Karol Józef Erdmann Henckel von Donnersmarck

Karol Józef Erdmann Henckel von Donnersmarck

baron
Rodzina	Henckel von Donnersmarck
Data i miejsce urodzenia	24 stycznia 1688 Bytom
Data i miejsce śmierci	6 marca 1760 Sopron
Ojciec	Leon Ferdynand
Matka	Juliana Maksymiliana Coob von Neyding
Żona	Maria Józefa Brunetti
Dzieci	Franciszek Ludwik Łazarz III

Karol Józef Erdmann Henckel von Donnersmarck (ur. 24 stycznia 1688 w Bytomiu, zm. 6 marca 1760 w Sopron) – baron i hrabia cesarstwa, wolny pan stanowy Bytomia.

Był najstarszym synem Leona Ferdynanda i Juliany Maksymiliany Coob von Neyding. W momencie śmierci ojca miał zaledwie jedenaście lat i regencję przejęła wówczas jego matka.

Za pełnoletniego został uznany w 1710 18 maja tego roku wydał dokument, w którym zobowiązywał się do zachowania wszelkich praw i przywilejów poddanych. Pomimo kupienia przez matkę zamku w Siemianowicach nadal rezydował w bytomskim ratuszu. Urządził w nim nawet zwierzyniec. M.in. fakt ten stał się przyczyną w 1722 r. wielkiej, 24-punktowej skargi bytomian do cesarza. Zarzucano mu także popieranie Żydów trudniących się lichwą, wtrącanie w sprawy magistratu, obsadzanie stanowisk nieodpowiednimi ludźmi itd. Wydany po dziesięciu latach wyrok był przychylny dla bytomian, ale brak funduszy nie pozwolił zakończyć z sukcesem całej sprawy.

W 1734 r. spotkał się z polskim królem elektem Augustem III Sasem. W czasie wojen prusko-austriackich początkowo zdołał pozyskać zaufanie króla Fryderyka II Wielkiego. Po poparciu w czasie II wojny śląskiej Habsburgów został zmuszony do opuszczenia Śląska. Jego dobra skonfiskowano.

Był dwukrotnie żonaty: najpierw z Marią Józefą Brunetti, potem z Józefą Pestaluzzi di Grabadona. Dzieci pozostawił tylko z pierwszego związku. Spośród nich Franciszek Ludwik i Łazarz III sprawowali później władzę nad Bytomiem. Został pochowany w kościele św. Michała Archanioła w Supronie.

• J. Drabina, Historia Bytomia 1254-2000, Bytom 2000.
• A. Kuzio-Podrucki, Henckel von Donnersmarckowie. Kariera i fortuna rodu, Bytom 2003.
• Bytomski Słownik Biograficzny, p.red. J. Drabiny, Bytom 2004.

• Zarys dziejów Henckel von Donnersmarcków w: Śląska szlachta i arystokracja