Wróblik Szlachecki

Wróblik Szlachecki
wieś
Ilustracja
Kościół (dawna cerkiew)
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

krośnieński

Gmina

Rymanów

Liczba ludności (2021)

963[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-483[3]

Tablice rejestracyjne

RKR

SIMC

0359072[4]

Położenie na mapie gminy Rymanów
Mapa konturowa gminy Rymanów, u góry znajduje się punkt z opisem „Wróblik Szlachecki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wróblik Szlachecki”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Wróblik Szlachecki”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wróblik Szlachecki”
Ziemia49°36′59″N 21°52′16″E/49,616389 21,871111[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Wróblik Szlachecki – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Rymanów[4][5]. Leży przy DW887.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Szkoła we Wróbliku Szlacheckim
Dwór we Wróbliku Szl. na mapie z 1851

Historia

Wieś wzmiankowana w 1494 r. pod nazwą Targowska, a w 1518 r. Targowce. Zamieszkiwana przez Łemków (razem z czterema innymi wioskami znajdującymi się na Pogórzu Strzyżowskim, nazywane były one Górniakami lub Horniakami).

W latach 80. XIX wieku po wybudowaniu linii kolejowej we wsi zlokalizowana została stacja kolejowa o nazwie Rymanów. Była ona stacją załadunkową ropy naftowej z pobliskich kopalń.

Na przełomie XVIII i XIX wieku Wróblik Szlachecki należał do Ignacego Grodzickiego herbu Łada. W 1817 roku właścicielką posiadłości tabularnej została jedna z jego córek, Joanna, zamężna z Tomaszem Wiktorem[6]. Od 1875 roku właścicielem tabularnym dóbr we wsi był Kazimierz Wiktor[7]. W 1905 Jan Wiktor posiadał we wsi obszar 173,5 ha[8]. W 1911 właścicielami tabularnymi byli Józef Bolanowski oraz Jan i Marianna Wołczański, posiadający 41 ha[9].

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie sanockim województwa lwowskiego. Powstałe zbiorniki na ropę naftową były w lutym 1944 r. obiektem akcji dywersyjnej iwonickiej AK. np. 28 lutego 1944 r. – został wysadzony zbiornik z 270 tonami ropy naftowej na stacji PKP Rymanów-Wróblik Szlachecki. Po II wojnie światowej Łemków wysiedlono do ZSRR[10].

W latach 1945-1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 7 Polaków. Spalili też 120 gospodarstw połemkowskie[11].

Niedaleko wsi znajduje się elektrownia wiatrowa uruchomiona w 2000 r.[12] Jest ona dwuwiatrakowa i ma moc 320 kW[13].

Zabytki

  • Kościół drewniany pw. Serca Jezusowego z 1869, dawniej cerkiew greckokatolicka, od 1946 r. kościół filialny rzymskokatolickiej parafii pw. Wniebowzięcia NMP we Wróbliku Królewskim, dekanat Rymanów[14]). Polichromia z 1871 r. wykonana przez Pawła Bogdańskiego z Jaślisk. Kropielnica kamienna w kształcie kielicha z poł. XIX w. Dzwon z 1711 r.
  • W sąsiedztwie znajduje się cmentarz, na którym zachowały się m.in. zabytkowe nagrobki rusińskie.

Turystyka

Szlaki rowerowe:

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 151732
  2. Raport o stanie gminy Rymanów za 2021 [online], Biuletyn Informacji Publicznej Rymanów, 2 czerwca 2022, s. 18-19 [dostęp 2022-07-23]  (pol.).
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1555 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 246.
  7. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 238.
  8. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
  9. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 22.
  10. Rymanów – Gminny Portal Internetowy (dostęp: 14 czerwca 2008)
  11. SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 965, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
  12. Elektrownie wiatrowe uruchomione w latach 1991-2004 www.geo.uj.edu.pl (dostęp: 14 czerwca 2008)
  13. Elektrownie wiatrowe w Polsce www.cire.pl (dostęp: 14 czerwca 2008)
  14. Parafia na stronie diecezji

Linki zewnętrzne

  • Wróblik (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 20 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Rymanów
Miasto
Części miasta
  • Bartoszów
  • Gąsiorówki
  • Kalwaria
  • Kąty
  • Młynek
  • Nowa Wieś
  • Posada Dolna
  • Pustki
Wsie
Osady
Części wsi
  • Belgrad
  • Berdelówka
  • Brzeg
  • Deszno
  • Dół
  • Dziubówka
  • Gniewoszówka
  • Góra
  • Koło Kościoła
  • Młyn (Posada Górna)
  • Młyn (Rymanów-Zdrój)
  • Mury
  • Obszar
  • Osiek
  • Pod Hubinem
  • Pustki
  • Środek
  • Wołtuszowa
  • Zakącie
Przysiółek wsi
  • Sicina
Dawna miejscowość

Herb gminy Rymanów