Joanna II Burgundzka

Ten artykuł dotyczy królowej Francji, żony Filipa V Długiego. Zobacz też: Joanna Burgundzka zwana Kulawą, żona Filipa VI Walezjusza.

Joanna II Burgundzka

hrabina-palatynka Burgundii
Okres	od 1303 do 21 stycznia 1330
Poprzednik	Otton IV Burgundzki
Następca	Joanna Francuska
Królowa Francji i Nawarry
Okres	od 20 listopada 1316 do 3 stycznia 1322
Jako żona	Filipa V
Koronacja	9 stycznia 1317
Poprzedniczka	Klemencja Węgierska
Następczyni	Blanka Burgundzka
hrabina Artois
Okres	od 27 listopada 1329 do 21 stycznia 1330
Poprzednik	Mahaut d’Artois
Następca	Joanna Francuska
Dane biograficzne
Dynastia	Anskarydzi
Data urodzenia	1291
Data i miejsce śmierci	21 stycznia 1330 Roye
Miejsce spoczynku	bazylika w Saint-Denis
Ojciec	Otton IV Burgundzki
Matka	Mahaut d’Artois
Rodzeństwo	Blanka, Robert
Mąż	Filip V Długi od 1307 do 3 stycznia 1322
Dzieci	Joanna III, Małgorzata I, Izabela, Blanka, Ludwik Filip
Multimedia w Wikimedia Commons

Joanna II Burgundzka fr. Jeanne de Bourgogne (ur. 1291, zm. 21 stycznia 1330 w Roye^[1]) – hrabina-palatynka Burgundii od 1303 roku, królowa Francji i Nawarry w latach 1316–1322 jako żona Filipa V Długiego, hrabina Artois od 1329 roku.

Pochodzenie

Urodziła się w 1291 roku jako najstarsze dziecko Ottona IV, hrabiego Burgundii i Mahaut d’Artois^[1]. Jej matka była hrabiną Artois, parem Francji od 1309 roku i prawnuczką króla Ludwika VIII Lwa^[1]. Joanna miała dwójkę rodzeństwa: Blankę i Roberta^[1].

Hrabina-palatynka Burgundii

W 1303 roku po śmierci swego ojca została hrabiną-palatynką Burgundii. Regencję w jej imieniu sprawowała matka.

Małżeństwo i skandal w wieży Nesle

W styczniu 1307 roku w Corbeil Joanna poślubiła Filipa, drugiego syna króla Filipa IV Pięknego i królowej Joanny I^[2]. Od 1311 roku jej mąż nosił tytuł hrabiego Poitiers^[1].

W 1314 roku, na skutek skandalu w wieży Nesle (jej siostra Blanka i ich daleka kuzynka Małgorzata Burgundzka za romanse z braćmi d’Aunay zostały uwięzione w Château Gaillard), Joannę ogolono na łyso i ubrano w worek, po czym uwięziono w zamku Dourdan^[2]. Hrabinę uznano za winną zatajenia romansu swoich szwagierek^[2]. Odzyskała wolność pod koniec 1314 roku dzięki naciskom męża i matki^[2].

Królowa Francji i Nawarry

20 listopada 1316 roku po śmierci Jana I Pogrobowca rozpoczął się spór o sukcesję^[2]. Mężowi Joanny udało się przekonać baronów, aby odrzucili prawa 4-letniej Joanny, jedynej córki Ludwika X Kłótliwego i Małgorzaty Burgundzkiej i sam zasiadł na tronie^[3]. Aktywną rolę we wspieraniu Filipa pełnił jego stryj Karol Walezjusz i matka Joanny Mahaut^[3]. Koronacja małżonków odbyła się 9 stycznia 1317 roku w Reims^[2].

Joanna nie odegrała żadnej roli politycznej. Nie ma w źródłach żadnej informacji o tym, aby jako królowa dążyła do uwolnienia swojej siostry Blanki z Château Gaillard.

Ostatnie lata życia

Joanna została wdową 3 stycznia 1322 roku^[1]. Następnym królem Francji i Nawarry został mąż jej siostry, Karol IV Piękny, który jeszcze w 1322 roku unieważnił swoje małżeństwo Blanką^[3].

Z racji powołania się przez Filipa V w 1316 roku na prawo salickie, żadna z córek jego i Joanny nie mogła ubiegać się o tron^[2][3].

Królowa-wdowa zamieszkała w wieży Nesle^[2]. W listopadzie 1329 zmarła jej matka i Joanna odziedziczyła hrabstwo Artois, lecz przeżyła ją tylko o 2 miesiące.

Pochowana w bazylice w Saint-Denis. W swoim testamencie ufundowała collège de Bourgogne w Paryżu^[2].

Potomstwo

Z małżeństwa z Filipem miała 5 dzieci:

• Joannę (ur. 1308, zm. 1347), żonę Eudoksjusza IV, księcia Burgundii,
• Małgorzatę (ur. 1309, zm. 1382), żonę Ludwika I de Nevers, hrabiego Nivernais, Flandrii i Rethel,
• Izabelę (ur. ok. 1311, zm. 1348), żonę Guiguesa de La Tour du Pin, delfina Viennois, następnie barona Jana de Faucigny,
• Blankę (ur. 1313, zm. 1358), zakonnicę,
• Ludwika Filipa (ur. 1316, zm. 1317)^[1].

Przypisy