Selenographia (Jan Heweliusz)

Strona tytułowa

Selenographia: sive Lunae Descriptio (Selenografia: lub Opisanie Księżyca) – praca autorstwa Jana Heweliusza, wydana w 1647 roku.

Mapa księżyca autorstwa Jana Heweliusza z dzieła Selenographia

Selenographia zawierała trzy duże mapy Księżyca o średnicy 30 cm, atlas faz Księżyca (40 rycin) i opis jego powierzchni, stanowiące wynik prowadzonych przez Heweliusza systematycznych obserwacji w latach 1643–1645 z założonego przez siebie w 1641 roku, obserwatorium astronomicznego w Gdańsku. Zawiera też opis zjawiska libracji Księżyca. Publikacja ta była przez 150 lat jednym z podstawowych materiałów do studiów nad powierzchnią Księżyca, razem z mapą Grimaldiego w Almagestum novum Ricciolego i mapą Cassiniego z Obserwatorium Paryskiego, dopóki w połowie XVIII wieku Tobias Mayer nie wprowadził nowego, precyzyjniejszego sposobu rysowania map Księżyca z użyciem pomiarów mikrometrycznych. Jan Heweliusz rozpoczął nadawanie formacjom księżycowym nazw geograficznych spotykanych w geografii świata antycznego, ale większość jego propozycji ostatecznie nie została zaakceptowana przez selenografów. Ostatecznie z blisko 300 zaproponowanych przez Heweliusza nazw na współczesnych mapach Księżyca pozostało 10 (np. Alpy i Apeniny), w tym tylko 4 w miejscach przez niego wskazanych. Poza tym w Selenografii opisano obserwacje Słońca przeprowadzone przez Heweliusza w latach 1642–1644.

Zobacz też

  • Selenografia

Bibliografia

  • WillyW. Ley WillyW., W niebo wpatrzeni, EwaE. Kolińska (tłum.), BolesławB. Orłowski (tłum.), Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy, 1984, s. 239-240, ISBN 83-06-00983-5, OCLC 830239551 .
  • EugeniuszE. Rybka EugeniuszE., Astronomia ogólna, Warszawa: PWN, 1983, s. 120,121, ISBN 83-01-02706-1, OCLC 749761563 .
  • Księżyc w nauce i kulturze Zachodu, Jarosław Włodarczyk, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań] 2012, s. 221-240.