Przędziorek chmielowiec

Przędziorek chmielowiec
Tetranychus urticae
C.L. Koch, 1836[1]
Ilustracja
przędziorek chmielowiec forma czerwona
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Podgromada

roztocze

Rząd

Trombidiformes

Podrząd

Prostigmata

Rodzina

przędziorkowate

Rodzaj

Tetranychus

Gatunek

przędziorek chmielowiec

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) – gatunek roztocza z rodziny przędziorkowatych. Powszechny szkodnik, żerujący na około 180 gatunkach roślin, w tym na około 100 gatunkach roślin użytkowych[2].

Biologia

Samiec, forma zielona

Samice mają kształt owalny, zmieniają barwę w zależności od pory roku. Zimujące samice są koloru ceglastopomarańczowego, natomiast w lecie są koloru żółto-zielonego. Samice mają zdolność do wytwarzania pajęczynki. Samce są kształtu romboidalnego i mniejsze od samic. Działanie szkodliwe mają pajęczaki dorosłe oraz larwy i nimfy. Stadium zimującym jest zapłodniona samica, która chowa się w glebie. Jaja są składane po spodniej stronie liści. Samica składa około 100 jaj. Pełny rozwój, w zależności od warunków trwa od jednego do trzech tygodni[2]. Wykazują polimorfizm barwy. Występują osobniki zielone lub czerwone. Zmiana barwy następuje także w trakcie rozwoju. Należą do nielicznych zwierząt zdolnych do syntezy karotenoidów. Geny niezbędne do wytworzenia tych barwników prawdopodobnie nabyły w wyniku poziomego transferu genów od grzybów. Wytwarzane karotenoidy poza nadawaniem barwy ciału umożliwiają również działanie fotoreceptorów indukujących diapauzę[3].

Szkodliwość

Pajęczaki wysysają soki, żerując na spodniej części liścia. Powodują powstawanie mozaikowych, żółtych plam. Następnie, przy mocno zaatakowanych liściach, następuje stopniowe zasychanie i w końcu opadają. Na zaatakowanych roślinach można zauważyć lekką pajęczynę, występującą głównie na spodzie liści. Roztocz ten występuje m.in. na fasoli, papryce, truskawce i innych roślinach sadowniczych oraz na wielu roślinach ozdobnych. Przy bardzo silnym porażeniu na kukurydzy stwierdzono zasychanie liści, a nawet zamieranie całych roślin[2].

Żeruje zarówno w szklarniach, jak i w uprawach polowych. W szklarniach występuje kilka pokoleń w ciągu roku, natomiast w uprawach polowych – 3–5 pokoleń. W uprawach szklarniowych można do zwalczania stosować drapieżnego roztocza dobroczynka szklarniowego, a w sadach dobroczynka gruszowego (Typchlodromus pyri)[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Glasshouse Spider Mite Tetranychus urticae. [w:] BioLib [on-line]. [dostęp 2022-09-15]. (ang. • cz.).
  2. a b c Spider Mites. 2014 North Carolina Agricultural Chemicals Manual Introduction. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-23)]. (ang.).
  3. B. Altincicek, J.L. Kovacs, N.M. Gerardo. Horizontally transferred fungal carotenoid genes in the two-spotted spider mite Tetranychus urticae. „Biol Lett”. 8 (2), s. 253–257, Apr 2012. DOI: 10.1098/rsbl.2011.0704. PMID: 21920958. 
  4. Prof. dr hab. Edmund Niemczyk: Drapieżca efektywnie zwalczający przędziorki. HasłoOgrodnicze. [dostęp 2010-01-10]. (pol.).
  • LCCN: sh85134211
  • NKC: ph572028
  • J9U: 987007531881405171
  • SNL: veksthusspinnmidd
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 79533
  • EoL: 3198999
  • EUNIS: 99887
  • GBIF: 2130185
  • identyfikator iNaturalist: 203333
  • NCBI: 32264