WikiMini

Plac Wolności w Kielcach

plac Wolności
Centrum
Zabytek: nr rej. A.395 z 22.03.1968 i z 14.08.1976[1]
Ilustracja
Plac Wolności
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kielce

Położenie na mapie Kielc
Mapa konturowa Kielc, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „plac Wolności”
Ziemia50°52′03,6″N 20°38′00,0″E/50,867656 20,633338
Multimedia w Wikimedia Commons
Plac Bazarowy

Plac Wolności w Kielcach (dawn. Plac Bazarowy, Rynek, Plac Obrońców Stalingradu) – plac usytuowany w centrum Kielc. Rozchodzą się od niego ulice Mickiewicza, Słowackiego, Śniadeckich, Głowackiego, Ewangeliczna i Hipoteczna[2].

Plac został zaprojektowany w końcu XIX wieku jako drugi rynek. Otrzymał nazwę Plac Bazarowy (Bazarnaja Płoszczad'). Przez mieszkańców określany był mianem Bazarów[3]. W 1873 roku firma pochodzącego z Chęcin Chaskiela Landuna, na zlecenie 3 tys. akcjonariuszy, wybudowała na nim hale targowe. Następnie wybrukowano nawierzchnię. W 1879 na placu znajdowało się 34 sklepów i 21 jatek. W 1896 roku plac został oświetlony, ponadto wyremontowano hale[4].

We wtorki oraz piątki odbywały się w tym miejscu targi i jarmarki[3]. Do 1918 roku plac został w całości zabudowany, dzięki czemu stał się najdroższą częścią miasta. Pokój kosztował rocznie 100 rubli. W 1913 znajdowało się tu 28 posesji, z czego siedem należało do Żydów. Po odzyskaniu niepodległości nazwę zmieniono na Plac Wolności. W okresie międzywojennym plac dzierżawiony był przez Icka Tenenbauma, który wpłacał rocznie kieleckiemu magistratowi 5 tys. zł. Każdy targ przynosił dzierżawcy ok. 200 zł czystego zysku[4]. Organizowano również w tym miejscu uroczystości patriotyczne z udziałem Józefa Piłsudskiego[5]. W czasie okupacji niemieckiej nie wolno było używać nazwy Plac Wolności, dlatego plac określano mianem Rynku (Marktplatz)[3].

W 1949 roku zmieniono nazwę na Plac Obrońców Stalingradu. W latach 50. XX wieku został on przebudowany, w wyniku czego zlikwidowano targi[4]. Na placu odbywały się miejskie uroczystości[3]. Po 1989 roku przywrócono nazwę Plac Wolności, a we wschodniej części powstało kilkadziesiąt pawilonów handlowych[4]. 1 czerwca 2006 w XIX-wiecznym budynku przy Placu Wolności 2 oficjalnie otwarto Muzeum Zabawek i Zabawy[6].

Planowany jest generalny remont placu. W jego ramach wymieniono na początku 2022 roku lampy, natomiast w pierwotnych planach miał zostać wybudowany parking podziemny, a część naziemna miała zmienić charakter zakładający m.in. oczko wodne oraz plac zabaw[7]. Na przełomie 2024 i 2025 roku przedstawiono nową koncepcję przebudowy Placu Wolności. W jej ramach zrezygnowano z parkingu podziemnego, natomiast część naziemna została podzielona na trzy obszary: reprezentacyjny (centralny), edukacyjno-rozrywkowy (północny) i wypoczynkowy (południowy). Ponadto, planowane jest zamknięcie północnej części placu dla ruchu[8]. Konsultacje w sprawie przebudowy rozpoczęły się 20 stycznia 2025 roku[9]. W jego ramach odbyły się m.in. spotkania w Muzeum Zabawek i Zabawy[10]. Same zmiany w koncepcji przebudowy placu w porównaniu do poprzednich wywołało niezadowolenie części społeczności, czego dowodem były liczne uwagi w przeprowadzonych konsultacjach, a także zaplanowanie protestu wobec rezygnacji z parkingu[11][12]. 25 czerwca 2025 roku projekt przebudowy Placu Wolności wraz z przyległymi ulicami uzyskał dofinansowanie w kwocie 37 mln zł. Ponadto, miasto rozpoczęło poszukiwania partnera do budowy parkingu podziemnego w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego[13].

Układ przestrzenny i ukształtowanie architektoniczne Placu Wolności wraz z wylotami ulic: Ewangelickiej, Hipotecznej, Mickiewicza, Słowackiego, Śniadeckich i Głowackiego, został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.395 z 22.03.1968 i z 14.08.1976)[1].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 czerwca 2025, s. 19 [dostęp 2015-10-27].
  2. ↑ Plan Miasta Kielce. Warszawa: DAUNPOL, 2009. ISBN 978-83-7475-393-7.
  3. ↑ a b c d W. Dzikowski, D. Kopertowska: Toponimia Kielc. Warszawa-Kraków: PWN, 1976, s. 179.
  4. ↑ a b c d K. Urbański: Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–2000. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2002, s. 26. ISBN 83-7271-036-8.
  5. ↑ L. Cichocka: Marszałek Piłsudski stanie na Placu Wolności. echodnia.eu. [dostęp 2012-04-20]. (pol.).
  6. ↑ Ważne daty w historii Muzeum. muzeumzabawek.eu. [dostęp 2012-04-20]. (pol.).
  7. ↑ Agata Kowalczyk, Na placu Wolności w Kielcach rozpoczyna się remont. Od wymiany lamp. Na główne prace jeszcze poczekamy. Zobacz zdjęcia i wizualizacje [online], Kielce Nasze Miasto, 25 stycznia 2022 [dostęp 2022-03-26] (pol.).
  8. ↑ Paula Goszczyńska, Wielka zmiana w centrum Kielc. Prezentujemy szczegółową koncepcję przebudowy Placu Wolności [online], Echo Dnia Świętokrzyskie, 13 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-22] (pol.).
  9. ↑ Konsultacje społeczne. Razem odzyskajmy plac Wolności - Oficjalna strona internetowa Miasta Kielce [online], www.kielce.eu, 20 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-22].
  10. ↑ Wspólnie zaprojektujmy nowy plac Wolności. Trwają konsultacje społeczne - Oficjalna strona internetowa Miasta Kielce [online], www.kielce.eu, 27 stycznia 2025 [dostęp 2025-03-11].
  11. ↑ Burzliwa dyskusja o przyszłości placu Wolności w Kielcach [online], 3 lutego 2025 [dostęp 2025-03-11].
  12. ↑ Piotr Juszczyk, Mieszkańcy będą protestować. Chcą budowy parkingu podziemnego pod Placem Wolności [online], wKielcach.info - najważniejsze wiadomości z Kielc, 10 marca 2025 [dostęp 2025-03-11].
  13. ↑ Przebudowa Placu Wolności z unijnym dofinansowaniem [online], 25 czerwca 2025 [dostęp 2025-07-27].