Stefania Podhorska-Okołów

Stefania Podhorska-Okołów

Data i miejsce urodzenia	7 sierpnia 1884 Warszawa
Data i miejsce śmierci	21 lipca 1962 Warszawa
Zawód, zajęcie	dziennikarka, tłumaczka, pisarka
Narodowość	polska
Multimedia w Wikimedia Commons

Stefania Podhorska-Okołów (ur. 7 sierpnia 1884 w Warszawie, zm. 21 lipca 1962 tamże) – publicystka, tłumaczka i pisarka^[1].

Życiorys

W 1900 ukończyła studia polonistyczne organizowane w postaci kursów Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie, a następnie do 1912 pracowała jako nauczycielka. W tym czasie (1902) zadebiutowała na łamach tygodnika „Bluszcz” publikując poezję. W latach 1915–1918 przebywała w Rosji, skąd powróciła i osiadła w Siedlcach, a od 1921 ponownie w Warszawie.

W latach 1921–1922 i 1927–1939 była redaktorką naczelną tygodnika „Bluszcz”, gdzie prowadziła stały dział recenzji teatralnych. W latach 1927-1928 redagowała jednocześnie „miesięcznik ilustrowany dla wszystkich” pt. „Na Fali” wydawany również przez Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”.

Ponadto inicjowała wiele akcji edukacyjnych skierowanych do środowisk kobiecych, które jak na ówczesne czasy były wyjątkowo nowatorskie (promowanie edukacji kobiet, unowocześniania gospodarstw domowych, sztuki kulinarnej i inne)^[2].

Lata okupacji niemieckiej spędziła w Warszawie, a od 1944 przebywała w Częstochowie, skąd powróciła do stolicy w 1948. Redagowała czasopismo „Moda i życie praktyczne”, a w latach 1950–1953 była redaktorką działu kulturalnego „Kuriera Codziennego”.

Pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 31 wprost-4-25/26)^[3].

Wybrana twórczość

Książki

• Tarcza (poezje; G. Gebethner i Spółka, Kraków 1919);
• Kobiety piszą ... Sylwetki i szkice (Księgarnia Ferdynand Hoesick, Warszawa 1938);
• Św. Wojciech a Polska. W 950 rocznicę męczeństwa (okładka i ilustracje Józef Hollak; 1947);
• Warszawa mego dzieciństwa. Obrazki (winiety Andrzej Radziejowski; Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa 1955; wydanie drugie: Spółdzielnia Wydawnicza "Czytelnik", Warszawa 1958);
• Podróże Mickiewicza (opowieść biograficzna; Państwowe Wydawnictwo "Iskry", Warszawa 1957);
• Bohater wielkiej przygody (o Wacławie Sewerynie Rzewuskim; ilustracje Antoni Uniechowski; Państwowe Wydawnictwo "Iskry", Warszawa 1960)
• Dzienniki z Powstania Warszawskiego (współautorka; pozostali autorzy: Leopold Buczkowski, Maria Dąbrowska, Karol Irzykowski, Maria Rodziewiczówna, Eugeniusz Szermentowski, Larysa Zajączkowska-Mitznerowa; wybór i opracowanie Zuzanna Pasiewicz; Wydawnictwo LTW, Łomianki 2020, ISBN 978-83-756565-2-7).

Przekłady

• Alain Gerbault, Sam przez Atlantyk (red. Stanisław Lam; wyd. Feliks Gadomski; Księgarnia Bibljoteki Dzieł Wyborowych, Warszawa 1925; Seria: "Bibljoteka Dzieł Wyborowych", seria 2, r. 2 [1925], t. 13);
• Henri Duvernois [pseud., właśc. Simon Schwabacher, Eunuch (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa 1927);
• Henryk Duvernois [pseud., właśc. Simon Schwabacher], Bestja (współautor tłumaczenia: Widz [pseud.]; Towarzystwo Wydawnicze "Rój", Warszawa 1928);
• Colette Yver, Rąbek zasłony. Nowele. T. 1 (Towarzystwo Wydawnicze "Bluszcz", Warszawa 1928);
• Henri Duvernois [pseud., właśc. Simon Schwabacher], Gizela (Towarzystwo Wydawnicze "Rój", Warszawa 1929);
• Paul Morand, Lewis i Irena (Towarzystwo Wydawnicze "Rój", Warszawa 1929);
• Maria Prileżajewa, Młodość Maszy (Wydawnictwo „Nasza Księgarnia”, Warszawa 1950);
• Alain Gerbault, W pogoni za słońcem (tłumaczenie wspólnie z Ludwikiem Szwykowskim; Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa "Książka i Wiedza", Warszawa 1957; wydanie rozszerzone o ostatnią część książki pt. Ostatni dziennik, z dodatkowym tłumaczeniem Juliana Czerwińskiego: Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1972);
• Czechow we wspomnieniach swoich współczesnych (antologia; wspólnie ze Stefanią Bądkowską; Spółdzielnia Wydawnicza "Czytelnik", Warszawa 1960).

Inne

• Zofia Rogoszówna, Pisklęta (autorka przedmowy; portret autorki Franciszek Krudowski; S. Kamiński, Kraków 1946).

Bibliografia

• Andrzej Paczkowski, Prasa polska w latach 1918-1939 W: Historia prasy polskiej, pod red. Jerzego Łojka, tom 3, Warszawa 1980, s. 251, 282;
• Jolanta Chwastyk-Kowalczyk, Bluszcz” w okresie dwudziestolecia międzywojennego, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2002, T. 5, z. 1(9), s. 117-148;
• Jolanta Chwastyk-Kowalczyk, „Bluszcz” w latach 1918-1939. Tematyka społeczna oraz problemy kultury i literatury, Kielce 2003.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jolanta Chwastyk-Kowalczyk, „Bluszcz” w latach 1918-1939;
• Dorota Witczak, Stefania Podhorska-Okołów - ostatnia redaktorka „Bluszczu"; "Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis", Folia 9, "Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia II", 2003;
• Elżbieta Mazur, Warszawa przełomu XIX i XX wieku we wspomnieniach pań z kręgu zamożnej inteligencji — Jadwigi Waydel-Dmochowskiej i Stefanii Podhorskiej-Okołów, "Kwartalnik Historii Kultury Materialnej", nr 65 (3), 2017, s. 397-405.