Ożarowice (gromada)

Ożarowice
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

katowickie

Powiat

1954–56: będziński
1957–72: tarnogórski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Ożarowice

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

2

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

17

brak współrzędnych

Ożarowice – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Ożarowice z siedzibą GRN w Ożarowicach utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie będzińskim w woj. stalinogrodzkim, na mocy uchwały nr 14/54 WRN w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Ożarowice i Pyrzowice ze zniesionej gminy Sączów w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 17 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

20 grudnia 1956 województwo stalinogrodzkie przemianowano (z powrotem) na katowickie[8].

1 stycznia 1957 gromadę włączono do powiatu tarnogórskiego w tymże województwie[9].

1 stycznia 1970 do gromady Ożarowice włączono wieś Zendek z gromady Mierzęcice w powiecie zawierciańskim w tymże województwie[10].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11]. 1 stycznia 1973 w powiecie tarnogórskim utworzono gminę Tąpkowice, której siedzibą zostały jednak Ożarowice[12]. Dopiero po 25 latach, 1 stycznia 1997, nazwę gminy zmieniono na właściwą jej siedzibie – gmina Ożarowice[13] (de facto było to reaktywowanie zniesionej w 1950 roku – w powiecie będzińskim – gminy o tej samej nazwie[14]). Należy tu nadmienić, że siedziba zniesionej w 1950 roku gminy Ożarowice znajdowała się – na odwrót – właśnie w Tąpkowicach.

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. ↑ Uchwała Nr 14/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu będzińskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
  7. ↑ Uchwała Nr 36/265 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Będzinie z 4. X. 1954 w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 8 października 1954 r., Nr. 8, Poz. 35)
  8. ↑ Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 269
  9. ↑ Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 276
  10. ↑ Dz.U. z 1969 r. nr 35, poz. 298
  11. ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  12. ↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
  13. ↑ Dz.U. z 1996 r. nr 155, poz. 761
  14. ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
  • p
  • d
  • e
Powiat będziński (1867–1975) (► GGW)
  • Siedziba powiatu – Będzin
Przynależność wojewódzka
Miasta
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Bobrowniki (1867–1954 i od 1973)
  • Choroń (1867–1925)
  • Czeladź (1915)
  • Dąbrowa Górnicza (1909–16)
  • Gołonóg (de facto 1941–54, de jure 1950–54)
  • Górnicza (1874–1909)
  • Grodziec (1915–51)
  • Gzichów (1867–1915)
  • Kazimierz (1950–54)
  • Koziegłowy (1867–1915)
  • Koziegłowy (1915–26 →)
  • Koziegłówki (1915–26 →)
  • Kromołów (← 1890–1926 →)
  • Łagisza (1915–54)
  • Łosień (1867–1954 i od 1973)
  • Mierzęcice (1915–26 →)
  • Milowice (1915)
  • Modrzejów (1915)
  • Mrzygłód (1915–16 i 1919–26 →)
  • Myszków (1924–26 →)
  • Niegowa (1867–1926 →)
  • Niwka (1915–53)
  • Olkusko-Siewierska (1867–1915, 1919–41 i 194?–49)
  • Osad Górniczych (1867–1874)
  • Ożarowice (1867–1941 i 1945–49)
  • Pińczyce (1867–1926 →)
  • Poraj (1915–19 i 1925–26 →)
  • Poręba (Mrzygłodzka) (1867–1926 →)
  • Psary (od 1973)
  • Rokitno Szlacheckie (1867–1926 →)
  • Rudnik–Wielki (1867–1926 →)
  • Sączów (1941–45 i 1950–54)
  • Siewierz (1890–1916 i 1919–26 →)
  • Strzemieszyce (1941–4?)
  • Strzemieszyce Wielkie (1950–54)
  • Sulików (1867–1915)
  • Włodowice (1867–1926 →)
  • Wojkowice Kościelne (de facto 1867–1941, de jure 1867–1949; i od 1973)
  • Wysoka (1915–19)
  • Zagórze (Olkuskie) (1867–1874 i 1909–54)
  • Zagórze (GGW) (1915)
  • Ząbkowice (de facto 1941–54, de jure 1950–54; i od 1973)
  • Żarki (1867–1926 →)
Gromady
(1954–72)
  • Błędów (1954–61)
  • Bobrowniki (1954–72)
  • Dąbie (1954–72)
  • Dobieszowice (1954–72)
  • Gołonóg (1954–56)
  • Kazimierz (1954)
  • Klimontów (1954)
  • Łagisza (1954–68)
  • Łosień (1954–72)
  • Maczki (1954–57)
  • Okradzionów (1954–72)
  • Ostrowy Górnicze (1954–55)
  • Ożarowice (1954–56 →)
  • Porąbka (1954–55)
  • Psary (1954–72)
  • Rogoźnik (1954–72)
  • Sarnów (1954–72)
  • Sączów (1954–72)
  • Siemonia (1954–61)
  • Strzemieszyce Małe (1954–72)
  • Strzemieszyce Wielkie (1954)
  • Strzyżowice (1954–72)
  • Tąpkowice (1954–56 →)
  • Tuczna Baba / Tucznawa (1954–72)
  • Ujejsce (1954–72)
  • Wojkowice Komorne (1954)
  • Wojkowice Kościelne (1954–72)
  • Zagórze (1954)
  • Ząbkowice (1954–55)
  • Żychcice (1954–61)
  • p
  • d
  • e
Powiat Tarnowitz (1873–1927[A]) — Powiat tarnogórski (1922–1975)
Przynależność wojewódzka
  • prow. Śląsk, rejencja opolska (1873–1919)
  • prow. Górny Śląsk, rejencja opolska (1919–22/27[A])
  • woj. śląskie (1922–39)
  • woj. śląskie (1945–50)
  • woj. katowickie (1950–53)
  • woj. stalinogrodzkie (1953–56)
  • woj. katowickie (1956–75)
Miasta (1873–1975)
Gminy wiejskie jednostkowe
(1873–1945)
Obszary dworskie
(1873–1924/28[B])
Gminy wiejskie zbiorowe
(1945–54 i 1973–75)
  • Bobrowniki (1945–54)
  • Boruszowice (1945–54)
  • Brzeziny Śląskie (1945–51)
  • Brzozowice-Kamień (1945–54)
  • Dąbrówka Wielka (1945–54)
  • Krupski Młyn (1973–75)
  • Miasteczko Śląskie (Miasteczko) (1946–54)
  • Miedary (← 1951–54)
  • Nakło (Nakło Śląskie) (1945–46 i 1973–75)
  • Piekary Śląskie (1945–46)
  • Radzionków (1945–51)
  • Repty Stare (1945–54)
  • Stolarzowice (← 1951–54 i 1973–75)
  • Strzybnica (1945–54)
  • Świerklaniec (1945–54 i 1973–75)
  • Tarnowice Stare (1945–46)
  • Tąpkowice (1973–75)
  • Tworóg (← 1951–54 i 1973–75)
  • Wieszowa (← 1951–54)
  • Zbrosławice (← 1951–54 i 1973–75)
  • Żyglin (1945–46)
Gromady
(1954–72)
  • Bobrowniki (1954–72)
  • Boruszowice (1954–72)
  • Brzozowice-Kamień (1954)
  • Dąbrówka Wielka (1954–57)
  • Kozłowa Góra (1954–72)
  • Krupski Młyn (←1956)
  • Miasteczko Śląskie (1954–57)
  • Miedary (1954–72)
  • Nakło (1954–57)
  • Ożarowice (← 1957–72)
  • Potępa (1954–61)
  • Repty (1954–72)
  • Rybna (1954–61)
  • Stolarzowice (1954–57)
  • Strzybnica (1954–57)
  • Sucha Góra (1954–72)
  • Świerklaniec (1954–72)
  • Tąpkowice (← 1957–72)
  • Tworóg (1954–72)
  • Wieszowa (1954–57)
  • Wojska (1954–72)
  • Zbrosławice (1954–57)
  • Żyglin (1954–72)
Osiedla (1954–72)
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v W wyniku plebiscytu na Górnym Śląsku (1921) większa część powiatu Tarnowitz przeszła pod władzę polską, z której utworzono powiat tarnogórski. Fragmenty powiatu Tarnowitz, które pozostały w Niemczech utrzymano przy szczątkowym powiecie Tarnowitz do 1 stycznia 1927, kiedy to połączono go z okrojonym powiatem Beuthen w nowy powiat Beuthen-Tarnowitz
  2. ↑ Obszary dworskie zniesiono w Polsce w 1924, a w Niemczech w 1928