Korekty granic Polski od 1945 roku

Korekty granic Polski od 1945 roku – artykuł obejmuje zmiany granic Polski dokonane od 1945 roku, wtedy to ustalono w większości nowe granice państwa po II wojnie światowej.

Po zakończeniu II wojny światowej przywrócono przebieg granicy z lat 1920–1938, choć ostateczne porozumienie graniczne zapadło w 1958 roku. Również w tym samym roku dokonano dość znacznej korekty granicy Polski z Czechosłowacją.

18 lat później, w 1976 roku dokonano kolejnej korekty obszarów o powierzchni około 0,25 km².

W 2005 roku dokonano korekty granicy, wskutek której Polska przekazała Słowacji, a Słowacja Polsce terytoria o powierzchni 2969 m² (blisko 0,30 ha).

Granica z Niemcami Wschodnimi ustanowiona podczas konferencji poczdamskiej miała w wielu miejscach absurdalny przebieg. Dlatego jeszcze w 1945 roku dokonano szeregu drobnych korekt. Zmian w przebiegu granicy dokonano także w 1949 i 1951 roku.

Natomiast rozgraniczenia wód terytorialnych pomiędzy Polską a Niemcami Wschodnimi dokonano w 1989 roku.

Zobacz w Wikiźródłach tekst Umowa graniczna pomiędzy Polską a Związkiem Radzieckim z 16 sierpnia 1945 roku

Wiosną 1945 roku nie wytyczono jeszcze stałej północnej granicy Polski z ZSRR, w tym czasie tereny południowej części obwodu królewieckiego był pod kontrolą administracji polskiej, obszar ten obejmował 1125 km², tymczasowa linia graniczna biegła granicą dawnych powiatów: świętomiejskiego, iławeckiego, bartoszyckiego, gierdawskiego, darkiejmskiego i gołdapskiego. We wrześniu 1945 granice przesunięto kilkanaście kilometrów na południe na korzyść ZSRR^[1]

16 maja 1948 roku dokonano korekty granic na korzyść Polski w północno-wschodniej części państwa poprzez przesunięcie polskiej granicy na odległość od 200 m do 3 km na wschód. W efekcie, przyłączonych zostało do Polski kilkanaście miejscowości znajdujących się obecnie na terenie powiatów sokólskiego i białostockiego (województwo podlaskie). Głównym celem tej korekty było sprostowanie przebiegu pasa granicznego i nie miała ona podłoża ekonomicznego ani nie uwzględniała też składu religijno-narodowościowego miejscowości włączonych do Polski (o ile takie wsie jak Nowodziel, Tołcze, Szymaki czy Klimówka miały charakter polski i katolicki, to już Chomontowce, Rudaki, Łosiniany czy Ozierany Wielkie zamieszkiwane były w większości lub wyłącznie przez prawosławną ludność białoruską)^[2][3][4].

W tym samym roku przyłączono do Polski także kilka miejscowości leżących na południu państwa: Medyka, Siedliska, Jaksmanice (z rejonu medyckiego), Malhowice, Rożubowice, Sierakośce (z rejonu niżankowickiego), Kwaszenina, Hujsko, część Paportna (z rejonu dobromilskiego), Solina, Wola Maćkowa (z rejonu ustrzyckiego), Dubina, Macyki i część Starzawy (z rejonu mościskiego)^[5]. Ta korekta również nie uwzględniała składu narodowościowego włączonych miejscowości, w następstwie czego zamieszkująca je ludność ukraińska została wysiedlona do Związku Radzieckiego^[6][7].

W 1987 roku została w praktyce przyłączona do Polski wyspa położona na Bugu, o powierzchni 7 ha, w okolicach Kryłowa. Znajdują się na niej ruiny zamku z XVII wieku. Związek Radziecki nie zażądał nic w zamian^[8]. W rzeczywistości wyspa formalnie należała do Polski już od 1945 roku, ale nie była połączona ze stałym lądem żadnym mostem, który powstał dopiero w 1987 roku^[9].

• Kolej Izerska
• Polsko-czechosłowackie konflikty graniczne
• Powiat ustrzycki
• Zmiany granicy polsko-słowackiej

Zobacz multimedia związane z tematem: Korekty granic Polski od 1945 roku

• „Czekając na Schengen” – artykuł o korekcie granic z RFN. pomerania.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-02)].
• Wytyczanie granicy polsko radzieckiej po II wojnie światowej