WikiMini

Kodeniec

Kodeniec
wieś
Ilustracja
Zabytkowy kościół Narodzenia NMP (dawna cerkiew)
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

parczewski

Gmina

Dębowa Kłoda

Liczba ludności (2021)

402[2][3]

Strefa numeracyjna

83

Kod pocztowy

21-211[4]

Tablice rejestracyjne

LPA

SIMC

0011363[5]

Położenie na mapie gminy Dębowa Kłoda
Mapa konturowa gminy Dębowa Kłoda, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kodeniec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kodeniec”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kodeniec”
Położenie na mapie powiatu parczewskiego
Mapa konturowa powiatu parczewskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kodeniec”
Ziemia51°36′28″N 23°07′29″E/51,607778 23,124722[1]

Kodeniecwieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie parczewskim, w gminie Dębowa Kłoda[5][7]. Leży nad strugą Kodenianka (dopływ Piwonii), przy drogach powiatowych nr 1638L(Przewłoka - Adampol), 1096L(Uhnin - Łyniew) i 1615L(Kodeniec - Podedwórze) [8]

Wieś ekonomii brzeskiej w drugiej połowie XVII wieku[9].

W latach 1944–1954 miejscowość była siedzibą gminy Krzywowierzba. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kodeniec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa bialskopodlaskiego.

Wieś stanowi sołectwo w gminie Dębowa Kłoda[6]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś miała 394 mieszkańców[10].

We wsi działają szkoła podstawowa[11], apteka, coffee shop, przychodnia medyczna, remiza Ochotniczej Straży Pożarnej[12].

Części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Kodeniec[5][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0011370 Chałupne część wsi

Świątynie

[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz prawosławny z cerkwią Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Cerkiew na cmentarzu

We wsi znajduje się zabytkowa dawna cerkiew unicka z roku 1795 obecnie służąca jako świątynia rzymskokatolicka parafii pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny[13][14][15]. W latach 1875–1915 była świątynią prawosławną, 1920-1940 rzymskokatolicką, 1940-1947 prawosławną a od 1947 ponownie rzymskokatolicką[16][17].

Kościół drewniany, trzynawowy, o zrębowej konstrukcji posiada klasycystyczne i późnobarokowe polichromie na sklepieniu oraz ludowe wyposażenie wnętrza. Można tu obejrzeć obrazy i rzeźby pochodzące głównie z XIX wieku, a także znacznie starsze, sięgające wieku XVII[18]. Obok kościoła znajduje się dzwonnica, która jest zabytkiem drewnianej sztuki sakralnej z końca XVIII wieku[16]. Obiekty to jest kościół, dzwonnica[19] i cmentarz[20] wpisane są do rejestru zabytków pod numerem rejestrowym A/107 z 30.11.1966 i z 10.10.1956 roku[21].

W Kodeńcu znajduje się także cerkiew pod wezwaniem Narodzenia św. Jana Chrzciciela (zlokalizowana na cmentarzu), podlegająca parafii prawosławnej w Horostycie[22].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55673
  2. Wieś Kodeniec w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-05-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-05-17].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 487 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-03-04].
  6. a b BIP gminy, sołectwa i sołtysi
  7. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. Biuletyn Informacji Publicznej - Zarząd Dróg Powiatowych w Parczewie
  9. Stanisław Zawadzki, Gospodarowanie ekonomiami królewskimi w Wielkim Księstwie Litewskim w świetle kontraktów dzierżawnych z II poł. XVII w., Warszawa 2021, s. 167.
  10. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  11. Szkoła Podstawowa w Kodeńcu [online], kodeniec.szkolna.net [dostęp 2025-03-16].
  12. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W KODEŃCU | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2025-03-16].
  13. Parafia Narodzenia NMP [online], Diecezja Siedlecka [dostęp 2025-03-16].
  14. Kodeniec - Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2025-03-16].
  15. Strona parafii [online] [dostęp 2025-03-16].
  16. a b Strona Lubelskie klimaty. Kościół w Kodeńcu
  17. Kodeniec (woj. lubelskie), Instytut Sztuki PAN, 1970, s. 3 [dostęp 2025-03-16] (pol.).
  18. Kodeniec kościół [online], Katarzyna i Artur Ciechiewicz - BLOG [dostęp 2025-03-16] (ang.).
  19. Nepomuckim szlakiem: Kodeniec [online], Nepomuckim szlakiem [dostęp 2025-03-16].
  20. Cmentarz Parafialny w Kodeńcu [online], mogily.pl [dostęp 2025-03-16].
  21. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 czerwca 2025 [dostęp 2017-03-04].
  22. Cerkiew w Kodeńcu – Horostyta – parafia prawosławna [online] [dostęp 2025-03-16].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]