Józef Pietraszewski

Józef Pietraszewski
Data i miejsce urodzenia

1 listopada 1885
Kercz

Data i miejsce śmierci

3 marca 1965
Sandomierz

Zawód, zajęcie

budowlaniec, krajoznawca, publicysta krajoznawczy, nauczyciel

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Józef Pietraszewski (ur. 1 listopada 1885 w Kerczu, zm. 3 marca 1965 w Sandomierzu[1][2]) – polski budowniczy, krajoznawca, publicysta krajoznawczy i nauczyciel.

Życiorys

Był synem Teofila i Emilii z domu Fundalewskiej. Rodzina w roku 1890 przeprowadziła się do Sandomierza, gdzie w 1903 roku usunięto go z czwartej klasy progimnazjum za udział w strajku szkolnym. W 1908 roku ukończył prywatną Szkołę Techniczną Władysława Piotrowskiego w Warszawie, ale dyplom otrzymał w 1910 roku, ponieważ musiał dokończyć prace kreślarskie. Pracował kolejno w Carycynie, Kaliszu i Sosnowcu, a w 1914 powrócił do Sandomierza i zatrudnił się w spółce rolnej. 1 października 1919 został kierownikiem Oddziału Budowlanego Wydziału Powiatowego. W 1926 uzyskał we Lwowie stopień technika budowlanego. 16 lutego 1928 został referentem spraw budowlanych w Wydziale Powiatowym. W 1938 przeszedł na emeryturę[1].

W trakcie okupacji niemieckiej walczył w Batalionach Chłopskich. 1 grudnia 1944 roku, po wyparciu Niemców z Sandomierza, podjął pracę w Zarządzie Miejskim, od 1950 roku w Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, od 1952 roku w Budownictwie Terenowym Sandomierz, a od 1954 do 1958 roku w sandomierskim Przedsiębiorstwie Remontowo-Budowlanym. Od roku 1958 do 1960 wykładał teoretyczne przedmioty zawodowe w Szkole Rzemiosł Budowlanych w Sandomierzu[1].

Został pochowany na Cmentarzu Katedralnym w Sandomierzu[1][2].

Działalność krajoznawcza

W 1918 współreaktywował sandomierski oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Od 1945 do 1960 był jego prezesem (od 1951 roku PTTK). 17 maja 1933 został jego członkiem honorowym. W 1957 otrzymał Złotą Honorową Odznakę PTTK i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Inicjował założenie przy oddziale PTTK Sekcji Miłośników Sandomierza[1].

Od 1929 do 1935 redagował czasopismo Ziemia Sandomierska, a w 1938 roku był pierwszym redaktorem naczelnym tygodnika Centralny Okręg Przemysłowy. Publikował ponadto w Orlim Locie[1].

Działalność budowlana

Zaprojektował lub nadzorował budowę następujących budynków:

  • szkoły siedmioklasowe w: Dwikozach, Obrazowie, Kucharach i Jurkowicach,
  • Szkoła Rolnicza w Mokoszynie (budynek główny oraz dom służby kobiecej),
  • Dom Ludowy w Klimontowie,
  • rzeźnia w Klimontowie,
  • domy fundacji Lanckorońskich dla podupadłej szlachty w Rożkach (dwa obiekty),
  • Szpital Świętego Ducha w Sandomierzu (niektóre budynki gospodarcze),
  • Dom Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Sandomierzu (1925 rok),
  • Dom Wycieczkowy Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Sandomierzu (1933 rok, rozebrany w roku 2000)[1].

Działalność wydawnicza

Był autorem następujących wydawnictw:

  • Pamiątki Sandomierza (1918, 1921, 1923, seria pocztówek),
  • Ilustrowany przewodnik po Sandomierzu z planem miasta (1919, 1930),
  • Album widoków sandomierskich (1928 lub 1929[3], album dziesięciu rycin piórkiem),
  • Sandomierz. Przewodnik po mieście (1938)[4][5],
  • Sandomierz i okolice (1952, wraz z L. Chrzanowskim),
  • Sandomierz i okolice (1959, wraz ze Stanisławem Walczyną)[1][6].

Rodzina

W 1908 zawarł związek małżeński ze Stanisławą Pażuś. Mieli pięcioro dzieci[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i PiotrP. Sławiński PiotrP., 90 lat sandomierskiego Oddziału PTK-PTTK 1910-2000 : 45 lat Koła Przewodników PTTK w Sandomierzu 1955-2000, Sandomierz: PTTK, 2000, s. 72–74, ISBN 83-914359-0-3, OCLC 749232027 [dostęp 2022-05-17] .
  2. a b Józef Pietraszewski [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-05-17] .
  3. Józef (1885-1965).J.(1. 1. ). Pietraszewski Józef (1885-1965).J.(1. 1. )., Sandomierz: 10 widoków piórkowych Józefa Pietraszewskiego = 10 dessins par Joseph Pietraszewski, 1929 [dostęp 2022-05-17] .
  4. Sandomierz. Przewodnik po mieście – Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa [online], www.pbc.rzeszow.pl [dostęp 2022-05-17] .
  5. JózefJ. Pietraszewski JózefJ., Sandomierz. Przewodnik po mieście [online], FBC [dostęp 2022-05-17] .
  6. JózefJ. Pietraszewski JózefJ., Najpopularniejsze dzieła Józefa Pietraszewskiego [online] .
  • ISNI: 0000000072232119
  • VIAF: 101990984
  • NKC: js2015869144
  • PLWABN: 9810665407005606
  • NUKAT: n98020185
  • LIH: LNB:Cnhw;=Ca
  • WorldCat: viaf-101990984