Kościół Wszystkich Świętych w Twardoszynie
510-253/0 | |||||||
Elewacja boczna | |||||||
Państwo | Słowacja | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj | |||||||
Miejscowość | Twardoszyn | ||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie kraju żylińskiego | |||||||
Położenie na mapie Słowacji | |||||||
49°20′11,7″N 19°33′32,6″E/49,336583 19,559056 | |||||||
|
Kościół Wszystkich Świętych[1] (słow. Kostol Všetkých Svätých) – drewniany kościół rzymskokatolicki zbudowany w drugiej połowie XV w. znajdujący się w miejscowości Twardoszyn na Słowacji.
To jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków drewnianej architektury sakralnej i jedyny na Słowacji jednocześnie uhonorowany medalem Europa Nostra (w 1995) i wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (w 2008)[2].
Historia
Pierwsza pisemna wzmianka o istnieniu parafii w Twardoszynie pochodzi z 1395. Drewniany kościół powstał w drugiej połowie XV w. Po przejęciu świątyni przez protestantów przebudowany w latach 1650–54. Przebito wtedy nowe wejście od południa, ozdobione renesansowym portalem. W taki portal zaopatrzono także wejście do zakrystii. Drobniejsze korekty przechodził kościół w latach 1899, 1927, 1952, 1966 i 1971. Gruntownie odnowiony w latach 1986–92. Obecnie kościół służy wiernym tylko raz w roku, w tygodniu około Wszystkich Świętych (1.XI)[3][4].
-
Wejście -
Wnętrze -
Elewacja frontowa
Architektura i wyposażenie
Kościół zbudowany w stylu gotyckim. Drewniany z czerwonego świerka, konstrukcji zrębowej, orientowany. Prezbiterium mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie, z zakrystią. Dach stromy, dwukalenicowy, kryty gontem, z ośmioboczną wieżyczką sygnaturki, zwieńczoną daszkiem stożkowym. Świątynia otoczona jest wokół wydatnymi sobotami, wspartymi na późniejszych, murowanych słupach[3].
Wewnątrz w nawie strop kasetonowy z 49 rozetami i polichromią z motywami kwiatów polnych i ogrodowych, z lat 1653–54. W prezbiterium sklepienie kolebkowe z malowidłem, przedstawiającym niebo z gwiazdami i postacie ewangelistów. Na bocznych ścianach polichromia figuralna. Wyposażenie:
- ołtarz główny późnobarokowy z przełomu XVII i XVIII w. z obrazem przedstawiającym Wszystkich Świętych; pierwotnie był w nim obraz Opłakiwanie Chrystusa z XV w., który został w 1919 przewieziony do muzeum w Budapeszcie,
- ambona z 1654 z figurami Czterech Ewangelistów,
- figury prawie naturalnej wielkości, przedstawiające postacie św.: Barbary, Justyny, Małgorzaty, Jana, Macieja i Mateusza,
- obraz św. Jerzego na koniu w walce ze smokiem z około 1653,
- malowane stalle[3][4].
Otoczenie
Kościół wraz z przyległym cmentarzem otoczony jest murem z barokową bramą, zwieńczoną ośmiobocznym dachem gontowym z małą wieżyczką z daszkiem stożkowym. Na cmentarzu znajduje się kamienny, renesansowy nagrobek z 1555 Gaspara Koda oraz dwie okrągłe kamienne budowle z XVII w.[4]
Przypisy
- ↑ Polski egzonim uchwalony na 109. posiedzeniu KSNG.
- ↑ Drewniane kościoły słowackiej części Karpat. [dostęp 2020-02-12]. (ang.).
- ↑ a b c Miloš Dudáš, Ivan Gojdič, Margita Šukajlová: Drewniane cerkwie i kościoły. Wydawnictwo DAJAMA, 2007, s. 12-14. ISBN 80-89226-16-7.
- ↑ a b c Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Piotr Krzywda, Wojciech W. Wisniewski: Beskid Żywiecki. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2012, s. 452, 453. ISBN 978-83-62460-30-4.
Linki zewnętrzne
- Kościół Wszystkich Świętych w Twardoszynie. travelseries.pl, 2021-10-30.
- p
- d
- e
Kulturowe |
|
---|---|
Przyrodnicze |
|