Trydymit
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Drobne kryształki trymidytu na skale | |||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny | dwutlenek krzemu (SiO2) | ||
---|---|---|---|
Twardość w skali Mohsa | 6,5–7 | ||
Przełam | muszlowy | ||
Łupliwość | brak | ||
Układ krystalograficzny | rombowy lub jednoskośny | ||
Gęstość minerału | 2,27 g/cm³ | ||
Właściwości optyczne | |||
Barwa | bezbarwny i przezroczysty lub biały aż do barwy szarobiałej | ||
Rysa | biała | ||
Połysk | szklisty lub perłowy | ||
|
Trydymit – minerał z gromady krzemianów. Nazwa pochodzi od gr. tridymos = potrójny; zawdzięcza swoją nazwę szczególnie częstemu występowaniu w formie trojaków, ale spotyka się również bliźniaki i zbliźniaczenia wielokrotne.
Charakterystyka
Właściwości
Małe kryształy występują w postaci cienkotabliczkowych i sześciobocznych kryształów, tworzą wachlarzowate lub koliste skupienia. Kryształy mikroskopijnej wielkości występują w postaci dachówkowatych skupień. Np. kryształy z rejonu Eifel (Niemcy) są czasem podobne do płatków śniegu. Stanowi jedną z poliformicznych odmian dwutlenku krzemu. Jest kruchy, przezroczysty. Tworzy się w wysokich temperaturach (między 867–1470 °C). W temperaturze poniżej 867 °C zmienia swoją strukturę i zazwyczaj przechodzi w kwarc. Można otrzymać go sztucznie, w wymurówce pieca martenowskiego.
Występowanie
W zagłębieniach młodych skał wulkanicznych (powstałych najwcześniej w trzeciorzędzie), także w druzach w tych skałach, razem z sanidynem, kwarcem, krystobalitem. Został także znaleziony w meteorytach kamiennych.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Niemcy – w Siebengebirge, w Górach Eifel, Włochy – okolice Padwy. Monte Calvario (Etna), Francja – koło Puy-de-Dome, Mont Dore, Meksyk – w San Cristobal (znaleziony jako produkt dewitryfikacji szkliw naturalnych), USA.
- W Polsce: został stwierdzony w bazaltach w okolicach Góry Świętej Anny oraz w okolicach Strzegomia i w Pieninach.
Zastosowanie
- interesuje naukowców – służy do określenia warunków tworzenia się skał,
- jest poszukiwany przez kolekcjonerów,
- używany do produkcji materiałów ognioodpornych (specjalnej porcelany),
- bywa wytwarzany syntetycznie.
Zobacz też
Bibliografia
- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.
- W. Schumann: Minerały świata. Alma-Press, 2003.
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały. Multico, 1997.
- C. Hall: Klejnoty, Kamienie szlachetne i ozdobne. Wiedza i Życie, 1996.
Linki zewnętrzne
- Trydymit na stronie Webmineral (ang.)
- Britannica: science/tridymite
- БРЭ: 4203542
- NE.se: tridymit
- SNL: tridymitt
- Catalana: 0148165