Miasta metropolitalne Włoch

Kartografia miast metropolitalnych Włoch zaznaczonych na żółto.
Ludność włoskich prowincji i miast metropolitalnych w grudniu 2012 roku.

Miasto metropolitalne jest jednym z lokalnych organów terytorialnych określonych w Konstytucji Włoch, w art. 114, po reformie z 2001 roku (Ustawa konstytucyjna nr 3/2001)[a].

Ustawa z dnia 7 kwietnia 2014 roku nr 56[1] zawierająca „Przepisy o miastach metropolitalnych, prowincjach, związkach i połączeniach gmin” reguluje jej utworzenie w zastępstwie prowincji[2] jako organu rozległego obszaru, chociaż dotyczy regionów ze statutem zwykłym.

Organy te mają swoje siedziby także w regionach o specjalnym statusie, czyli Sardynii i Sycylii.

Lista miast metropolitalnych

We Włoszech jest czternaście miast metropolitalnych. Poniżej przedstawiono dane dotyczące populacji[3][4][5], powierzchnię, gęstość zaludnienia, liczbę gmin i region czternastu miast metropolitalnych.

Nazwa miasta metropolitarnego Skrót Region Powierzchnia
(km²) 		Populacja Gęstość zaludnienia
(os./km²) 		Liczba gmin Data utworzenia
Bari BA Apulia 3863 1 225 048 317 41 8 kwietnia 2014[b]
Bolonia BO Emilia-Romania 3702 1 014 124 274 55 8 kwietnia 2014[b]
Cagliari CA Sardynia 1249 420 364 337 17 4 lutego 2016[c]
Florencja FI Toskania 3514 988 194 281 41 8 kwietnia 2014[b]
Genua GE Liguria 1834 816 606 445 67 8 kwietnia 2014[b]
Katania CT Sycylia 3574 1 074 434 301 58 4 sierpnia 2015
Mediolan MI Lombardia 1575 3 228 006 2050 133 8 kwietnia 2014[b]
Mesyna ME Sycylia 3226 600 180 184 108 4 sierpnia 2015
Neapol NA Kampania 1179 2 959 932 2528 92 8 kwietnia 2014[b]
Palermo PA Sycylia 5009 1 204 189 240 82 4 sierpnia 2015
Reggio Calabria RC Kalabria 3210 518 699 162 97 7 sierpnia 2016
Rzym RM Lacjum 5363 4 227 059 788 121 8 kwietnia 2014[b]
Turyn TO Piemont 6827 2 204 632 323 312 8 kwietnia 2014[b]
Wenecja VE Wenecja Euganejska 2473 835 895 338 44 8 kwietnia 2014[b]

Dodatkowe miasta metropolitalne

Oprócz miast metropolitalnych, we Włoszech funkcjonują także nowe jednostki administracyjne, które tak naprawdę nie są miastami metropolitalnymi: wolne konsorcja miejskie (na Sycylii) oraz regionalne organy decentralizacyjne (we Friuli-Wenecji Julijskiej).

Wolne konsorcja miejskie są wielkoobszarowymi organami terytorialnymi posiadającymi autonomię ustawową, regulacyjną, administracyjną, podatkową i finansową. Natomiast regionalne organy decentralizacyjne są organami funkcjonalnymi regionu Friuli-Wenecja Julijska o specjalnym statusie.

Wolne konsorcja miejskie

Nazwa wolnego konsorcjum miejskiego Skrót Region Powierzchnia
(km²) 		Populacja Gęstość zaludnienia
(os./km²) 		Liczba gmin Data utworzenia
Agrigento AG Sycylia 3052.59 412 472[6] 135.12 43 4 sierpnia 2015
Caltanissetta CL 2138.37 248 699[6] 116.3 22 4 sierpnia 2015
Enna EN 2574.7 153 589[6] 59.65 20 4 sierpnia 2015
Ragusa RG 1623.89 319 350[7] 196.66 12 4 sierpnia 2015
Syrakuzy SR 2124.13 383 321[7] 180.46 21 4 sierpnia 2015
Trapani TP 2469.62 411 727[6] 166.72 25 4 sierpnia 2015

Regionalne organy decentralizacyjne

Nazwa regionalnego organu decentralizacyjnego Skrót Region Powierzchnia
(km²) 		Populacja Gęstość zaludnienia
(os./km²) 		Liczba gmin Data utworzenia
Gorycja GO Friuli-Wenecja Julijska 467.14 139 346[8] 298.3 25 1 lipca 2019
Pordenone PN 2275.42 312 062[8] 106.64 50 1 lipca 2019
Triest TS 212.51 234 457[8] 1103.28 6 1 lipca 2019
Udine UD 4969.30 529 940[9] 137.14 134 1 lipca 2019

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Republika Włoska składa się z gmin, prowincji, miast metropolitalnych, regionów i państwa (jak podaje art. 114 Konstytucji Włoch).
  2. ↑ a b c d e f g h i Funkcjonuje od 1 stycznia 2015 roku.
  3. ↑ Funkcjonuje od 1 stycznia 2017 roku.

Przypisy

  1. ↑ GazzettaG. Ufficiale GazzettaG., LEGGE 7 aprile 2014, n. 56 [online], www.gazzettaufficiale.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  2. ↑ GazzettaG. Ufficiale GazzettaG., LEGGE 7 aprile 2014, n. 56 art. 1 comma 16 [online], www.gazzettaufficiale.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  3. ↑ ISTAT, Bilancio demografico mensile e popolazione residente per sesso, anno 2023 [online], demo.istat.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  4. ↑ CITTÀ METROPOLITANE D’ITALIA, COME CAMBIANO I TERRITORI E LE SCELTE DEGLI ITALIANI [online] [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  5. ↑ Città Metropolitane per popolazione [online], Tuttitalia.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  6. ↑ a b c d ISTAT, Bilancio demografico mensile anno 2022 (dati provvisori) [online], demo.istat.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  7. ↑ a b ISTAT, Bilancio demografico mensile anno 2023 (dati provvisori) [online], demo.istat.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  8. ↑ a b c DatoD. ISTAT DatoD., Popolazione residente al 30 settembre 2017, ultimo giorno di operatività dell'ente [online], demo.istat.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).
  9. ↑ DatoD. ISTAT DatoD., Popolazione residente al 31 marzo 2018 [online], demo.istat.it [dostęp 2024-08-07]  (wł.).