Zlodowacenie podlaskie
| Ten artykuł od 2012-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Zlodowacenie podlaskie (północno-wschodnio-polskie[1], Narwi, w systemie alpejskim – Günz, a Ameryce Północnej – Nebrascan) – najstarsze ze zlodowaceń plejstoceńskich. Jego trwanie jest określane na 1200-950 tys. lat temu. Po nim nastąpił interglacjał przasnyski.
Zasięg i charakterystyka
Zlodowacenie to objęło swym zasięgiem tereny Niziny Szczecińskiej i Pobrzeża Szczecińskiego oraz północno-wschodnią część kraju po północne krańce Wyżyny Lubelskiej, rejon ujścia Pilicy do Wisły, a granicę na zachodzie stanowiła w przybliżeniu dolina dolnej Wisły.
Wkroczyło ono na tereny Polski dwoma lobami (jęzorami):
- na północ od Szczecina po Kołobrzeg
- oraz na linii Ustka – Kościerzyna – Kwidzyn – Mława – Warszawa – Mielnik n.Bugiem – Brześć
W trakcie zlodowacenia podlaskiego dominowało wietrzenie mrozowe, denudacja a następnie sedymentacja osadów rzecznych. Glina morenowa tego najstarszego zlodowacenia została stwierdzona odkrywkowo koło Modlina, gdzie zachowała się tylko w strzępach, oraz w wierceniach na obszarze Podlasia i północnego Mazowsza (Maków Mazowiecki, Różan).
Określenie dokładnego zasięgu tego zlodowacenia jest bardzo trudne, gdyż jego utwory nie występują właściwie na powierzchni terenu.
Przypisy
- ↑ W przypadku przymiotnika trójczłonowego, w których dwa pierwsze człony są bliższym określeniem trzeciego, powinno się stosować łącznik po członie pierwszym i drugim. Np.: północno-wschodnio-polski 'dotyczący Polski północno-wschodniej'. Źródło: Zasady pisowni i interpunkcji. [W:] Słownik Języka Polskiego PWN. https://sjp.pwn.pl/zasady/186-50-Pisownia-przymiotnikow-zlozonych-typu-bialo-czerwony;629540.html, [dostęp: 2020-11-19]
Zobacz też
- Zlodowacenia na terenie Polski
- Zlodowacenia w Polsce
- Britannica: science/Gunz-Glacial-Stage
- БРЭ: 1937458
- Catalana: 0031825