Owocowiec
 | Ten artykuł dotyczy rodzaju nietoperza. Zobacz też: przędziorek owocowiec. |
| Artibeus | |||||
| Leach, 1821[1] | |||||
 Przedstawiciel rodzaju – owocowiec owłosiony (A. hirsutus) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | eukarionty | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||||
| Typ | strunowce | ||||
| Podtyp | kręgowce | ||||
| Gromada | ssaki | ||||
| Podgromada | żyworodne | ||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | nietoperze | ||||
| Podrząd | mroczkokształtne | ||||
| Nadrodzina | Noctilionoidea | ||||
| Rodzina | liścionosowate | ||||
| Podrodzina | owocnikowce | ||||
| Plemię | owocnikowce | ||||
| Rodzaj | owocowiec | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
| Artibeus jamaicensis Leach, 1821 | |||||
| |||||
| Gatunki | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
Owocowiec[14] (Artibeus) – rodzaj ssaków z podrodziny owocnikowców (Stenodermatinae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce[15][16][17].
Morfologia
Długość ciała 5,9–10,4 cm, długość przedramienia 4,4–7,5 mm; masa ciała 18–69 g[16][18].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1821 roku angielski przyrodnik William Elford Leach w artykule poświęconym rodzajom liścionosów opublikowanym na łamach Transactions of the Linnean Society of London[1]. Na gatunek typowy Leach wyznaczył (oznaczenie monotypowe) owocowca liścionosego (A. jamaicensis).
Etymologia
- Artibeus (Artibaeus, Arctibeus, Arctibius, Artibacus, Artiboeus, Artobius, Artiheus): gr. αρτι arti ‘prosty’; βάω baō, βαινω bainō ‘iść’[19].
- Madataeus (Medateus, Madaeteus, Madateus): etymologia niejasna, Leach nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej[20]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Madataeus lewisii Leach, 1821 (= Artibeus jamaicensis Leach, 1821).
- Pteroderma: gr. πτερον pteron ‘skrzydło’; δερμα derma, δερματος dermatos ‘skóra’[21]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pteroderma perspicillatum Gervais, 1856 (= Phyllostoma obscurum Schinz, 1821).
- Koopmania: Karl F. Koopman (1920–1997), amerykański zoolog, chiropterolog[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Artibeus concolor Peters, 1865.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[22][18][15][14]:
- Artibeus concolor W. Peters, 1865 – owocowiec jednobarwny
- Artibeus inopinatus W.B. Davis & D.C. Carter, 1964 – owocowiec bananowy
- Artibeus fraterculus Anthony, 1924 – owocowiec towarzyski
- Artibeus hirsutus K. Andersen, 1906 – owocowiec owłosiony
- Artibeus fimbriatus J.E. Gray, 1838 – owocowiec frędzelkowaty
- Artibeus aequatorialis K. Andersen, 1906
- Artibeus jamaicensis Leach, 1821 – owocowiec liścionosy
- Artibeus obscurus (Schinz, 1821) – owocowiec ciemny
- Artibeus schwartzi J.K. Jones, 1978
- Artibeus lituratus (Olfers, 1818) – owocowiec duży
- Artibeus intermedius J.A. Allen, 1897
- Artibeus amplus Handley, 1987 – owocowiec wielki
- Artibeus planirostris (Spix, 1823) – owocowiec płaskolicy
Opisano również gatunek wymarły z czwartorzędu Kuby[23]:
- Artibeus anthonyi Woloszyn & Silva Taboada, 1977
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b Leach 1822 ↓, s. 75.
- ↑ Leach 1822 ↓, s. 81.
- ↑ a b J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 338, 1825. (ang.).
- ↑ a b G.T. Burnett. Illustrations of the Alipeda (Alipeds), or Bats and their allies; being the arrangement of the Cheiroptera, Volitantia, or wing-footed Beasts, indicated in Outline. „Quarterly Journal of Science, Literature and the Arts”. 27, s. 269, 1829. (ang.).
- ↑ J.E. Gray. A Revision of the Genera of Bats (Vespertilionidæ), and the Description of some new Genera and Species. „Magazine of Zoology and Botany”. 2 (12), s. 486, 1838. (ang.).
- ↑ Ch.-L. Bonaparte. Description of a new species of bat. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15, s. 115, 1847. (ang.).
- ↑ J.Ch. Chenu: Encyclopédie d’histoire naturelle; ou, traité complet de cette science d’après les travaux des naturalistes les plus éminents de tous les pays et de toutes les époques: Buffon, Daubenton, Lacépède, G. Cuvier, F. Cuvier, Geoffroy Saint-Hilaire, Latreille, De Jussieu, Brongniart, etc.. Cz. 1: Carnassiers. Paris: Maresq, 1853, s. 311. (fr.).
- ↑ a b P. Gervais: Documents zoologiques pour servir a la monographie des chéiroptères Sud-Américains. W: F. Castelnau: Expédition dans les parties centrales de l’Amérique du Sud: de Rio de Janeiro à Lima, et de Lima au Para. T. 1. Cz. 2: Mammifères. Paris: Chez P. Bertrand, 1855, s. 34. (fr.).
- ↑ a b H.L.F. de Saussure. Note sur quelques Mammiferes du Mexique. Sixième article. „Revue et magasin de zoologie pure et appliquée”. 2e série. 2, s. 429, 1860. (fr.).
- ↑ É.L. Trouessart. Catalogue des mammifères vivants et fossiles. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 3e série. 6, s. 214, 1878. (fr.).
- ↑ H. Winge: Jordfundne og nulevende flagermus (Chiroptera) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over flagermusenes indbyrdes slægtskab. Copenhagen: F. Dreyer, 1892, s. 10. (duń.).
- ↑ M.S. Alberico & J.E. Orejuela. Diversidad especıfica de dos comunidades de murciélagos enNariño, Colombia. „Cespedesia”. 3 (Supl.), s. 38, 1982. (hiszp.).
- ↑ a b R.D. Owen. The Systematic Status of Dermanura concolor (Peters, 1865) (Chiroptera: Phyllostomidae), with Description of a New Genus. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 206, s. 21, 1991. (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 106–107. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 184–186. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 571–576. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Artibeus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-15]. (ang.).
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 510–512. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 117.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 395.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 595.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-15]. (ang.).
- ↑ B.W. Wołoszyn & G. Silva Taboada. Nueva especie fósil de Artibeus (Mammalia: Chiroptera) de Cuba, y tipificación preliminar de los depósitos fosilíferos cubanos contentivos de mamíferos terrestres. „Poeyana”. 161, s. 3, 1977. (hiszp.).
Bibliografia
- W.E. Leach. The Characters of seven Genera of Bats with foliaceous Appendages to the Nose. „Transactions of the Linnean Society of London”. 13 (1), s. 73–82, 1822. (ang.).
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
