Wstręt (film)
Catherine Deneuve jako Carol Ledoux | |
Gatunek | film psychologiczny |
---|---|
Rok produkcji | 1965 |
Data premiery | 10 czerwca 1965 |
Kraj produkcji | Wielka Brytania |
Język | |
Czas trwania | 104 min |
Reżyseria | |
Scenariusz | |
Główne role | Catherine Deneuve |
Muzyka | Chico Hamilton |
Zdjęcia | Gilbert Taylor |
Scenografia | Seamus Flannery |
Montaż | Alastair McIntyre |
Produkcja | Gene Gutowski |
Wytwórnia | Compton Films |
Dystrybucja | Compton Films |
Wstręt (ang. Repulsion) – brytyjski film psychologiczny z 1965 roku w reżyserii Romana Polańskiego, nakręcony według scenariusza napisanego wraz z Gérardem Brachem. Film jest studium psychologicznym obłędu młodej kobiety Carol Ledoux, której rolę zagrała Catherine Deneuve.
Opis fabuły
Carol Ledoux, młoda Belgijka pracująca jako manicurzystka w jednym z londyńskich gabinetów kosmetycznych, mieszka ze swoją siostrą Heleną, która ma romans z Michaelem – żonatym mężczyzną. Zmienna w usposobieniu, niezwykle wrażliwa, wydaje się sfrustrowana nieustannym przebywaniem w mieszkaniu kochanka siostry i protestuje kapryśnie przeciwko obecności jego przyborów toaletowych. Zakochany w Carol młodzieniec Colin nie może zrozumieć, że po wyjeździe Heleny i Michaela na wakacje do Włoch, Carol zaczyna tracić równowagę duchową i cierpieć na halucynacje. Zostaje zwolniona z pracy i barykaduje się w mieszkaniu. Colin, zaniepokojony brakiem możliwości połączenia się z Carol przychodzi do jej mieszkania. Nie mogąc otworzyć drzwi, wyważa je. Przerażona Carol zabija go, ciało wrzuca do wanny i ponownie próbuje zabarykadować rozbite drzwi. Po obelżywym telefonie żony Michaela przecina kabel aparatu, zrywając ostatecznie więź ze światem zewnętrznym. Następnie pojawia się gospodarz w celu pobrania komornego. Początkowo zaskoczony zastanym bałaganem, mylnie tłumacząc sobie stan Carol, gospodarz zaleca się do niej i ginie pod ciosami brzytwy. Po powrocie z wakacji Helena i Michael znajdują Carol na podłodze pod łóżkiem w stanie absolutnej apatii[2].
Obsada aktorska
- Catherine Deneuve – Carol Ledoux
- Ian Hendry – Michael
- John Fraser – Colin
- Yvonne Furneaux – Helen Ledoux
- Renee Houston – panna Balch
- Patrick Wymark – Landlord
- Valerie Taylor – pani Denise
- James Villiers – John
- Helen Fraser – Bridget
- Hugh Futcher – Reggie
- Monica Merlin – pani Rendlesham
- Imogen Graham – kosmetyczka
- Mike Pratt – robotnik
- Roman Polański – grający na łyżce
Produkcja
Scenariusz, napisany przez Polańskiego i Bracha w ciągu 17 dni w języku francuskim, nosił pierwotny tytuł Lovelihead[3].
Polska premiera filmu odbyła się w maju 1967 roku i był dystrybuowany z animowanym Kotem produkcji Studia Miniatur Filmowych z 1966 roku[1].
Odbiór
Peter Bradshaw z pisma „The Guardian” ocenił Wstręt jako „jeden z najgenialniejszych filmów Romana Polańskiego: głęboko niepokojący, przerażająco przekonujący thriller psychologiczny, który jest jednocześnie rzadkością: dreszczowcem, w którym kobieta może zabijać”[4]. Jonathan Rosenbaum z pisma „Chicago Reader” pisał, że „pierwszy film Romana Polańskiego w języku angielskim (1965) jest do dziś jego najstraszniejszym i najbardziej niepokojącym dziełem”, w którym „mistrzowskie wykorzystanie dźwięku na wiele sposobów uruchamia wyobraźnię widzów”[5].
Konrad Eberhardt upatrywał we Wstręcie inspiracji Polańskiego filozofią egzystencjalną:
Wstręt bohaterki ma sens o wiele szerszy, to jak gdyby nagły skurcz odrazy, porażenie obrzydliwością codziennej egzystencji. Tak jakby zaćmienie umysłu mogło być wynikiem olśnienia: jestem właśnie tym, czym jestem, żyję w właśnie tak, a nie inaczej, otacza mnie taki, a nie inny świat. Jest on samą banalnością, trywialnością [...], zmusza Carol do odwrotu, zamknięcia się w azylu, [...] ale ściany, pomiędzy którymi szukała schronienia, pękają i grożą zawaleniem[6].
Nagrody
Rok | Instytucja | Nagroda | Odbiorca[2] |
---|---|---|---|
1965 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie | Nagroda Jury | Roman Polański |
Nagroda FIPRESCI | Roman Polański |
Przypisy
- ↑ a b Idziemy do kina. „Film”. 19, s. 15, 1967-05-07. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
- ↑ a b Wstręt w bazie filmpolski.pl
- ↑ Gene Gutowski: Od Holocaustu do Hollywood. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 237, 240. ISBN 83-08-03549-3.
- ↑ PeterP. Bradshaw PeterP., Repulsion – review [online], The Guardian, 3 stycznia 2013 [dostęp 2021-06-30] (ang.).
- ↑ JonathanJ. Rosenbaum JonathanJ., Repulsion [online], Chicago Reader [dostęp 2021-06-30] (ang.).
- ↑ EwaE. Nawój EwaE., "Wstręt", reż. Roman Polański [online], Culture.pl, 2011 [dostęp 2021-06-30] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Wstręt w bazie IMDb (ang.)
- Wstręt w bazie Filmweb
- Wstręt w bazie filmpolski.pl
- p
- d
- e
1960–1969 |
|
---|---|
1970–1979 | |
1980–1989 | |
1990–1999 |
|
2000–2009 | |
2010–2029 |
|
Krótkometrażowe |
|
- p
- d
- e
1960-1979 |
|
---|---|
1980-1999 |
|
2000-2019 |
|
2020- |
|
- Britannica: topic/Repulsion
- DSDE: chok
- FilmPolski.pl: 128882