Olszówka (gmina)

Olszówka
gmina wiejska
Ilustracja
Budynek Urzędu Gminy w Olszówce
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

kolski

TERC

3009092

Wójt

Włodzimierz Michał Fraszczyk

Powierzchnia

81,54 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


4 570[1]

• gęstość

55,9 os./km²

Nr kierunkowy

63

Tablice rejestracyjne

PKL

Adres urzędu:
Olszówka 15
62-641 Olszówka
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Olszówka
Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
52°11′26″N 18°51′36″E/52,190556 18,860000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Olszówka (do 1954 gmina Drzewce[2]) – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie konińskim.

Siedziba gminy to Olszówka.

Według danych z 30 czerwca 2006[3] gminę zamieszkiwało 4787 osób.

Przyroda

Gmina Olszówka leży na Wysoczyźnie Kłodawskiej. Lasy stanowią zaledwie 2% powierzchni. Krajobraz zdominowany jest przez pola uprawne.

Historia

We wczesnym średniowieczu obszar dzisiejszej gminy Olszówka był częścią kasztelanii lądzkiej[4]. W 1294 roku w okolice Olszówki plądrowały wojska litewskie pod wodzą Witenesa, później pojawili się tam ponownie, w drodze na Kalisz i Stawiszyn. Podczas wojny polsko-krzyżackiej, w 1331 roku Olszówkę i okolicę splądrowały wojska zakonu krzyżackiego[4]. W latach 30. XV wieku toczył się proces pomiędzy proboszczem z Umienia, a kolegium wikariuszy łęczyckich o dziesięciny ze wsi Głębokie i Drzewce[5]. Najbardziej rozwiniętą wsią na terenie dzisiejszej gminy Olszówka był wówczas Umień, gdzie na początku XVI wieku znajdował się m.in. kościół św. Michała. W 1577 roku w Umieniu znajdowała się osada młyńska, folwark, drewniany kościół parafialny oraz folwark[5].

Gmina Drzewce powstała w grudniu 1866 roku na mocy ukazu carskiego[6]. Siedziba gminy znajdowała się na gruntach należących do majątku Skrzyneckiego w Olszówce. W 1870 roku właściciel majątku wybudował drewniany budynek, który przeznaczył na biura urzędu gminy[6].

Od 1919 roku gmina Drzewce (Olszówka) należała do województwa łódzkiego[7]. Jesienią 1919 roku z inicjatywy działaczy Komunistycznej Partii Robotniczej Polski w folwarku Głębokie odbył się strajk[8]. W 1920 roku powstał w Kole Obywatelski Komitet Obrony Państwa na powiat kolski, który wyznaczył wówczas ks. Chyłkowskiego na delegata komitetu w gminie Drzewce[7].

W 1940 roku gmina Drzewce stała się częścią Kraju Warty, a jej nazwę zmieniono na Rodau[9]. W okresie II wojny światowej w KL Dachau zamordowano proboszcza parafii w Umieniu – Antoniego Margońskiego[10]. 20 stycznia 1945 roku gmina Drzewce została wyzwolona spod okupacji niemieckiej. Zgodnie ze spisem z 23 kwietnia 1945 roku na terenie gminy mieszkało 6 706 osób, w tym 1 255 Niemców[11]. Pierwszym wójtem gminy po 1945 roku został Adam Walczak, a od 1946 roku przewodniczącym Gminnej Rady Narodowej był Józef Mamoński[12]. Zarząd gminy nie miał jednak siedziby, próbowano na ten cel przejąć nieruchomość po ks. Margońskim, który jednak zapisał go przed śmiercią Felicjankom z Krakowa i komornik z Sądu Grodzkiego w Kole dokonał wprowadzenia Felicjanek w posiadanie majątku. Siedziba zarządu gminy mieściła się na parter pałacu Arczyńskiego w majątku Olszówka[13].

W 1954 roku zlikwidowano gminę Drzewce, powołując zamiast niej gromady: Umień, Drzewce, Krzewata i Olszówka[14]. W 1973 roku utworzono gminę Olszówka i powołano Gminną Radę Narodową w Olszówce[15]. W 1976 roku ustanowiono tytuł honorowy „Zasłużony w rozwoju Gminy Olszówka”[16]. Pod koniec lat 70. XX wieku na terenie gminy Olszówka działało Państwowe Gospodarstwo Rolne w Dębowicach i Zespolone Gospodarstwo Rolne w Szczepanowie[17][18]. Gmina Olszówka była gminą typowo rolniczą, na jej terenie nie zlokalizowano żadnego zakładu przemysłowego[19].

Od 1988 roku naczelnikiem gminy był Wacław Pokrywczyński[20], a w 1990 roku na wójta wybrano Włodzimierza Fraszczyka[21].

Komunikacja

Przez gminę przebiega droga wojewódzka nr 263, łącząca gminę, z Dąbiem i Kłodawą. Przez gminę przebiega także linia kolejowa Tczew – Chorzów Batory, na której znajduje się stacja kolejowa Ponętów.

Parafie katolickie

Na terenie gminy znajdują się jeden kościół parafialny obrządku rzymskokatolickiego. Wchodzi on w skład diecezji włocławskiej.

Ponadto na terenie gminy mieszkają mariawici, którzy przynależą do parafii Przenajświętszego Sakramentu w Kadzidłowej, która wchodzi w skład diecezji śląsko-łódzkiej Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[22] gmina Olszówka ma obszar 81,54 km², w tym:

  • użytki rolne: 92%
  • użytki leśne: 2%

Gmina stanowi 8,07% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[3]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 4807 100 2427 50,5 2380 49,5
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
59 29,8 29,2
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Olszówka w 2014 roku[1].


Sąsiednie gminy

gmina Dąbie, gmina Grabów, gmina Grzegorzew, gmina Kłodawa

Przypisy

  1. a b Gmina Olszówka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Wg Wykazu Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., Polska Rzeczpospolita Ludowa, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 1952
  3. a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  4. a b Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 18 .
  5. a b Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 20 .
  6. a b Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 46 .
  7. a b Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 40 .
  8. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 42 .
  9. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 51 .
  10. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 54 .
  11. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 58 .
  12. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 59 .
  13. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 60 .
  14. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 66 .
  15. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 78 .
  16. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 80 .
  17. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 81 .
  18. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 82 .
  19. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 86 .
  20. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 91 .
  21. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 95 .
  22. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

Bibliografia

  • Józef StanisławJ.S. Mujta Józef StanisławJ.S., Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, Olszówka: Gmina Olszówka, 2010 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Olszówka
Wsie
Osada
Integralne
części wsi
  • Banachów
  • Błędów
  • Bogatka
  • Bronisławów
  • Bronisławówek
  • Dzięciołów
  • Faustynów
  • Felicjanów
  • Głębokie-Parcele
  • Helenów
  • Hilarów
  • Hilarów-Kolonia
  • Izydorek
  • Jasionka
  • Józefków Drzewiecki
  • Józefów Szuberta
  • Krzewata-Kolonia
  • Krzyżówki
  • Mizerka
  • Mniewo-Folwark
  • Nowa Wieś
  • Nowa Zawadka
  • Nowiny Drzewieckie
  • Olszówka-Kolonia
  • Ostrów-Kolonia
  • Ponętówek
  • Stanisławów
  • Stara Zawadka
  • Umień Poduchowny
  • Umień-Kolonia
  • Wacławów
  • Wacławów Głębocki
  • Wilhelmów
  • Wojciechów
  • Wojciechów Drzewiecki

  • p
  • d
  • e
Miasta
Byłe miasta
Gminy miejskie
  • Koło
Gminy miejsko-wiejskie
  • Dąbie
  • Kłodawa
  • Przedecz
Gminy wiejskie
  • Babiak
  • Chodów
  • Grzegorzew
  • Koło
  • Kościelec
  • Olszówka
  • Osiek Mały

  • p
  • d
  • e
Powiat kolski (1867–1975)
  • Siedziba powiatu – Koło
Przynależność wojewódzka
  • gubernia kaliska (1867–1915)
  • woj. łódzkie (II RP) (1919–38)
  • woj. poznańskie (II RP) (1938–39)
  • woj. poznańskie (1945–75)
Miasta
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Babiak (od 1973)
  • Brudzew (do 1939 )
  • Budzisław (do 1954)
  • Chełmno (do 1954)
  • Czołowo (do 1954)
  • Dąbie (od 1973)
  • Drzewce (do 1954)
  • Grzegorzew (od 1973)
  • Izbica (Kujawska) (od 1870)
  • Karszew (do 1954)
  • Kłodawa
  • Kłodawa (191?–2[5?])
  • Koło (od 1973)
  • Kościelec
  • Koźmin (do 1939)
  • Krzykosy (do 1954)
  • Lubotyń (do 1954)
  • Lubstów (do 1874)
  • Olszówka (od 1973)
  • Osiek Mały (od 1973)
  • Piotrkowice (do 1922 )
  • Sompolno (od 1874)
  • Zagrodnica (do 1870)
Gromady (1954–72)
  • Babiak (1954–72)
  • Bierzwienna Długa (1954–59)
  • Błenna (1954–71)
  • Bogusławice (1954–71)
  • Boguszyniec (1954–58)
  • Borysławice Kościelne (1954–71)
  • Brdów (1954–71)
  • Budzisław Stary (1954–61)
  • Bylice Kolonia (1954–61)
  • Chełmno (1954–72)
  • Chruścin (1954–57)
  • Dębina (1954–59)
  • Dęby Szlacheckie (1954–59)
  • Drzewce (1954–71)
  • Dzierawy (1954–57)
  • Grzegorzew (1954–72)
  • Izbica Kujawska (osada) (1954–57)
  • Izbica Kujawska (1954–72)
  • Karszew (1954–59)
  • Kiejsze (1954–61)
  • Kłodawa (1960–72)
  • Koło (1958–72)
  • Kościelec (1954–72)
  • Luboniek (1954–59)
  • Lubstów (1954–71)
  • Łuczywno (1954–59)
  • Marianowo (1954–59)
  • Mąkolno (1959–71)
  • Mchówek (1954–59)
  • Mieczysławowo (1954–61)
  • Olszówka (1954–72)
  • Osiek Mały (1960–72)
  • Osiek Wielki (1954–71)
  • Pomarzany Fabryczne (1954–71)
  • Powiercie (1954–57)
  • Przystronie (1954–58)
  • Ruszków I (1954–61)
  • Sokołówek (1954–59)
  • Sompolno (1954–57)
  • Sompolno (1971–72)
  • Trzęśniew (1954–61)
  • Umień (1954–61)
  • Wiesiołów (1954–72)
  • Wólka Komorowska (1954–57)
  • Wrząca Wielka (1954–72)
  • Zakrzewek (1954–58)