M24 Chaffee
Dane podstawowe | |||
Państwo | Stany Zjednoczone | ||
---|---|---|---|
Producent | Zakłady Cadillac w Detroit | ||
Typ pojazdu | |||
Trakcja | gąsienicowa | ||
Załoga | 5 (dowódca, ładowniczy, celowniczy, kierowca, pomocnik kierowcy-radiotelegrafista) | ||
Historia | |||
Prototypy | 1943 | ||
Produkcja | 1944 – sierpień 1945 | ||
Egzemplarze | 4731 szt. | ||
Dane techniczne | |||
Silnik | 2 rzędowe silniki gaźnikowe Cadillac Twin 44T24, chłodzony powietrzem o mocy 110 KM przy 3400 obr./min (każdy) | ||
Transmisja | mechaniczna, przekładnie automatyczne Hydramatic, przekładnia zbierająca Synchromesch, przekładnia główna Herringbone, podwójny mechanizm różnicowy | ||
Pancerz | stalowy, spawany z odlewów i płyt walcowanych, 12–38 mm | ||
Długość | 5,56 m | ||
Szerokość | 3,00 m | ||
Wysokość | 2,77 m (z km przeciwlotniczym) | ||
Prześwit | 0,46 m | ||
Masa | 18,4 t (bojowa) | ||
Moc jedn. | 8,9 kW/t | ||
Nacisk jedn. | 0,79 kg/cm² | ||
Osiągi | |||
Prędkość | 56 km/h (droga) | ||
Zasięg pojazdu | 160 km | ||
Pokonywanie przeszkód | |||
Brody (głęb.) | 1,0 m | ||
Rowy (szer.) | 2,5 m | ||
Ściany (wys.) | 1,0 m | ||
Kąt podjazdu | 30° | ||
Dane operacyjne | |||
Uzbrojenie | |||
1 x armata czołgowa M6 kal. 75 mm (48 nab.) 2 x czkm M1919A4 kal. 7,62 mm (3750 nab.) 1 wkm Browning M2HB kal. 12,7 mm (440 nab.) | |||
Wyposażenie | |||
1 x miotacz granatów dymnych M3 (14 granatów) | |||
|
M24 Chaffee – amerykański czołg lekki z okresu II wojny światowej i wojny koreańskiej.
Historia
Prace nad pojazdem mającym zastąpić czołgi M3/M5 Stuart rozpoczęły się w kwietniu 1943, kiedy na zamówienie rządu amerykańskiego firma Cadillac opracowała model nowego czołgu lekkiego uzbrojonego w armatę 75 mm. Dwa pierwsze prototypy nazwane T24, dostarczono już w październiku 1943. Jeszcze przed zakończeniem prób zamówiono 1000 egzemplarzy tego czołgu, w późniejszym czasie zamówienie zwiększono do 5000 sztuk. Pojazd otrzymał nazwę M24 Chaffee na cześć zmarłego w 1941 roku dowódcy amerykańskich wojsk pancernych, Adny Chaffee'ego Jr.
Pancerz czołgu był spawany, silniki zostały zamontowane na specjalnych, wysuwanych prowadnicach co ułatwiało ich serwis i wymianę – oba silniki były identyczne. Uzbrojenie czołgu stanowiła armata 75 mm, która została wcześniej zaprojektowana dla bombowca średniego B-25 Mitchell.
Był to pierwszy czołg aliantów zachodnich używający jako zawieszenia drążków skrętnych. Zastąpiły one wózki z podwójnymi kołami, stosowanymi w dotychczasowych czołgach lekkich i średnich. Nieoczekiwanym efektem nowego zawieszenia były jednak przypadki otwierania ognia do własnych czołgów przez żołnierzy alianckich w trakcie ofensywy w Ardenach. Jak się okazało, żołnierze brali Chaffee za posiadające podobne podwozia niemieckie czołgi lekkie Panzer II, a nawet za Pantery.
Służba
Nowe czołgi zaczęły trafiać do jednostek bojowych w połowie 1944 roku. Zastąpiły wcześniej używane czołgi lekkie M5. Brały udział w bojach we Francji, na froncie włoskim i ostatnich walkach na terenie Niemiec.
Po zakończeniu II wojny światowej czołgi M24 pozostały w uzbrojeniu armii amerykańskiej. Na szeroką skalę wzięły udział w wojnie koreańskiej.
Były też eksportowane do innych krajów. Francuskie M24 walczyły w Indochinach i Algierii. W wojnie wietnamskiej używała ich armia Wietnamu Południowego. Obecnie są użytkowane tylko przez Urugwaj.
Pojazdy pochodne
- M19 Gun Motor Carriage: Samobieżne działo przeciwlotnicze z podwójną armatą 40 mm zamontowaną z tyłu kadłuba, silniki zostały przeniesione bliżej środka. Zamówiono 904 egzemplarze ale dostarczono tylko 285.
- M41 Howitzer Motor Carriage "Gorilla": Działo samobieżne z haubicą 155 mm. Zamówiono 250 sztuk, ale do końca wojny dostarczono tylko 60, najprawdopodobniej nie wzięły udziału w wojnie. Załogę stanowiło 12 żołnierzy, 6 z nich poruszało się w M41, sześciu w transporterze amunicyjnym.
- M37 Howitzer Motor Carriage: Samobieżna haubica, miała zastąpić M7 Priest, zamówiono 448, do końca wojny dostarczono tylko 316 egzemplarzy. Załoga składała się z 7 żołnierzy.
- T77 Multiple Gun Motor Carriage: Samobieżne działo przeciwlotnicze z sześcioma karabinami maszynowymi 12,7 mm zamontowanych w nowej wieży.
Użytkownicy
Byli
- Urugwaj – 17
- Arabia Saudyjska – 52
- Austria – 46 użytkowanych w latach 1956–1966.
- Belgia – 224
- Chile
- Dania – 63
- Etiopia – 34
- Filipiny – 7
- Francja – 1254
- Grecja – 170
- Hiszpania - 31
- Iran – 180
- Irak – 78[1]
- Japonia – użytkowane były w latach 1952–1974
- Kambodża – 36
- Kanada – 32
- Korea Południowa
- Laos – 4
- Norwegia – 123 weszło do służby w latach 50. Ostatni M24 z armii norweskiej został wycofany w 1993 roku.
- Pakistan – 132[2]
- Portugalia – 16
- Tajlandia – 118
- Tajwan
- Turcja — 238
- Stany Zjednoczone[3]
- Wielka Brytania – 302
- Wietnam Południowy – 137
- Włochy – 518
- ZSRR – 2 pojazdy przekazano w ramach programu Lend-Lease.
Przypisy
- ↑ "Rulers of Iraq and Saudi Arabia bury an old feud with big party in Baghdad." LIFE magazine: May 27, 1957.
- ↑ TomT. Cooper TomT., Khan Syed ShaizK.S.S. Ali Khan Syed ShaizK.S.S., India – Pakistan War, 1971; Introduction [online], acig.info, 10 lutego 2008 [zarchiwizowane z adresu 2016-09-15] (ang.).
- ↑ Green & Green (2000), pp. 76–77.
Bibliografia
- Paweł Żurkowski. Najpotężniejszy z lekkich. Amerykański czołg lekki M24 General Chaffee. „Nowa Technika Wojskowa”. 1999. nr 9. s. str. 37-44. ISSN 1230-1655.
Linki zewnętrzne
- M24 Chaffee [online], onwar.com [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
- United States' M24 light tank, Chaffee I [online], wwiivehicles.com [zarchiwizowane z adresu 2013-01-22] (ang.).
- p
- d
- e
Czołgi |
|
---|---|
Działa samobieżne | |
Niszczyciele czołgów | |
Samochody pancerne | |
Transportery opancerzone |
|
Inne pojazdy | |
Prototypy i pojazdy eksperymentalne |
- SNL: Chaffee