Helictidinae
Helictidinae | |||
J.E. Gray, 1865[1] | |||
Ryjonos piżmowy (M. moschata) | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | ssaki | ||
Podgromada | żyworodne | ||
Infragromada | |||
Rząd | drapieżne | ||
Podrząd | psokształtne | ||
Infrarząd | Arctoidea | ||
Nadrodzina | |||
Rodzina | łasicowate | ||
Podrodzina | Helictidinae | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Podrodzina: Helictis J.E. Gray, 1831 (= Melogale I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1831) | |||
Synonimy | |||
| |||
Rodzaje i gatunki | |||
| |||
| |||
|
Helictidinae – monotypowa podrodzina drapieżnych ssaków z rodziny łasicowatych (Mustelidae).
Zasięg występowania
Podrodzina obejmuje gatunki występujące w Azji[9][10][11].
Morfologia
Długość ciała 30–40 cm, ogona 10–21 cm; masa ciała 0,8–3 kg[10][12].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1831 roku francuski zoolog Isidore Geoffroy Saint-Hilaire w rozdziale dotyczącym ssaków w publikacji pod redakcją Bélengera poświęconej francuskiej ekspedycji do Indii Wschodnich w latach 1825–1828[8]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) ryjonos birmański (M. personata).
- Melogale: łac. meles ‘borsuk’; gr. γαλεη galeē lub γαλη galē ‘łasica’[13].
- Helictis (Helictes): gr. ελη helē, ειλη heilē ‘ciepło słoneczne’; ικτις iktis, ικτιδις iktidis ‘łasica’ (być może również ελος helos ‘bagno’; ικτις iktis, ικτιδις iktidis ‘łasica’)[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Helictis moschata J.E. Gray, 1831.
- Rhinogale: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”; γαλεη galeē lub γαλη galē „łasica”[15].
- Nesictis: gr. νησος nēsos ‘wyspa’ (tj. Borneo)[16]; ικτις iktis, ικτιδις iktidis ‘łasica’[17]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Helictis everetti O. Thomas, 1895.
Podział systematyczny
Do podrodziny należy jeden rodzaj ryjonos[18] (Melogale) z następującymi gatunkami[19][12][9]:
Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[18] | Podgatunki[10][9][12] | Rozmieszczenie geograficzne[10][9][12] | Podstawowe wymiary[10][12][c] | Status IUCN[20] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Melogale cucphuongensis | Nadler, Streicher, Stefen, Schwierz & Roos, 2011 | ryjonos wietnamski | 2 podgatunki | Wietnam (Ninh Bình, Lạng Sơn, Hà Giang, Cao Bằng i Đăk Lăk), południowo-wschodnia Chińska Republika Ludowa (znany tylko z miejsca typowego w Fujian) | DC: około 35 cm DO: około 18 cm MC: około 800 g | DD | |
Melogale personata | I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1831 | ryjonos birmański | 3 podgatunki | Nepal, północno-wschodnie Indie, Mjanma, Chińska Republika Ludowa, Tajlandia, Laos, Wietnam i Kambodża | DC: 35–40 cm DO: 15–21 cm MC: 1,5–3 kg | EN | |
Melogale moschata | (J.E. Gray, 1831) | ryjonos piżmowy | 5 podgatunków | północno-wschodnie Indie przez północną Mjanmę do środkowej i południowo-wschodniej Chińskiej Republice Ludowej (w tym wyspa Hajnan), północny Laos, i Wietnam | DC: 30–40 cm DO: 10–15 cm MC: 0,8–1,6 kg | LC | |
Melogale subaurantiaca | (Swinhoe, 1862) | gatunek monotypowy | lasy tropikalne i subtropikalne, użytki zielone, obszary uprawne Tajwanu | Brak danych | NE | ||
Melogale everetti | (O. Thomas, 1895) | ryjonos borneański | gatunek monotypowy | wyżyny i wyżyny północnego Borneo (obecnie znany tylko z Sabah) | DC: 35–40 cm DO: 16–17 cm MC: 1–2 kg | EN | |
Melogale orientalis | (Horsfield, 1821) | ryjonos jawajski | 2 podgatunki | Jawa i Bali | DC: 35–40 cm DO: 16–17 cm MC: około 2 kg | LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, EN – gatunek zagrożony, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b J.E. Gray. Revision of the genera and species of Mustelidae contained in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 103, 1864. (ang.).
- ↑ T.N. Gill. Arrangement of the Families of Mammals; with Analytical Tables. „Smithsonian Miscellaneous collections”. 11, s. 6, 64, 1872. (ang.).
- ↑ G. Petter. Origine, phylogénie et systématique des blaireaux. „Mammalia”. 35 (4), s. 596, 1971. DOI: 10.1515/mamm.1971.35.4.567. (ang.).
- ↑ J.E. Gray. Three new genera. „Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London”. 1 (8), s. 94, 1831. (ang.).
- ↑ C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. xxix, 75. (niem.).
- ↑ J.E. Gray: List of the osteological specimens in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1847, s. 20. (ang.).
- ↑ O. Thomas. Some Notes on Ferret-Badgers. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 9, s. 194, 1922. (ang.).
- ↑ a b I. Geoffroy Saint-Hilaire: Memmifères. W: C. Bélenger: Voyage aux Indes-orientales, par le nord de L’Europe, les provinces du Caucase, la Géorgie, L’Arménie at la Perse, suivi de détails topographiques, statiscques et autres sur le Pégou, les Iles e Java, de Maurice et de Bourbon, sur le Cap-de-Bonne-Espérance et Sainte-Hélène, pendant les années 1825, 1826, 1827, 1828. Cz. 3: Zoologie. Paris: Arthur Betrand, 1831, s. 129. (fr.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 454. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b c d e S. Larivière, A.P. Jennings: Family Mustelidae (Weasels and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 635–636. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Melogale. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-23].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 686. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 408.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 314.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 606.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 165.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 124.
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 158-159. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-20]. (ang.).
- ↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-10]. (ang.).
Bibliografia
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
- Britannica: animal/ferret-badger
- SNL: ildergrevlinger