlerle birlikte pazarlanmaktadır. Son yıllarda başta Avrupa olmak üzere uluslararası pazarlara ihracatı artmıştır.^[26]

Başkurdistan'da gelişmiş tarım sektörü ve gıda endüstrisi, bölgenin ekonomik yapısının temel taşlarından birini oluşturur. Zengin tarımsal çeşitlilik, yüksek iç üretim oranı ve dışa açılan katma değerli gıda ürünleriyle Başkurdistan, Rusya Federasyonu'nda örnek gösterilen bir tarım ve gıda merkezi konumundadır.^[26]

Rusya Federasyonu bölgeleri arasında Başkurdistan etkin bir fonksiyon sürdüren bankacılık sektörüyle farklıdır. Bankacılık işletmelerin toplam sayısına göre cumhuriyet 6. sırada, banka aktiflerin hacmine göre ise Rusya Federasyonu'nda 8. sırada yer almaktadır. Başkurdistan Cumhuriyeti'nin ticaret sektörü 20 bin toptancı, perakendeci ve gıda şirketi ve yaklaşık 55 binden fazla özel girişimcisiyle temsil edilmektedir. Başkurdistan Cumhuriyeti, perakende ticarette Rusya'nın Bölgeleri arasında ilk 10'a girmektedir. Küçük ölçekli sanayisinde Cumhuriyet'in aktif nüfusunun %15'i çalışmaktadır. Küçük ölçekli iş sektöründe başlıca ticaret, hizmet, makine, ağaç, tekstil ve gıda şirketleri çalışmaktadır.

Başkortostan Cumhuriyeti'nin topraklarının üçte birinden fazlası; akağaç, iğne yapraklı ağaçlar, ıhlamur, meşe ve akçaağaç türlerinin yoğunlukta olduğu ormanlarla kaplıdır. Bu ormanlık alanlarda çeşitli doğa koruma bölgeleri, tabiat anıtları ve koruluk parklar tesis edilmiştir. Tabiat parklarının toplam yüzölçümü 1 milyon hektarı aşmaktadır. Dağlık bölgeler ile ovaların sahip olduğu temiz hava, çeşitli özelliklerdeki şifalı maden suyu kaynakları ve terapötik çamurlar, Başkortostan Cumhuriyeti'ni Rusya Federasyonu'nun önde gelen dinlenme ve tedavi merkezlerinden biri hâline getirmektedir. "Yangan-Tau", "Zelyonaya Roşa", "Krasnousolsk", "Yumatovo" ve "Assı" sanatoryumları ile "Sosnovıy Bor" tatil köyü, cumhuriyetin başlıca kaplıca tesislerindendir. Geniş bir turistik kamp ağı, ziyaretçilere çeşitli dinlenme olanakları sunmaktadır; bu olanaklar arasında atlı ve yaya turları ile rafting gibi etkinlikler yer almaktadır. "Abzakovo" ve "Yaktı-Kul" dağ kayak merkezleri ise hem Başkortostan'da hem de diğer bölgelerde tanınmış turistik destinasyonlardandır.

Başkurdistan'ın şu anda 90'ın üzerinde ülke ile yapmakta olduğu dış ticareti günden güne gelişmektedir. Başkurdistan'ın ihracat kapasitesi çok yüksektir. İhracat, Gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 40'ını oluşturmaktadır. 2002 yılında 2.30 milyar dolarlık ihracat yapan Başkurdistan, 2003 yılında bu rakamı 2.72 milyar dolara çıkartmış, ithalat ise aynı dönemde 342 milyon dolardan 321 milyon dolara gerilemiştir. Bölgenin temel ihracat kalemlerini enerji ve yakıt kaynakları oluşturmakta olup önde gelen ithalat kalemleri ise teknolojik ekipmanlar ve tüketim maddeleridir.

Başkurdistan'ın en fazla ihracat yaptığı ülkeler sırasıyla İngiltere, Çin, Hollanda, Almanya, Polonya ve Kazakistan'dır. En fazla ithalat yapılan ülkeler ise Kazakistan, Almanya, Çin, ABD ve Fransa'dır.

Başkurdistan yatırımlarda kendi öz kaynaklarını kullanmaya yönelmekte olup diğer yandan yabancı yatırımlara da önem vermektedir. 2001 yılında çıkartılmış olan "Başkurdistan Cumhuriyeti Yabancı Yatırım Faaliyetleri Kanunu" ile yatırım faaliyetlerini düzenleyen, yabancı yatırımcılar için garanti ve muafiyetleri öngören bir mevzuat altyapısı sağlanmıştır.

Bugün Başkurdistan, Rusya Federasyonu'nda yatırım riskinin en az olduğu bölgelerden birisi haline gelmiştir. Yabancı yatırımcılar daha çok şu alanlara ilgi duymaktadırlar:

• Yakıt ve enerji alanı
• Tarım kompleksleri
• Metalurji
• Makine imalat sanayi
• Gıda sanayi
• Hizmet sektörü
• Turizm
• Ticaret

Ufa, Sterlitamak, İsinbay, Kumertau ve Karmavoua'da büyük enerji santralleri bulunmaktadır.

Başkurdistan'da eğitim Rusça ve Başkurtça ile yapılmaktadır. Anaokulları ve 10 yıllık ortaokulları bulunmaktadır. Ayrıca Türk girişimcilerin de açtığı okullar bulunmaktadır.

• Anaokulu: 82 adet, 165.000 öğrenci.
• Ortaokul: 4175 adet, 86.300 öğrenci.
• Üniversite: 19 adet, 79.000 öğrenci

2010 Rusya nüfus sayımına göre etnik yapı: Başkurtlar % 29,5, Tatarlar  % 25,4, Ruslar % 36 ^[27].

Başkurtlar Başkurdistan'ın yerli halkı. Başkurtların anadili olan Başkurtça, Tatarca'ya yakın olup hemen hemen bu Türkî dille aynıdır. Başkurtların % 68'i Özerk Başkurdistan'da yaşamakta olup, geriye kalan % 32'si Ural bölgesindedir. Başkurtlar daha çok kentsel yörelerde değil kırsal bölgelerde yerleşiktirler. Başkurt halkının yaşamında Mitolojinin ve destanların ayrı bir yeri bulunmakladır.

Başkurt ve Tatar kökenli nüfusun çoğunluğu İslam dinine mensuptur.^[30] Başkurdistan Müslümanları, Sünni Hanefi İslam fıkıh mezhebini takip ediyorlar. Çoğu etnik Rus, Çuvaş ve Ukraynalı Ortodoks Hristiyanlığa mensupturlar. Mari'nin çoğu Pagandır. Dini olmayan insanlar Başkurdistan'daki herhangi bir etnik grubun önemli bir parçasını oluşturur. Cumhuriyette, Ufa'da tarihi bir sinagog ve 2008'de inşa edilen yeni bir Yahudi Toplum Merkezi ile 13.000 Yahudi var.^[31]

56.900^[28] kişiyle görüşülen 2012 araştırmasına göre Başkurdistan nüfusunun %58'i Müslüman, %17'si Rus Ortodoks Kilisesi'ne bağlı, %3'ü bağımsız Hristiyan, %1'i herhangi bir kiliseye mensup olmayan Ortodoks Hristiyan inananlar, %2'si Slav yerli inancının, Mari yerli dininin, Çuvaş Vattisen Yaly veya Tengricilik'in taraftarlarıdır. Buna ek olarak, nüfusun %4'ü "spiritüal fakat dini değil", %5'i ateist ve %7'si diğer dinleri takip ediyor ya da yanıt vermiyor.^[28] Hristiyan örgütlerle bağlantısı olan faaliyet "Sreda" tarafından yürütüldü.^[32] 2010 yılında Başkurdistan'da 1.000'den fazla cami,^[33] 200 Ortodoks kilisesi ve diğer inançların 60 dini binası vardı.^[34]

Cumhuriyet'in sınırları içerisinden Rusya Federasyon'un Batı tarafını Ural ve Sibirya'yı bağlayan önemli demir yolu, boru hatları ve otoyollar geçmektedir. Başkurdistan Cumhuriyeti'nin ulaşımı ve nakliyatı Batı-Doğu istikametinde iç nakliyatı, transit mal ve kişi taşımacılığı sağlamaktadır ve Rusya'nın şehirleriyle ve Bağımsız Devletler Topluluğun ülkeleriyle bağlantı kurmaktadır. Ufa şehrinde uluslararası havaalanı çalışıyor.

Cumhuriyetteki nehir sayısı 600'ün üzerindedir. Rusya'nı Batı tarafının birleşik derinsu ulaştırma sistemini oluşturan bir parçası olup, Başkurdistan Cumhuriyetine Baltık denizi ve Karadeniz-Azak deniz havzalarının limanlarına çıkış sağlamaktadır.

Bölge ekonomisindeki pozitif gelişmeler, taşımacılığın istikrarlı şekilde çalışmasına yardımcı olmuştur. Bugünkü piyasa ekonomisi koşullarında özel taşımacılık sektörü gelişmekte ve bu sektördeki firmalar gerek şehirlerarası, gerekse uluslararası güzergahlarda faaliyet göstermektedir. Resmî işletme ve kuruluşlarda araç sayısı nispeten azaltılmıştır. Buna karşın, otomobillerin yanı sıra özel kamyon ve otobüsler de dahil olmak üzere şahsi araçların sayısı artış eğilimindedir.

Otomobil kullanan nüfus sayısı yönünden Başkurdistan, Volga havzası içindeki cumhuriyetler içinde 3. sırada yer almaktadır. Ayrıca Başkurdistan, yaygın karayolu ve demiryolu ağlarına sahiptir ve Rusya'nın batı ve kuzey bölgelerine, Ural ve Sibirya'ya buradan geçen demiryolları ile bağlanılmaktadır. Karayollarının toplam uzunluğu 24.309 km, demiryollarının uzunluğu ise toplam 1,518 km'dir. Başlıca su ulaşımı Belaya ve Ufa nehirleri vasıtasıyla yapılmaktadır.

1. Kazan - Yekaterinburg. 1924 yılında açıldı. Cumhuriyetinin kuzey batısında toprakları boyunca 69 km uzunluğu var. İdare merkezi Nijni Novgorod'ta. Batıdan doğuya geçer. Rusya'nın Volga ve Merkez bölgelerini Ural ve Sibirya ile bağlar. Dokuz hattan sadece bu hattan cumhuriyetin başkenti Ufa'ya ulaşmayı imkânsız hale getiriyor. Cumhuriyetin kuzey batısında yer alan Yanaul istasyonundan, Rusya'nın batıdan doğusuna giden trenler yüksek frekansta geçer (saatte ortalama 2 yolcu treni).
2. Samara - Ufa - Çelyabinsk. Samara-Ufa demiryolu parçası 1888 yılında açıldı. Cumhuriyet toprakları boyunca 410 km ile Başkurdistan'ın ilk demir yolu olarak biliniyor. İdare merkezi Samara'da bulunan demiryolu; Yermekey, Belebey, Elşey, Deüleken, Şişme, Öfö, İglin bölgelerinden geçer. Batıdan doğuya geçer. Rusya'nın Volga ve Merkez bölgelerini Ural ve Sibirya ile bağlar. Yolcu trafiği için kullanılır.
3. Mejozernıy - Uçalı - Miass. Uçalı Madencilik Fabrikası'ndan Çhelyabinsk Metalurji Fabrikasına cevher nakliyesi için 1959 yılında inşa edildi. İdari merkezi Çhelyabinsk'ta. Yolcu trafiği için kullanmaz. Cumhuriyet toprakları boyunca 97 km'ka uzanır.
4. Bügülme - Şişme. 1914 yılında açıldı. Cumhuriyet toprakları boyunca 142 km.'ka uzanır. İdare merkezi Samara'da bulunan demiryolu; Tuymazı, Büzdek, Blagovar, Şişme bölgelerinden geçer. Batıdan doğuya geçer. Samara - Ufa – Çelyabinsk demir yolu gibi Rusya'nın Volga ve Merkez bölgelerini Ural ve Sibirya ile bağlar. Yolcu trafiği için kullanılır.
5. Karlaman - Beloret - Magnitogorsk. Beloret – Magnitogorsk parçası Beloret Madencilik Fabrikası'ndan Magnitogorsk Metalürji Fabrikasına madde nakliyesi için 1961 yılında inşa edildi. Karlaman – Beloret parçası 1977 yılında açıldı. Karlaman – Beloret parçasının İdare merkezi Samara'da. Beloret – Magnitogorsk parçası İdare merkezi Çelyabinsk'ta. Kuzey-Batı Güney-Doğuya geçer. Rusya'nın Volga ve Merkez bölgelerini Orta Asya ile bağlar ama Astana'ya kadar yol olduğuna rağmen yolcu trenler sadece Magnitorsk'ka kadar çalışır. Yolcu trafiği için az kullanılır. Tek Ufa – Magnitogorsk - Sibay treni iki günde bir çalışır.
6. Dim - İşimbay - Tölgen. Dim – İşembay parçası 1936 yılında açıldı. İkinci parçası Tölgen kömür Fabrikası'ndan Kumertau Fabrikasına kömür nakliyesi için 1959 yılında inşa edildi. İdari merkezi Samara'da. Kuzeyden Güneye geçer. Moraptal – Tölgen parçasında yolcu trafiği için kullanılır. Tek Ufa – Taşkent (Özbekistan) treni üç günde bir çalışır. Ufa'nı Orenburg ile bağlar; Ufa'nı Trans-Aral Demiryolu aracıyla tüm Orta Asya ile bağlar.
7. Moraptal - Sakmar - Orenburg. 1980 yılında açıldı. Cumhuriyet toprakları boyunca 12 km'ka uzanır. Ufa'nı Orenburg ile bağlar; Ufa'nı Trans-Aral Demiryolu aracıyla tüm Orta Asya ile bağlar. Tek Ufa – Taşkent (Özbekistan) treni üç günde bir çalışır. İdare merkezi Çelyabinsk'ta.
8. Ufa (Sportivnaya İstasyonu) – Blagoveşensk. Blagoveşensl kimya şirketlerini Ufa'nın petrol şirketleri ile bağlar. Yolcu trafiği için az kullanılır.
9. Magnitogorsk - Sibay. Sibay Madencilik Fabrikası'ndan Magnitogorsk Metalürji Fabrikasına cevher nakliyesi için 1954 yılında inşa edildi. Cumhuriyet toprakları boyunca 110 km uzunluğu var. İdare merkezi Çelyabinsk'ta.

Başkurdistan'da sinemanın geliştirilmesi üzerinde kimse sistematik çalışamadı, bu yüzden sinema sanatı yoktur. Doğrusunu söylemek gerekirse, Başkurdistan'da bir film stüdyosu vardır. Ayrıca bu film stüdyosu yüzden fazla film (çoğu belgesel) çekti. Filmlerinin, Başkurdistan'da da geniş bir daire tarafından bilinmemesi sebebiyle Başkurdistan'da sinema sanatının olmadığını söyleyebiliriz. Ufa'da karar verme merkezinin olmaması, mali eksiklik, Başkurt dilinde TV yayın akışının aşamalı olarak düşüşü sebebiyle bu durumun tamamen sinema sanatçılarının hatası olduğu söylenemez. Belki çağdaşlar tarafından değil, torunlar (yeni nesiller) tarafından büyük miktarda bunun talep edileceği umulmaktadır. Başkurdistan'la ilgili sinema sanatının önemli filmleri aşağıdakiler gibi not edilebilir:

1. 1940 yılında yönetmen Yakov Protazanov tarafından çekilen "Salavat Yulaev" filmi (Rusça "Салават Юлаев").^[37][38] Adından da anlaşılacağı gibi, film 1773-1775'teki İsyanı ve o savaştaki liderlerinden (savaşın liderlerinden) biri olan Salavat Yulaev'i anlatır. Film, Çariçe II. Katerina hükümetine karşı Başkurtlar, Ural Rus Kazaklar, köylü madenciler tarafından gerçekleştirilen tüm Ural bölgesindeki geniş halk tabanlı isyanını anlatır.
2. 1959 yılında yönetmen Oleg Nikolaevski tarafından çekilen "Öten Turna" film-balesi (Rusça "Журавлиная песнь"). Adından da anlaşılacağı gibi, film "Öten Turna" Turna kuşuyla ilgili bir Başkurt halk efsanesini anlatır. Erkeğin ve kadının aşkını zulüm ve kötü niyetten kurtarmaya turnalar yardımcı olur. Film boyunca Zagir İsmagilov ve Lev Stepanov'un muhteşem müziğini işitebiliriz.
3. 1978 yılında yönetmen Baras Halzanov tarafından çekilen "Ay Tutulması Gecesinde" filmi^[39] (Rusça "В ночь лунного затмения") adından da anlaşılacağı gibi, film Başkurt yazarı Mostay Kerim'in "Ay Tutulması Gecesinde" oyununu anlatır. Oyunun olayları 18. yüzyılda gerçekleşiyor. Asıl mesaj ulusal geleneklerin kötü olduğunu söylemesine rağmen film iyi, çünkü bu filmde geleneksel kültür ve kostümler iyi gösterilir.
4. 1980 yılında yönetmen Vasiliy Juravlev tarafından çekilen "Altın Atın Binici"^[40] filmi (Rusça "Всадник на золотом коне"). Film Başkurt halk masalını anlatır. Zulüm ve kötü niyet altındaki rakip boylardan ya da kabilelerden olan erkeğin ve kadının sevgisini anlatır.

Başkurdistan'ın en önemli ressamı olarak Kasim Devletkildeev kabul edilirse Zagir İsmagilov en önemli besteci, Askar Abdrazakov en önemli yönetmen olarak kabul edilebilir. 2018 yılında Başkurdistan hükûmeti, Askar Abdrazakov'u onurlandırmak için tek film stüdyosuna onun adını verdi. Gerçekten de Askar Abdrazakov ulusal geleneklerine bağlı çok çalışmaya imza attı. Onlar arasında:

1. Başkurt yazarı Mohametşa Burangulov'un "Düğün" oyunundan uyarlanan 1970'teki "Düğün" (Rusça "Туй") filmi;^[41]
2. 1990'daki "Ahmet Zeki Velidi Togan" belgesel filmi, Başkurdistan'da doğmuş, Türkolog ve Başkurt bağımsızlık hareketi önderi olan Zeki Velidi Togan'ın hayatını anlatır;
3. 1992'deki "Devrimci Diplomat" (Rusça "Революционер дипломат") belgesel filmi, Başkurdistan'da doğmuş, "Kızıl paşa" olarak bilinen, Arap devletlerinde Sovyetler Birliği'nin ilk büyükelçilerinden birisi olan Kerım Hekimov'un hayatını anlatır.

Başkurdistan film stüdyosunun 1992'de çekilen, Başkurt halkının tarihsel kaderi, geçmişi ve bugününü anlatan "Özgürlük Kapısı" (Rusça "Врата Свободы")^[42] adlı felsefe filmi; 2015'te çekilen, katil, eskiden bir mahkûm olan ve sonra uzak bir köyde molla olmuş bir insan hakkındaki "Tövbe" (Rusça Тауба-Покаяние) filmi^[43] vb. dikkati hak ediyorlar.

Wikimedia Commons'ta Başkurdistan ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

• Başkurdistan'daki şehirler listesi
• Ural Batır Başkurt halk destanı (Yazma Başkurtça, Ortak Türkçe alfabesinde.)19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sadri Maksudi Arsal
• Zeki Velidi Togan