Podaż pieniądza

Podaż pieniądza – ilość pieniądza w obiegu. Pojęcie obejmuje gotówkę, wkłady oszczędnościowe, wkłady terminowe oraz wysoce płynne aktywa finansowe.

Z podażą pieniądza ściśle związany jest termin agregatów pieniężnych, określających różne rodzaje podaży pieniądza w zależności od stopnia ich płynności.

Kontrola podaży pieniądza jest jednym z elementów polityki pieniężnej prowadzonej przez banki centralne. Zwiększanie ilości środka płatniczego przez bank centralny w gospodarce określane jest ekspansywną polityką pieniężną, a zmniejszanie – restrykcyjną. Podaż pieniądza regulowana jest m.in. poprzez określanie poziomu podstawowych stóp procentowych, stopy rezerwy obowiązkowej oraz operacje otwartego rynku (handel papierami wartościowymi prowadzony pomiędzy bankiem centralnym a bankami komercyjnymi oraz innymi przedsiębiorcami).

Ekonomiści związani z monetaryzmem wskazywali związki inflacji z podażą pieniądza^[1].

Metody wpływania na podaż pieniądza przez bank centralny:

• w celu zwiększenia podaży:
  • obniżenie stopy redyskontowej w celu zwiększenia pożyczek dla banków komercyjnych,
  • zakup rządowych papierów wartościowych na otwartym rynku,
  • obniżenie poziomu stopy rezerwy obowiązkowej;
• w celu zmniejszenia podaży:
  • podwyższenie stopy redyskontowej celem zmniejszenia pożyczek dla banków komercyjnych,
  • sprzedaż posiadanych rządowych papierów wartościowych,
  • podwyższenie poziomu stopy rezerwy obowiązkowej.

W wielu państwach istnieje związek między wzrostem podaży pieniądza a wzrostem realnego produktu krajowego brutto^[2].

• baza monetarna
• emisja pieniądza
• kreacja pieniądza

• Jan Borowiec: Polityka pieniężna. W: Bolesław Winiarski: Polityka gospodarcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 359–380. ISBN 978-83-01-14785-3.

• Podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji. nbp.pl. [dostęp 2024-07-28].