Thismia
 Thismia rodwayi. | |||||
| Systematyka[1][2] | |||||
| Domena | eukarionty | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||||
| Podkrólestwo | |||||
| Nadgromada | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||||
| Klasa | Magnoliopsida | ||||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||||
| Rząd | pochrzynowce | ||||
| Rodzina | Thismiaceae | ||||
| Rodzaj | Thismia | ||||
| Nazwa systematyczna | |||||
| Thismia Griff. Proc. Linn. Soc. London 1: 221 (1845) | |||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
| Thismia brunonis Griff[3]. | |||||
| |||||
| |||||
Thismia Griff. – rodzaj jednorocznych, myko-heterotroficznych, ziemnopączkowych roślin bezzieleniowych z rodziny Thismiaceae, obejmujący 44 gatunki występujące w południowo-wschodnich Chinach, Japonii, Tajwanie, na Sri Lance, w Azji Południowo-Wschodniej, Papui-Nowej Gwinei, Australii, Nowej Zelandii oraz północnej i środkowej Ameryce Południowej[4].
Nazwa naukowa rodzaju jest anagramem nazwiska Thomasa Smitha, angielskiego mikrobiologa żyjącego w XIX wieku[5].
Morfologia
- Korzenie
- W zależności od gatunku rośliny tworzą korzenie bądź drobne, tworzące bulwy, bądź robaczkowate, płożące, rozgałęzione i cylindryczne, bądź kępkowe, krótkie i koralowate.
- Liście
- Zredukowane, łuskowate.
- Kwiaty
- Kwiaty obupłciowe, 6-pręcikowe, pojedyncze lub rzadziej 2–6 zebranych w dwurzędkę, różnokolorowe. Okwiat pojedynczy. Listki okwiatu położone w 2 okółkach, różnej długości niekiedy na różnym poziomie. Rzadko listki wewnętrznego okółka zrośnięte. Pręciki zakrzywione, o wierzchołkach wpuszczonych w gardziel kwiatu. Zalążnia jednokomorowa z 3 łożyskami.
Systematyka
- Pozycja rodzaju według APW (aktualizowany system APG IV z 2016)
- Rodzaj należy do rodziny Thismiaceae, w rzędzie pochrzynowców (Dioscoreales) w obrębie kladu jednoliściennych (monocots)[2].
- Gatunki[4]
|
|
Zagrożenie i ochrona
Gatunek Thismia melanomitra jest ujęty w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych ze statusem VU (narażony). Znany jest z pojedynczej lokalizacji w pobliżu jeziora Taracoa w okolicach Río Napo i Parque Nacional Yasuní w ekwadorskiej prowincji Orellana. Został uznany za zagrożony wyginięciem z uwagi na niszczenie siedlisk[7].
Drobne rośliny z tego rodzaju są łatwe do przeoczenia, niektóre gatunki rejestrowane są sporadycznie. Thismia americana uznawana jest za gatunek wymarły – nie była obserwowana od 1916 roku. W 2017 na Borneo odnaleziono ponownie Thismia neptunis ostatni raz obserwowaną 151 lat wcześniej[8].
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia Thismia aseroe w serwisie Wild Borneo. wildborneo.com.my. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).
- ↑ a b c Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).
- ↑ Flora of North America. Vol. 26: Burmanniaceae. [dostęp 2011-02-12].
- ↑ H. Huber: Dioscoreaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 234. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
- ↑ C.C. Espinoza C.C., N.N. Pitman N.N., Thismia melanomitra, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2011-02-12] (ang.).
- ↑ Susan Milius: How passion, luck and sweat saved some of North America’s rarest plants. [w:] sciencenews.org [on-line]. [dostęp 2020-11-08].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
