WikiMini

Wiczlino

Wiczlino
Wiczlino

Wiczlino (kaszb. Wiczlëno, niem. Vitzlin[1]) – osiedle położone na terenie Gdyni, stanowiące część dzielnicy Chwarzno-Wiczlino.

W granice miasta zostało włączone najpóźniej z wszystkich zabudowanych części Gdyni[potrzebny przypis] 1 stycznia 1973[2] - wcześniej stanowiło samodzielną wieś sołecką. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Wiczlino, po jej zniesieniu w gromadzie Chwaszczyno.

Dominuje tu rozproszona zabudowa jednorodzinna, otoczona łąkami, polami uprawnymi i terenami leśnymi. Od kilkunastu lat na terenie Wiczlina powstają również nowe osiedla domów mieszkalnych.

Obecnie nazwa Wiczlino odnosi się nie tylko do dawnego centrum wsi o zwartej zabudowie (położonego w miejscu, gdzie rozpoczynają się ul. Sucha i Śliska, krzyżując z ul. Wiczlińską), ale do obszaru całego dawnego sołectwa.

Historia miejscowości

[edytuj | edytuj kod]

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gdańskim województwa pomorskiego.[3]

W 1780 r. właścicielem Wiczlina był Krokowski, wieś miała 138 mieszkańców, 124 katolików i 14 niekatolików.[4]

Na koniec 1892 r. miejscowość liczyła 502 osoby, 464 Kaszubów katolików i 38 Niemców ewangelików.[5]

W roku 1913 miała 600 mieszkańców, znane są też nazwiska 2 miejscowych kowali: P. Piepke i Gustav Sawatzki.[6]

Części dzielnicy

[edytuj | edytuj kod]

Do Wiczlina należą także:

  • Wiczlino Wybudowanie - największa część Wiczlina, zdominowana przez rozproszoną zabudowę, w której skład wchodzą mniejsze osiedla:

Na terenie osiedla znajdują się dwie szkoły: Szkoła Podstawowa nr 37[7] oraz XVII Liceum Ogólnokształcące w Gdyni[8].

Znajdująca się na terenie osiedla ul. Wiczlińska jest trzecią co do długości ulicą Gdyni (7048 m)[9].

Geologia

[edytuj | edytuj kod]

Obszar znajduje się w mezoregionie fizyczno-geograficznym Pojezierze Kaszubskie, należącym do makroregionu Pojezierze Wschodniopomorskie, wchodzącego w podprowincję Pojezierza Południowobałtyckie i prowincję Niż Środkowoeuropejski.

Najstarsze nawiercone osady na Wiczlinie pochodzą z górnej kredy (kampan), są to głównie margle i opoki. W tej warstwie sporadycznie występują gezy i piaski glaukonitowe. Nad nimi występują osady trzeciorzędowe (oligocen i miocen). Wyżej znajdują się osady czwartorzędowe z lodowaceń: Sanu, Wisły i Odry[10].

Hydrologia

[edytuj | edytuj kod]

Przez Wiczlino przepływa rzeka Kacza - najdłuższa rzeka Gdyni. Zaczyna swój bieg w okolicach osady Czarna Góra. Jednym z dopływów Kaczej jest Potok Wiczliński, który ma swoje źródła w zachodniej części Wiczlina, jednak przez większą cześć roku stoi suchy, prowadzi wody głównie w czasie wiosennych roztopów i po intensywnych opadach[11][12].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Archiwum Map Zachodniej Polski [online], mapy.amzp.pl [dostęp 2024-09-18].
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
  3. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 90.
  4. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XIV - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl, s. 75 [dostęp 2025-04-27].
  5. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XIV - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl, s. 67 [dostęp 2025-04-27].
  6. Adressbuch aller Länder der Erde, der Kaufleute, Fabrikanten, Gewerbetreibenden, Gutsbesitzer etc, Leuchs, 1913, s. 110 [dostęp 2025-04-27] (niem.).
  7. Szkoła Podstawowa nr 37 w Gdyni [online] [dostęp 2020-12-03] (pol.).
  8. XVII LO w Gdyni [online], XVII LO w Gdyni [dostęp 2020-12-03] (pol.).
  9. Najdłuższe ulice w Trójmieście. Rekordzistka ma 11,6 km. 2018-12-25. [dostęp 2018-12-26].
  10. Objaśnienia do mapy geośrodowiskowej Polski 1:50000 arkusz Żukowo (26), Państwowy Instytut Geologiczny, 2009, s. 7-10 [dostęp 2024-10-27] (pol.).
  11. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gdyni, Urząd Miasta Gdyni, 26 sierpnia 2015, s. 39-40 [dostęp 2024-10-27] (pol.).
  12. Objaśnienia do mapy geośrodowiskowej Polski 1:50000 arkusz Żukowo (26), Państwowy Instytut Geologiczny, 2009, s. 22 [dostęp 2024-10-27] (pol.).