Roman Kaleta

Roman Kaleta
Data i miejsce urodzenia

9 lutego 1924
Biecz

Data i miejsce śmierci

16 lipca 1989
Wrocław

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia literatury polskiej
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

1955

Habilitacja

17 października 1963

Profesura

18 stycznia 1979

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski
Instytut Badań Literackich PAN we Wrocławiu

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Roman Kaleta (ur. 9 lutego 1924 w Bieczu, zm. 16 lipca 1989 we Wrocławiu) – historyk literatury polskiej.

Pochodził z rodziny mieszczańskiej, był synem Franciszka oraz Anny z Różów. Młodość spędził w rodzinnym mieście, gdzie podczas okupacji niemieckiej uczył się i pracował jako robotnik. Po zakończeniu wojny zdał egzamin dojrzałości. Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Bieczu.

Studia

Studiował na Uniwersytecie Wrocławskim. W czasie studiów działał społecznie i naukowo jako:

  • członek w zarządzie Bratniej Pomocy Studentów Uniwersytetu i Politechniki
  • członek koła naukowego polonistów
  • członek zarządu Federacji Polskich Organizacji Studenckich
  • kierownik wydziału kulturalno-oświatowego Federacji Polskich Organizacji Studenckich.

Twórczość czasu studenckiego

Od początku studiów na wydziale filologii polskiej brał czynny udział w rozwoju piśmiennictwa narodowego. Pierwszym opublikowanym tekstem Kalety był artykuł dotyczący gazety studenckiej, jednak rozgłos przyniosła mu recenzja powieści A. Chojeckiego pod tytułem Alkhadar. Studiując pod okiem J. Kotta i T. Mikulskiego tworzył artykuły, recenzje oraz edycje utworów literackich. Jego teksty drukowane były na łamach „Pamiętnika Literackiego” oraz „Zeszytów Wrocławskich”. W tym czasie pełnił funkcję młodszego asystenta w Katedrze Historii Literatury Polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim.

Praca

13 grudnia 1950 powołany został na stanowisko młodszego asystenta kontraktowego w Katedrze Historii Literatury Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Po skończeniu studiów magisterskich oraz uzyskaniu habilitacji został kierownikiem Pracowni Historii Literatury i Edytorstwa Wieku Oświecenia IBL PAN we Wrocławiu (lata 1975-1989). Ogłaszał swoje prace w czasopismach naukowych. Otrzymał nagrodę wrocławskiej prasy. Był członkiem Rzeszowskiego Towarzystwa Naukowego, Rady Naukowej IBL, Rady Naukowej Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich. Badał poezję stanisławowską, która stanowiła główny temat jego dzieł.

Osiągnięcia

  • Debiut autorski w czasopiśmie „Odra” w 1948 roku.
  • Magisterium w 1951 roku.
  • W 1955 roku uzyskał stopień doktora na podstawie rozprawy „Monitor z roku 1763 na tle swoich czasów”.
  • 17 października 1963 miało miejsce kolokwium habilitacyjne Romana Kalety na podstawie rozprawy „Poezja polityczna polskiego Oświecenia 1780-1795”. Natomiast 1 stycznia 1965 roku otrzymał tytuł docenta.
  • Objęcie kierownictwa nad Pracownią Historii Literatury i Edytorstwa Wieku Oświecenia w 1975 roku.
  • Nagroda wrocławskiej prasy w 1975 roku.
  • 18 stycznia 1979 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego.
  • Złoty Krzyż Zasługi w 1983 roku.

Najważniejsze prace

  • Sensacje z dawnych lat, Wrocław 1974; Wydawnictwo Iskry Warszawa 2009.
  • Oświeceni i sentymentalni. Studia nad literaturą i życiem w Polsce w okresie trzech rozbiorów, Wrocław 1971.
  • Biecz Studia Historyczne, redaktor wydania; Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 1962
  • Nie masz zgody. Trzy satyry z wieku oświecenia, Wrocław, 1957.
  • Anegdoty i sensacje obyczajowe wieku oświecenia w Polsce, Warszawa 1958.

16 czerwca 1989 doznał ciężkiego wylewu. Walka o jego życie trwała dokładnie miesiąc. Zmarł 16 lipca 1989 roku we wrocławskim szpitalu w wieku 65 lat. Ostatnim życzeniem profesora było spocząć obok rodziców – w grobowcu rodzinnym, 21 lipca 1989 pochowano go na cmentarzu komunalnym w Bieczu.

Bibliografia

  • Człowiek Oświecenia… prof. Roman Kaleta
  • Encyklopedia Wrocławia, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 2001.
  • Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2003.
  • ISNI: 0000000120201457
  • VIAF: 4961766
  • LCCN: n81076012
  • GND: 1060637634
  • BnF: 12111822k
  • SUDOC: 029504309
  • NKC: mub2011632387
  • NTA: 068072678
  • PLWABN: 9810653485505606
  • NUKAT: n97034812
  • J9U: 987008575573005171
  • PWN: 3919210