Podział miejsc w Zgromadzeniu Narodowym.Spot wyemitowany we francuskiej telewizji dotyczący wyborów 21 października 1945 r.
Wybory parlamentarne we Francji w 1945 roku były pierwszymi po II wojnie światowej wyborami parlamentarnymi we Francji, które odbyły się 21 października wraz z referendum konstytucyjnym[1]. Trzy pierwsze partie (PCF, SFIO, MRP) utworzyły tzw. „Sojusz Trzech Partii”. Te trzy zwycięskie ugrupowania rozpoczęły prace nad opracowaniem nowej konstytucji w ramach debaty trójstronnej[2]. Wybory odbyły się w systemie proporcjonalnym. Po raz pierwszy udział w nich wzięły kobiety[3].
W wyborach zwyciężyła Francuska Partia Komunistyczna (PCF), która już w wyborach w 1936 r. dokonała wyborczego przełomu w historii francuskiego parlamentaryzmu. Na drugiej pozycji pod względem poparcia znalazł się centroprawicowy Ruch Republikańsko-Ludowy sprzyjający ideom Charles’a de Gaulle’a z 23,91% poparcia[4]. Trzecie ugrupowanie stanowił socjalistyczny Oddział Francuski Międzynarodówki Robotniczej. Trzecie ugrupowanie stanowił Partia Radykalna, która w okresie Trzeciej Republiki Francuskiej stanowiła pierwszą siłę polityczną, w pierwszych wyborach po II wojnie światowej zdobyła zaledwie 10,5% poparcia i 71 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym.
Partia Republikańska, Radykalna i Radykalno-Socjalistyczna
29
Niezależni Republikanie
14
Pozostali
7
Łącznie
586
Przypisy
↑histmag.org, Powstanie i zasady funkcjonowania IV Republiki Francuskiej [dostęp: 2016-11-16].
↑Politycy PCF i SFIO optowali za parlamentem unikameralnym - jednoizbowym; natomiast funkcje prezydenta miały zostać ograniczone zaledwie do reprezentacji państwa na arenie międzynarodowej. Z kolei „gaulliści” skupieni w Ruchu Republikańsko-Ludowym proponowali parlament bikameralny (dwuizbowy) oraz wzmocnienie władzy wykonawczej (uprawnień prezydenta) – dlatego koncepcje skrajnie lewicowej PCF i centroprawicowej MRP wzajemnie się wykluczały. Również socjalistyczny SFIO nie znalazł wspólnego języka z nieco bliższą mu PCF. Ostatecznie w kwietniu 1946 r. Konstytuanta uchwaliła projekt nowej konstytucji. 5 maja 1946 r. nowa konstytucja została poddana pod głosowanie w referendum. Źródło.
↑M. Sczaniecki, Powszechna Historia Państwa i Prawa, Warszawa 2001, s. 399.
↑E. Lamberts, Christian Democracy in the European Union 1945/1995, odczyt z Google Books, s. 174–175.
↑parties-and-elections.de, Wybory parlamentarne we Francji w latach 1945-2007 (odczyt z witryny Wayback Machine) [dostęp: 2016-11-16].
Maurice Thorez – lider Francuskiej Partii Komunistycznej.
Maurice Schumann – lider Ruchu Republikańsko-Ludowego.
Guy Mollet – lider Oddziału Francuskiego Międzynarodówki Robotniczej.
