Pantera sundajska
Neofelis diardi[1] | |||
(G. Cuvier, 1823)[2] | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | ssaki | ||
Podgromada | żyworodne | ||
Infragromada | |||
Rząd | drapieżne | ||
Rodzina | kotowate | ||
Podrodzina | pantery | ||
Rodzaj | pantera | ||
Gatunek | pantera sundajska | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Zasięg występowania | |||
| |||
| |||
|
Pantera sundajska[5] (Neofelis diardi) – gatunek ssaka z podrodziny panter (Pantherinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Występuje na Sumatrze i Borneo. Od swoich kontynentalnych krewniaków różni się umaszczeniem i rozłożeniem cętek na futrze.
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1823 roku francuski przyrodnik Georges Cuvier, nadając mu nazwę Felis diardi[2]. Holotyp pochodził z Jawy[6].
Przez długi czas N. diardi traktowany był jako podgatunek N. nebulosa[7], zidentyfikowany w 2007 na podstawie badań DNA jako nowy gatunek[8][9][10][3][11], który oddzielił się od N. nebulosa 1,4 miliona lat temu. Na podstawie analizy genetycznej wyróżniono dwa podgatunki N. diardi[3][11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki[6].
Etymologia
- Neofelis: gr. νεος neos „nowy”; rodzaj Felis Linnaeus, 1758 (kot)[12].
- diardi: Pierre-Medard Diard (1794–1863), francuski zoolog, odkrywca, kolekcjoner z Holenderskich Indii Wschodnich z lat 1819–?1863[13].
- borneensis: Borneo, Indonezja[3].
Zasięg występowania
Pantera sundajska występuje w Indonezji, zamieszkując w zależności od podgatunku[3][11][6]:
- Neofelis diardi borneensis – pantera borneańska[5] – Borneo.
- Neofelis diardi diardi – pantera sumatrzańska[5] – Sumatra i Wyspy Batu.
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 70–105 cm, długość ogona 60–85 cm; masa ciała 10–25 kg; dorosłe samice są mniejsze i lżejsze od dorosłych samców[14].
Status
Szacuje się, że w lasach Indonezji istnieje ok. 18 000 sztuk pantery sundajskiej. Specjaliści oceniają, że na Borneo żyje od 5 do 11 tysięcy Neofelis diardi, a na Sumatrze kolejne 3 do 7 tysięcy.
Status zagrożenia w zależności od podgatunku.
Nazwa łacińska | Status IUCN |
---|---|
N. d. borneensis | EN[15] |
N. d. diardi | EN[16] |
Przypisy
- ↑ Neofelis diardi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d G. Cuvier: Recherches sur les ossemens fossiles, où l’on rétablit les caractères de plusieurs animaux dont les révolutions du globe ont détruit les espèces. Wyd. Nouvelle édition. T. 4. Paris et Amsterdam: chez G. Dufour et E. d’Ocagne, 1823, s. 437. (fr.).
- ↑ a b c d e A.A. Wilting A.A. i inni, Clouded leopard phylogeny revisited: support for species and subspecies recognition, „Frontiers in Zoology”, 4, 2007, s. 15, DOI: 10.1186/1742-9994-4-1 (ang.).
- ↑ A.A. Hearn A.A. i inni, Neofelis diardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).
- ↑ a b c W.W. Cichocki W.W. i inni, Polskie nazewnictwo ssaków świata, Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 138, ISBN 978-83-88147-15-9 (pol. • ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.), Subspecies ''Neofelis nebulosa diardi'', [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [online], Johns Hopkins University Press, 2005 [dostęp 2020-08-13] .
- ↑ V.A.V.A. Buckley-Beason V.A.V.A. i inni, Molecular Evidence for Species-Level Distinctions in Clouded Leopards, „Current Biology”, 16, 2006, s. 2371-2376, DOI: 10.1016/j.cub.2006.08.066 (ang.).
- ↑ A.C.A.C. Kitchener A.C.A.C., D. Richardson & M.A.D.R.& M.A. Beaumont D. Richardson & M.A.D.R.& M.A., A new old clouded leopard, „Cat News”, 46, 2006, s. 26-27 (ang.).
- ↑ A.A. Wilting A.A. i inni, Two modern species of clouded leopards: a molecular perspective, „Cat News”, 47, 2007, s. 10-11 (ang.).
- ↑ a b c A.A. Wilting A.A. i inni, Geographical variation in and evolutionary history of the Sunda clouded leopard (''Neofelis diardi'') (Mammalia: Carnivora: Felidae) with the description of a new subspecies from Borneo, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 58 (2), 2011, s. 317–328, DOI: 10.1016/j.ympev.2010.11.007 (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 453, 1904. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 110. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 127. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ A.A. Hearn A.A. i inni, Neofelis diardi ssp. borneensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008, wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).
- ↑ J. Sanderson & A. WiltingJ.S.& A.W. Sunarto J. Sanderson & A. WiltingJ.S.& A.W., Neofelis diardi ssp. diardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008, wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).