WikiMini

Wiklewo

Wiklewo
wieś
Ilustracja
zabudowania Wiklewa od strony Wiklewka
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

kętrzyński

Gmina

Korsze

Sołectwo

Parys

Liczba ludności (2011)

39[2]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-430[3]

Tablice rejestracyjne

NKE

SIMC

0479190

Położenie na mapie gminy Korsze
Mapa konturowa gminy Korsze, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Wiklewo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wiklewo”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wiklewo”
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego
Mapa konturowa powiatu kętrzyńskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wiklewo”
Ziemia54°12′14″N 21°10′54″E/54,203889 21,181667[1]

Wiklewo (niem. Groß Winkeldorf[4], pierw. Winkilkaimis) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. Znajduje się około 7 km na północ od Korsz.

Integralne części wsi Wiklewo[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0479209 Wiklewko przysiółek

W latach 1946–1954 wieś jako siedziba gromady była częścią dawnej Gminy Sątoczno (Laukinikowo). W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Teren dzisiejszego Wiklewa był zamieszkany już w czasach prehistorycznych, o czym świadczy odkrycie kamiennej siekierki w 1936 roku. Pierwotnie istniała tu pruska osada o nazwie Wynkelcaymis lub Winkilkaimis, która mogła powstać po 1370 roku. Jej nazwa pochodziła prawdopodobnie od imienia pruskiego założyciela – Wynkel lub Winkil. W dokumentach z 1444 roku miejscowość figuruje jako Wynkilkayme, a w 1533 roku jako Winckeldorff (od 1790 roku – Winkeldorf).

Po wojnach polsko-krzyżackich (1454–1466 i 1519–1521) wieś została zasiedlona ponownie, tym razem przez osadników niemieckich, na co wskazuje końcówka nazwy – -dorf.

W XVI wieku Wiklewo znalazło się w rękach rodziny Oelsen. W 1785 roku była to szlachecka wieś, która liczyła 19 domów i należała do właściciela majątku w Karszewie i Glitajnach. W 1820 roku Wiklewo liczyło 13 domów i 142 mieszkańców. W 1848 roku większa część wsi (13 domów i 114 mieszkańców) nadal należała do Karszewa, a mniejsza (6 domów i 54 mieszkańców) do Glitajn. W 1898 roku powierzchnia Wiklewa wynosiła 317 ha; wieś liczyła 15 domów i 157 mieszkańców.

W 1928 roku liczba mieszkańców wynosiła 160. W 1929 roku część wsi o powierzchni 111 ha należała do Wschodniopruskiego Towarzystwa Ziemskiego z siedzibą w Królewcu. W 1932 roku istniały tu cztery gospodarstwa chłopskie o powierzchni od 22 do 65 ha.

Po 1945 roku w Wiklewie osiedlili się polscy przesiedleńcy, którzy prowadzą tu indywidualne gospodarstwa rolne. W 2005 roku w Wiklewie znajdowało się 8 domów (8 mieszkań), a liczba mieszkańców wynosiła 31.

1 stycznia 1973 do sołectwa Wiklewo należały miejscowości: Glitajny, Góra, Kałmy, Wiklewko i Wiklewo. Obecnie wieś jest częścią sołectwa Parys[7].

Ochrona przyrody

[edytuj | edytuj kod]

Teren wsi i okolic jest częścią obszaru Natura 2000, a mianowicie obszaru specjalnej ochrony ptaków Ostoja Warmińska. Jest to także teren wchodzący w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber[8].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

We wschodniej części wsi znajduje się dawny ewangelicki cmentarz wiejski, założony na planie prostokąta, ogrodzony drewnianym płotem. Granice cmentarza wyznaczają drzewa. Zachowały się na nim tylko dwie niemieckie mogiły:

  • Grób Gottfrieda Bergana (ur. 10 września 1856, zm. 29 września 1894), przy którym stoi żeliwny krzyż z inskrypcją.
  • Grób Elisy Wichmann z domu Klein (ur. 6 czerwca 1831, zm. 13 września 1890), oznaczony kamiennym nagrobkiem.

Cmentarz został uporządkowany i ponownie otwarty kilka lat temu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 147445
  2. Wieś Wiklewo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-11-18], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1454 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. RÖSSEL (RESZEL). Skala 1:100 000. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1928.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  7. Obwieszczenie NR 1/2017 Rady Miejskiej w Korszach z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Statutu Gminy Korsze. 4 stycznia 2018. [dostęp 2022-04-30]. (pol.).
  8. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska: geoserwis mapy. [dostęp 2022-05-07]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • „Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic”, Pojezierze, Olsztyn, 1978 (str. 300 – sołectwo)
  • Korsze – dzieje miasta i gminy, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 2005, s. 177.