 pułkownik w st. sp.
| |
| Data urodzenia |
8 września 1883 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
urzędnik |
| Odznaczenia | |
| |
Michał Paszkiewicz (ur. 8 września 1883, zm. 16–19 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – polski prawnik, urzędnik, pułkownik Wojska Polskiego w stanie spoczynku[1][1], ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stanisława i Anny, urodzony 8 września 1883[2]. Był prawnikiem[1]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został urzędnikiem Ministerstwa Sprawiedliwości[2]. 30 czerwca 1923 ze stanowiska kontrolera został mianowany referentem w MS[3]. Naczelnik więzienia we Wronkach w latach 1929–1932, następnie w latach 1932–1934 naczelnik więzienia w Drohobyczu, a w latach 1935–1939 inspektor w Departamencie Karnym Ministerstwa Sprawiedliwości[4].
W czasie kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku[1][2]. Między 15 a 17 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[1] – lista wywózkowa 032/1 z 14 kwietnia 1940[1][5][2]. Został zamordowany między 16 a 19 kwietnia 1940 w Katyniu[1][2] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[6][7]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[8][9]. W 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane w mundurze[10] w toku ekshumacji nadzorowanych przez Niemców[11] pod numerem 1130[12][13][1][2][10] – dosł. określony jako Paszkiewicz Michael (raport dzienny z 6 maja 1943)[1]. Przy jego szczątkach znaleziono: książeczkę członkowską urzędnika oraz dwie metryki urodzenia (jego i jego żony)[14][10][15]. Figuruje na liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 01130[14].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (9 listopada 1932)[16]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[17][18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[19][20].
16 kwietnia 2009 na placu przy Publicznym Gimnazjum nr 4 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Białej Podlaskiej został posadzony Dąb Pamięci ku czci generała brygady Michała Paszkiewicza.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 578.
- ↑ a b c d e f Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 465.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 351, Nr 14 z 15 lipca 1923.
- ↑ Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej - Służba Więzienna [online], www.sw.gov.pl [dostęp 2020-10-06] (pol.).
- ↑ Marek Tarczyński, Listy wywózkowe z obozu w Kozielsku s. 354.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ a b c Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (5 (343)), pbc.uw.edu.pl, 29 stycznia 1949, s. 4 [dostęp 2025-01-31] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-01-18] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
- ↑ Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 197 [dostęp 2025-01-31] (niem.).
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2025-01-30].
- ↑ a b Mariusz Olczak (red.), Katyń. Listy ekshumacyjne i dokumenty Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża 1943–1944., koszalin.ap.gov.pl, s. 156, ISBN 83-89986-91-4 [dostęp 2025-01-31] (pol.).
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 126. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi w służbie więziennej”.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 2024-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Marek Tarczyński, Listy wywózkowe z obozu w Kozielsku, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3-4 (133-134), Warszawa 1990.
- Michał Paszkiewicz. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2018-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-05)].
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów obozu NKWD w Kozielsku, rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.