Zasłonak kutnerkowaty
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | podstawczaki | ||
Klasa | pieczarniaki | ||
Rząd | |||
Rodzina | zasłonakowate | ||
Rodzaj | zasłonak | ||
Gatunek | zasłonak kutnerkowaty | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cortinarius cotoneus Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 289 (1838) [1836-1838] | |||
|
Zasłonak kutnerkowaty (Cortinarius cotoneus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy:
- Cortinarius cotoneus Fr. 1838 var. cotoneus
- Cortinarius cotoneus var. mellinoides Bidaud, Moënne-Locc. & Reumaux 2005
- Dermocybe cotonea (Fr.) Ricken 1915[2]
Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1975 r.[3]
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 4–9 cm, początkowo półkulisty, potem łukowaty, w końcu płasko rozpostarty. Powierzchnia pilśniowa lub drobno łuskowata, początkowo o barwie oliwkowozielonej, lub brązowozielonej, potem oliwkowobrązowej. Brzeg długo pozostaje podwinięty i połączony z trzonem oliwkowozieloną zasnówką. Po wyprostowaniu jest równy i gładki[4].
- Blaszki
Szeroko przyrośnięte i szerokie, początkowo oliwkowozielone, potem oliwkowobrązowe[4].
- Trzon
Wysokość do 5–10 cm, grubość 1,2–2 cm, maczugowaty z bulwiastą podstawą, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia powyżej strefy pierścieniowej jasna, poniżej oliwkowożółta do oliwkowozielonej[4].
Mięsisty, kremowy z oliwkowym odcieniem, tylko w zewnętrznej warstwie trzonu żółtozielony. Ma smak i zapach rzodkwi[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 7,6–8,7 × 6,4–7,5 μm, prawie kuliste, na powierzchni z brodawkami, które czasami są połączone lub przecinają się. Podstawki maczugowate, 4-zarodnikowe z zielonkawo-żółtą ziarnistą zawartością. Skórka zbudowana z równoległych cylindrycznych strzępek, dość szerokich, z wrzecionowatymi końcami o zaokrąglonym wierzchołku. Strzępki o jednorodnej zawartości, z oliwkowo-żółtym pigmentem w postaci drobnych granulek[5].
- Gatunki podobne
Wśród gatunków występujących w Polsce podobny jest zasłonak zielony (Cortinarius venetus). Ma higrofaniczny kapelusz, o oliwkowozielonym kolorze, cylindryczny trzon nie jest bulwiasty i ma mniejszy rozmiar[5].
Występowanie i siedlisko
Występuje głównie w Europie. Jest tutaj rozprzestrzeniony od Hiszpanii po środkową część Półwyspu Skandynawskiego. Podano jego stanowiska ponadto w Maroku oraz zachodniej części Kanady (stany Waszyngton i Kolumbia Brytyjska)[6]. W Polsce raczej rzadki[3].
Rośnie na ziemi, w lasach liściastych, zwłaszcza pod bukami na wapiennej glebie. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[4].
Przypisy
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2018-01-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-01-05]. (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b Funghii italiani. Cortinarius cotoneus. [dostęp 2018-01-05].
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-01-05] .