Sumik pancerny
Callichthys callichthys | |||
Linnaeus, 1758 | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | promieniopłetwe | ||
Infragromada | doskonałokostne | ||
Rząd | sumokształtne | ||
Rodzina | kiryskowate | ||
Rodzaj | Callichthys | ||
Gatunek | sumik pancerny | ||
| |||
|
Sumik pancerny[1] (Callichthys callichthys) – gatunek słodkowodnej, subtropikalnej ryby sumokształtnej z rodziny kiryskowatych (Callichthyidae). Poławiany na niewielką skalę w celach konsumpcyjnych oraz dla potrzeb akwarystyki.
Zasięg występowania
Pospolity w rejonach Ameryki Południowej położonych na północ od Buenos Aires. Można odnaleźć go we wszystkich większych rzekach tego kontynentu, włączając w to Amazonkę oraz cały system rzeczny Paragwaju. Wysunięte najbardziej na północ wystąpienia gatunku miały miejsce w Trynidadzie[2].
Opis
Rodzinę kiryskowatych, do której zaliczany jest sumik pancerny wyróżnia występowanie dwóch rzędów nakładających się na siebie kostnych płytek, widocznych na obu stronach ciała. Pęcherz pławny znajduje się w kostnej puszce. Otwór gębowy jest mały, dolnie położony, z widoczną 1 lub 2 parami dobrze rozwiniętych wąsików. Wszyscy przedstawiciele tej rodziny mają zdolność oddychania powietrzem atmosferycznym, wykorzystując do tego celu jelito, które okresowo może pełnić rolę organu oddechowego. Płetwy piersiowe i grzbietowa posiadają mocny promień tworzący kolec. Na kolcu oparta jest również płetwa tłuszczowa[3].
Callichthys callichthys jest gatunkiem typowym dla rodzaju Callichthys. Jest rybą denną, występującą w wodach słodkich o temperaturach mieszczących się w przedziale 18–28 stopni Celsjusza[4]. Osobniki nie przekraczają zwykle 20 cm długości[5] i 80 gramów masy ciała. Samice są zwykle większe od samców, o ciele oliwkowozielonym. Samce o ubarwieniu jaśniejszym od samic, z nieznacznie zabarwioną na niebiesko lub fioletowo boczną stroną ciała. Płetwy piersiowe samców są bardziej rozwinięte niż samic, są czerwonobrązowe z pomarańczową lub czerwono-pomarańczową obwódką. Ryby te można znaleźć w środowiskach ekstremalnych, o praktycznie zerowej zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie, jak i w wolno płynących strumieniach i rzekach. Jeżeli biotop staje się zbyt suchy mogą przemieszczać się po lądzie w poszukiwaniu innego zbiornika wodnego[6].
Ekologia
Sumik pancerny żyje w wodach słodkich klimatu subtropikalnego. Można znaleźć go w wodach o temperaturze pomiędzy 18 a 28 °C, twardości 0–30 dGH i pH w granicach 5,8–8,3. Zasięg gatunku obejmuje środowiska od skrajnie beztlenowych (stojące wody o bardzo gęstej roślinności)[4] po lekko mętne lecz wolno płynące strumienie i rzeki[7].
Główne źródło pożywienia stanowią mniejsze ryby, owady oraz martwa materia organiczna. Ryba ta żeruje nocą[8]. Osobniki młodociane żywią się przedstawicielami typu Rotifera, małymi skorupiakami oraz larwami owadów, które znajdują kopiąc w podłożu[6]. Gatunek ten cechują niecodzienne zwyczaje godowe. Na czas okresu rozrodczego brzuszna strona ciała samca przybiera pomarańczowy kolor, a promienie jego płetw piersiowych stają się dłuższe i grubsze. Samiec buduje gniazdo składające się z tworzonych przez niego bąbelków, które wydmuchuje przez otwór gębowy. Tak utworzone gniazdo przytwierdzone jest do pływającej rośliny lub liścia. Po złożeniu w nim przez samicę jaj (do 120) samiec zaciekle go broni, aż do czasu wyklucia się młodych, co następuje zwykle po 4 do 6 dni[6].
Znaczenie gospodarcze
C. callichthys ma niewielkie znaczenie gospodarcze, w małych ilościach poławiany jest w celach konsumpcyjnych, bywa natomiast hodowany w akwariach, zwykle w grupach powyżej 5 osobników. Jest to gatunek chętnie pozyskiwany ze względu na niskie wymagania żywieniowe i środowiskowe[9].
Przypisy
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ LehmannL. A.P. LehmannL., Reis, R.E., Callichthys serralabium: A New Species of Neotropical Catfish from the Upper Orinoco and Negro Rivers (Siluriformes: Callichthyidae), 2004 .
- ↑ R.E.R.E. Reis R.E.R.E., Checklist of the Freshwater Fishes of South and Central America., 2003 .
- ↑ a b Riehl, R. iR. Baensch R. iR., H.A., Aquarien Atlas. Band. 1, 1991 .
- ↑ Britski, H.A., K.Z. de S. de Silimon i B.S.K.Z.S.S.B.S. Lopes K.Z. de S. de Silimon i B.S.K.Z.S.S.B.S., Peixes do Pantanal: manual de identificaçäo, wydanie 2, poprawione, 2007 .
- ↑ a b c LeL. Bail LeL., P.-Y., Keith P. i PlanquetteK.P.P. P. Keith P. i PlanquetteK.P.P., Atlas des poissons d'eau douce de Guyane. Tom 2, zeszyt II: Siluriformes, 2000 .
- ↑ J.S.J.S. Kenny J.S.J.S., Views from the bridge: a memoir on the freshwater fishes of Trinidad, 1995 .
- ↑ Mills, D., VeversV. G. VeversV., The Tetra encyclopedia of freshwater tropical aquarium fishes, 1989 .
- ↑ Callichthys callichthys. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 9 października 2018]