Pankracjum

Pankracjum
Ilustracja
Pankracjum nadmorskie
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

amarylkowate

Rodzaj

pankracjum

Nazwa systematyczna
Pancratium Linnaeus
Sp. Pl. 290. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

P. zeylanicum Linnaeus[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pankracjum (Pancratium) – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia około 10[4], 16[5] lub 21[6] gatunków. Rośliny te występują na Wyspach Kanaryjskich i wzdłuż wybrzeży Afryki po Namibię, w południowej Azji oraz w basenie Morza Śródziemnego. W Europie rosną dwa gatunki – rozpowszechnione szeroko na wybrzeżach Morza Śródziemnego pankracjum nadmorskie P. maritimum i spotykane tylko na Korsyce, Sardynii i CapriP. illiricum. Rośliny te zasiedlają wydmy nadmorskie, widne lasy i tereny skaliste. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne[5].

Morfologia

Pancratium canariense
Pokrój
Byliny, których pęd kwiatonośny osiąga do 60 cm wysokości i wyrasta ze zwykle okazałej bulwy[5].
Liście
Niebieskozielone, zwykle płaskie, zawsze tylko odziomkowe, o długości do 50 cm[5].
Kwiaty
Zebrane w baldachy, białe i słodko pachnące. Okwiat składa się z 6 wąskich listków zewnętrznych i rurkowatego okółka wewnętrznego. Pręcików jest 6 krótszych lub dłuższych od rurki wewnętrznego okółka. Zalążnia dolna powstaje z trzech owocolistków, zwieńczona jest pojedynczą wygiętą szyjką słupka[5].
Owoce
Torebki z licznymi, czarnymi i kanciastymi nasionami[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Pancratieae z podrodziny amarylkowych Amaryllidoideae z rodziny amarylkowatych Amaryllidaceae. W przeszłości w różnych systemach klasyfikowany był w szeroko ujmowanej rodzinie liliowatych[7].

Wykaz gatunków[6]
  • Pancratium arabicum Sickenb.
  • Pancratium biflorum Roxb.
  • Pancratium canariense Ker Gawl.
  • Pancratium centrale (A.Chev.) Traub
  • Pancratium donaldii Blatt.
  • Pancratium foetidum Pomel
  • Pancratium illyricum L.
  • Pancratium landesii Traub
  • Pancratium longiflorum Roxb. ex Ker Gawl.
  • Pancratium maritimum L.pankracjum nadmorskie
  • Pancratium maximum Forssk.
  • Pancratium parvicoronatum Geerinck
  • Pancratium parvum Dalzell
  • Pancratium sickenbergeri Asch. & Schweinf.
  • Pancratium st-mariae Blatt. & Hallb.
  • Pancratium tenuifolium Hochst. ex A.Rich.
  • Pancratium tortuosum Herb.
  • Pancratium trianthum Herb.
  • Pancratium triflorum Roxb.
  • Pancratium verecundum Aiton
  • Pancratium zeylanicum L.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-04-04]  (ang.).
  3. a b Pancratium Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-04-04].
  4. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 673, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  5. a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 469. ISBN 0-333-74890-5.
  6. a b Pancratium. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-04-04].
  7. Genus: Pancratium L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-04-04].
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 29183
  • Flora of China: 123742
  • Flora of North America: 123742
  • GBIF: 2853236
  • identyfikator iNaturalist: 70004
  • IPNI: 327251-2
  • ITIS: 500461
  • NCBI: 82238
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:327251-2
  • Tela Botanica: 104291
  • identyfikator Tropicos: 40000386
  • USDA PLANTS: PANCR
  • CoL: 8W23N